Doçentlik sınavında yeni teamül mü skandal mı?

Jüri ne yapar? Yönetmeliğin 11. maddesine göre, ?Jüri üyeleri, önce, adayın çalışmalarının o bilim/sanat alanı için öngörülen asgari akademik koşulları sağlayıp sağlamadığını belirler. Asgari koşulları sağlamayan adayların eser incelemesi yapılmaz. Asgari koşulları sağlayan adayların tüm eserleri nicelik, nitelik ve başvurulan doçentlik bilim/sanat alanına uygunluğu açısından incelenerek, adayın eser inceleme aşamasından başarılı olup olmadığına karar verilir. Jüri üyeleri, eserlerin incelenmesi aşamasında toplanmaz. Her bir jüri üyesi, Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen formata uygun olarak hazırladığı raporu, eserlerin kendisine ulaştığı tarihten itibaren, en geç iki ay içerisinde Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına iletilmek üzere mensubu olduğu üniversite rektörlüğüne gönderir.?

Bu süreç tamamlandıktan sonra, işlem artık Doçentlik Sınav Komisyonu'nun uhdesindedir. Yine yönetmeliğe göre, ?Doçentlik Sınav Komisyonu, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından gönderilen bu raporlara göre adayın eser inceleme aşamasından oybirliği veya oyçokluğu ile başarılı olup olmadığını, jüri üyelerinin olumlu ve olumsuz görüşlerini sayarak belirler. Sonuç, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'na bildirilir. Jüri kararının olumsuz olması durumunda sözlü sınav yapılmaz. Jüri kararı, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından adaya ve jüri üyelerine bildirilir. Jüri üyelerinin kişisel raporları aday istediği takdirde kendisine gönderilir.?

Yasada durum böyle olduğu halde, bazen sürecin farklı işlediği olaylar yaşanabiliyor. Ankara 16. İdare Mahkemesi'nde (Esas No: 2007/261) görülen ve iptalle sonuçlanan davada, davalının başvurusu sonrası uygulanan işlemin farklı olduğu görülüyor.

Pamukkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nde Yard. Doç. Dr. olarak görev yapan Milay KÖKTÜRK 2006 yılında doçentlik sınavına başvuruda bulunmuş. Aday için 5 kişilik jüri tespit edilmiş, aday da eserlerini iletmiş. Jüri üyeleri süresi içinde raporlarını yazıp Üniversitelerarası Kurul'a göndermiş. Üyelerden 3 tanesi olumlu, yani adayın eser incelemesi aşamasında başarılı olduğu, 2 tanesi de adayın yeterli koşulları sağlamadığı ve başarısız olduğu sonucuna varmış. Yukarıda da zikredilen yönetmelik maddesine göre, komisyonun yapması gereken şey, jüri üyelerinin raporlarını ?sayarak? sonuca ulaşmak ve buna göre de adayı matematiksel olarak başarılı saymak idi. İşte haberimize konu olan ilginç uygulama burada gerçekleşiyor.

Kurul ne yapmış? Üniversitelerarası Kurul 3 jüri üyesine ?26 eylül tarih ve 6028 sayılı? bir yazı yazmış ve onlardan yeniden görüş istemiş. Bu yazıya, adayı başarısız bulan 2 üyenin raporlarını da eklemiş. Sözü edilen yazıya cevap veren 3 üyeden 2 tanesi kararlarının aynı olduğunu bildirmiş; bir jüri üyesi ise aynen şu yazıyı yazmış: ?Şubat 2006 döneminde 1109 Felsefe Bilim Alanından doçentlik sınavına başvuran Dr. Milay Köktürk'ün çalışmalarını, 26 eylül tarih ve 6028 sayılı yazınız üzerine yeniden inceledim. Adayın koşulları sağlayamadığı konusunda iki profesörün görüşlerine katılma kararı aldım.?

Bunun üzerine Üniversitelerarası Kurul doçent adayını ?başarısız? saymış. Aday da konuyu yargıya taşımış. Mahkeme önce yürütmeyi durdurma kararı vermiş, sonra da işlemi iptal etmiş. İşin yargı süreci mahkeme kararında (Karar no: 2008/207) görülüyor.

Fakat tamamlanmış ve sayılmaya hazır raporları sayarak sonuca ulaşmak varken ve böyle de olması gerekirken, Üniversitelerarası Kurul'un hangi yönetmelik maddesine dayanarak ve niçin ikinci bir yazı yazdığı belirsiz.

Bu olayda dikkati çeken diğer bir husus da, bir kısım jüri üyesinin raporunu diğer kısım jüri üyesine gönderme işleminin, üstelik ?olumsuz?ları ?olumlu?lara gönderme işleminin yeni bir teamül olup olmadığı? Kararını zaten vermiş ve bunu kuruma bildirmiş olan bir jüri üyesinden yeniden görüş istemenin bürokrasi dilinde ne anlama geldiği hususu bir yana, böyle bir talep karşısında önceden ?olumlu? karar veren bir jüri üyesinin, daha sonra, böyle bir yazıya cevaben ?adayı yetersiz bulan iki profesöre katılma kararı aldım? diye karar değiştirmesinin nedeni de merak konusu. Çünkü bu jüri üyesinin ?formata uygun? olmayan ve tam metni yukarıda verilen ?rapor?u herhangi bir gerekçe de içermiyor. Halbuki yasa, jüri üyesinden ?gerekçeli rapor? istiyor.

Bu olayda, açıklanması gereken çok soru mevcut gibi görünüyor. Yapılan işlemler yeni bir teamülün ihdas edildiğini mi anlatıyor, yoksa akademi dünyasındaki bir skandalı mı?

Aşağıda bu konuya dair davacı dilekçesi, ÜAK savunma yazısı ve dava karar metni bulunmaktadır.

---

Yürütmenin durdurulması isteği vardır

İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA

ANKARA

DAVACI VE YÜRÜTMENİN

DURDURULMASINI İSTEYEN : Dr. Milay KÖKTÜRK

Pamukkale Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi

Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi DENİZLİ

DAVALI : Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı

DAVA : Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'nın, Şubat 2006

Döneminde müracaat ettiğim doçentlik sınavında, eser

incelemesi aşamasından BAŞARISIZ sayılmama ilişkin,

06.12.2006 tarih ve 7468 sayılı kararının yürütmesinin

durdurulması ve iptali davasıdır.

TEBLİĞ TARİHİ : 10.01.2007

OLAY :

1) Şubat 2006 döneminde doçentlik sınavına müracaat ettim. İlgili yasa ve yönetmeliklere uygun olarak doçentlik jürisi belirlendi ve yasal süresi içinde de çalışmalarımı jüri üyelerine gönderdim.

2) Sınav sonucunu belirleyecek olan jüri kararını 05.12.2006 tarihinde, ilgili birimden önce telefonla sordum ve başarısız olduğumu öğrendim; aynı gün faks yoluyla bir dilekçe göndererek, Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin ilgili maddesi uyarınca, jüri üyelerinin hakkımda yazmış oldukları raporların gönderilmesini talep ettim.

3) Sonuç bildirimi 06.12.2006 tarihinde önce elektronik posta yoluyla, sonra da resmi yazıyla yapıldı. Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı, 06.12.2006 tarih ve B.31.0.ÜAK.01/7468 sayılı yazı ile, jüri kararının 2/5 olumsuz olduğunu ve bu yüzden eser incelemesi aşamasından Başarısız olduğumu bildirdi.

4) 21.12.2006 tarihinde ise, jüri üyelerinin raporları, 08.12.2006 tarih ve B.31.0.ÜAK.01/7533 sayılı yazı ekinde, kargo ile tarafıma gönderildi.

5) Teamül gereği ilgili jüri üyesinin ismi ve imzası kapatılarak fotokopisi gönderilen 5 (beş) adet raporu incelediğimde, 03.07.2006, 07.07.2006 ve 01.08.2006 tarihli üç raporda ?aday asgari başvuru koşullarını sağlamıştır? ve ?aday eser inceleme aşamasından BAŞARILI olmuştur? sonucuna varıldığını; 20.07.2006 ve 24.07.2006 tarihli iki raporda ise ?adayın asgari başvuru koşullarını sağlamadığı? ve ?eser inceleme aşamasından BAŞARISIZ olduğu? sonucunun mevcut olduğunu gördüm.

6) Ancak 7533 sayılı yazı ekinde, matbu olarak düzenlenmiş olan 5 raporun dışında, teamül gereği isim, imza ve tarih kısmı kapatılarak fotokopisi gönderilen, jüri üyelerinden biri tarafından Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'na hitaben yazıldığı anlaşılan başka bir yazının mevcut olduğunu; söz konusu yazıda, ??Dr. Milay Köktürk'ün çalışmalarını, 26 eylül tarih ve 6028 sayılı yazınız üzerine yeniden inceledim. Adayın koşulları sağlayamadığı konusunda iki profesörün görüşlerine katılma kararı aldım.? denildiğini gördüm.

7) 22.12 2006 tarihli dilekçeyle Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına itiraz ettim. İlgili yönetmelik gereğince, Doçentlik Sınav Komisyonu'nun, jüri üyelerinin olumlu ve olumsuz görüşlerini sayarak sonuç belirlemesi gerektiğini; Kurul'a yasada jüri üyelerine ikinci bir yazı yazma hakkı verilmediğini, üstelik böyle bir yazıyla, bir kısım jüri üyesinin kanaati ve kararını diğerlerine bildirmenin usulsüz bir uygulama olduğunu; 5 jüri üyesinden 3'ü çalışmalarımı başarılı bulduğu için eser incelemesi aşamasından BAŞARILI sayılmam gerektiğini ve Başarısız sayılmam yönündeki kararın hukuka ve yasalara aykırılık teşkil ettiğini belirttim ve kararın gözden geçirilmesini talep ettim.

8) Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı, 29.12.2006 tarih ve B.31.0.ÜAK.01/8000 sayılı cevap yazısıyla, itirazımı, herhangi bir işlem yapmadan reddettiğinden, hakkımda tesis edilen işlem ve verilen karar yasaya ve usule aykırı olduğu için, yürütmenin durdurulmasını ve kararın iptalini isteme gereği doğmuştur.

İPTAL SEBEPLERİ :

1) Dava konusu işlem, 5 jüri üyesinden 3'ünün çalışmalarım hakkında olumsuz görüş beyan ettikleri iddiasından bahisle tesis edilmiştir. Oysa 03.07.2006, 07.07.2006 ve 01.08.2006 tarihli üç raporda BAŞARILI olduğum sonucuna varıldığı görülmektedir. Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin 11/3 maddesinde, ?Doçentlik Sınav Komisyonu, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından gönderilen bu raporlara göre adayın eser inceleme aşamasından oybirliği veya oyçokluğu ile başarılı olup olmadığını, jüri üyelerinin olumlu ve olumsuz görüşlerini sayarak belirler? denilmektedir. Doçentlik sınavına müracaat eden aday hakkında verilecek olan karara, sadece jüri üyelerinin raporları esas teşkil etmek zorundadır.

Raporlara ve ilgili yasal düzenlemeye göre, oyçokluğu ile BAŞARILI sayılmam gerektiği halde yasaya uyulmamış; yasa sadece ?olumlu ve olumsuz görüşleri sayarak? sonucu belirlemeyi, yani tamamen sayısal olarak sonuca varmayı gerektirdiği halde, Doçentlik Sınav Komisyonu bunu yapmayarak yasaya aykırı davranmıştır.

2) Yukarıda tarihleri zikredilen ve karara esas teşkil etmesi gereken raporlar dışında, jüri üyelerine, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından 26 eylül tarih ve 6028 sayılı ikinci bir yazı yazıldığı ve hakkımdaki kararı yeniden gözden geçirmeye davet edildikleri; jüri üyelerinden birinin, bunun üzerine kararını olumsuz yönde değiştirdiği; jüri kararının 2/5 olumsuz olarak ilan edilmesinin nedeninin, bu karar değişikliği olduğu anlaşılmaktadır. Üstelik karar değiştiren jüri üyesinin yazısından, bu üyeye, diğer jüri üyelerinin kararlarının bildirildiği de anlaşılmaktadır.

a) Yasa, Doçentlik Sınav Komisyonu'na ve Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'na, jüri üyelerine rapor talebi ve sınavın gerektirdiği yazışmalar dışında, başka bir yazı yazma hakkı vermemektedir. Mantıki veya yasal açıdan kabul edilebilir ve haklı görülebilir bir neden olmadan yazılan böyle bir yazı, tamamen keyfi bir uygulamadır. Ancak daha önemlisi, böyle bir yazı, jüri üyeleri tarafından, kararlarını değiştirmek için baskı yapma olarak da yorumlanabileceğinden, karar değiştirdiğini beyan eden jüri üyesinin, bu değişikliği özgür iradesiyle yapmadığı şüphesi doğmaktadır.

b) Jüri üyeleri kararlarını, birbirlerinden habersiz olarak, özgürce vermek zorundadır. Bilimsel etik bunu gerektirir. Daha önemlisi, mevcut uygulamada, bir adayın jürisini oluşturan üyeler birbirinden haberdar değildir. Hal böyle iken, Kurul, karar değiştiren jüri üyesinin 26 eylül tarih ve 6028 sayılı yazıya yaptığı atıftan anlaşıldığına göre, bir kısım jüri üyesinin kararını, olumlu görüş sahibi jüri üyelerine bildirmiştir ve bu işlem sonucunda jüri üyelerinden biri ?kanaatini? değiştirmiştir. Bu işlemde hukuka ağır bir aykırılık vardır.

c) Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin 11/2 maddesinde ?Her bir jüri üyesi, Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen formata uygun olarak hazırladığı raporu, eserlerin kendisine ulaştığı tarihten itibaren, en geç iki ay içerisinde Üniversitelerarası Kurul Başkanlığına iletilmek üzere mensubu olduğu üniversite rektörlüğüne gönderir.? denilmektedir. Jüri üyesinin sözü edilen yazısında ise sadece ?Adayın koşulları sağlayamadığı konusunda iki profesörün görüşlerine katılma kararı aldım? denilmektedir. Bizzat Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen esaslar gereği, adayı başarısız bulan jüri üyesinin, gerekçeli bir rapor yazma zorunluluğu vardır. Ayrıca, tüm jüri üyelerinin, matbu rapor örneklerinde görüldüğü gibi, adayın çalışmalarını yeniden puanlamaları gerekmektedir. Jüri üyesinin tamamen bilimsel etiğe ve özgür vicdani kanaatine göre yaptığı bu puanlama, aynı zamanda onun kararının somut gerekçesini de teşkil etmektedir. Usul ve esaslar böyle olduğu halde bunlara uyulmamış, ilgili jüri üyesinin, herhangi bir gerekçe belirtmeden, sadece ?görüşümü olumsuz olarak değiştirdim? beyanı esas alınarak ilk rapor yok sayılmıştır. İlke ve esaslara uymadığından, sözü edilen karar değişikliği yazısının bir rapor olarak değerlendirilmesi ve hakkımdaki işleme temel teşkil etmesi hukuka ağır biçimde aykırılık teşkil etmektedir. Üstelik Kurul, bu tasarrufu ile, yasaya ve kendi ilke kararlarına uymamıştır.

3) Bu durum ve hukuka aykırılık, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'na, itiraz gerekçelerimden biri olarak bildirildiğinde, 29.12.2006 tarih ve B.31.0.ÜAK.01/8000 sayılı yazıda, bu itirazım, ?Doçentlik Sınav Komisyonu jüri üyelerince hazırlanan raporlarda adayın Başvuru Koşullarını sağlamadığına ilişkin iddiaları yerinde bulduğunda, bu rapor hakkında yeniden diğer üyelerin görüşlerini alarak karar vermektedir? ve ??Üniversitelerarası Kurul jüri üyelerinin değerlendirmelerine müdahale etmemekte, ancak kendi belirlediği kurallara uygunluk konusunu incelemeye de yetkili bulunmaktadır? şeklinde cevaplanmıştır. Böyle bir gerekçe, bilimsel etiğe, ilgili yasaların bilfiil yaptığı düzenlemeye ve ruhuna ağır biçimde aykırıdır.

a) Doçentlik sınav yönetmeliğinde, doçentlik sınav komisyonunun görevi belirlenmiştir. Bunlar arasında, ?adayın Başvuru Koşullarını sağlamadığına ilişkin iddiaları yerinde bulma? diye bir kanaate ulaşarak işlem tesis etme görevi yoktur. Anılan komisyon, sadece işleri yasalara göre yürüten bir birimdir. Üstelik, jüri üyelerinin aday hakkında vardıkları kanaat ve yazdıkları rapor bir iddia değil, ?kesin sonuç?tur.

b) Üniversitelerarası Kurul'un kendi belirlediği kurallara uygunluk konusunu, Kurulun kendisi veya Doçentlik Sınav Komisyonu değil, doğrudan doğruya jüri üyeleri değerlendirebilir. Jüri üyeleri bu değerlendirmelerini, Kurul'un belirlediği ?kurallar?a göre yapar. Kurulun kendinde gördüğü bu tasarruf hakkı, jüriyi yok saymak anlamına gelmektedir. Üniversitelerarası Kurul veya Doçentlik Sınav Komisyonu jüri değildir ve jüri görevi yapamaz.

c) Yukarıda belirtilen yazıda her ne kadar ?Üniversitelerarası Kurul jüri üyelerinin değerlendirmelerine müdahale etmemekte(dir)?? denilse de, sözü edilen ?26 eylül tarih ve 6028 sayılı yazı?, dolaylı müdahale anlamına gelmesi bakımından, hukukî ve etik değildir. Bu durum, yasa hükümlerinden doğan veya yasadan hareketle kurumun kendinde gördüğü yetki, kişi aleyhine olumsuz sonuç doğuracak tarzda uygulanamayacağından hukuka; bilimsellik konusunda karar verme yetkinliğine sahip olduğu kabul edilen ve bu yüzden jüri üyesi olarak seçilen kişinin bu yetkinliğini kuşkuyla karşılama anlamına geldiği için bilimsel etiğe aykırıdır.

Bütün bunlardan dolayı, Üniversitelerarası Kurul'un kararı, yetki, şekil, sebep ve maksat bakımından hukuka ağır aykırılık teşkil etmektedir. Bu işlemin yürürlüğü durdurulmadığı ve iptal edilmediği takdirde maddi ve manevi olarak telafisi imkansız zararlara uğrayacağım için, anılan kararın yürütmesinin durdurulması ve iptalini isteme gereği hasıl olmuştur.

SONUÇ :

Gerekli incelemenin yapılarak;

1) Dava konusu karar hukuka her bakımdan ağır aykırılık teşkil ettiği için İPTALİNE

2) Karar dolayısıyla ağır maddi ve manevi zararlara uğrayacağım için, dava konusu karar hakkında acilen YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA

3) Yargılama giderinin, her türlü harç ve masrafın davalıya yükletilmesine karar verilmesini saygı ile arzederim.

Davacı

Dr. Milay KÖKTÜRK

EKLERİ :

1) İptali istenen karar yazısı

2) İtiraz dilekçesine verilen cevap yazısı

3) Jüri raporları üst yazısı

4) 03.07.2006 tarihli jüri üyesi raporu (onaysız fotokopi)

5) 07.07.2006 tarihli jüri üyesi raporu (onaysız fotokopi)

6) 01.08.2006 tarihli jüri üyesi raporu (onaysız fotokopi)

7) 20.07.2006 tarihli jüri üyesi raporu (onaysız fotokopi)

8) 24.07.2006 tarihli jüri üyesi raporu (onaysız fotokopi)

9) Jüri üyesinin karar değiştirmesine ilişkin yazı (Yazının isim, tarih ve imza bilgileri Kurul Başkanlığı'ndadır. Yazı onaysız fotokopidir.)

CELBİ İSTENEN BELGELER

Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı'ndan, dosya münderecatının ve 26 eylül 2006 tarih ve 6028 sayılı yazının celbini talep etmekteyim

---