Maaşını devlet ödedi, 7 bin 500 kişi işsizlikten kurtuldu

Kriz yüzünden istihdam kaybı oluşmaması için çıkarılan 'kısa çalışma ödeneği' teşviki hem patronu hem işçiyi memnun etti. Bin 400 firma devletin 'işçi çıkarma maaşını ben ödeyeyim' önerisine sarıldı. İşverenler, 120 bin çalışan için İş Kurumu'nun yolunu tutarken, başvuruların 300'ü sonuçlandırıldı. Teşvik sayesinde bu yılın ilk iki ayında İşsizlik Sigortası Fonu'ndan 7 bin 586 elemanın maaşı ödendi ve bu kişilerin işsizler ordusuna katılması engellendi. Fon'dan 1 milyon işçinin maaşının aynı formülle ödenebileceği ve bunun 3,5 milyar liraya mal olacağı belirtiliyor.

İstatistik Kurumu'nun son verilerine göre işsizlik oranı yüzde 12,3'e yükseldi. Buna karşılık istihdamda daha fazla kaybın olmaması için genel ekonomik kriz veya zorlayıcı nedenlerle işyerinde geçici olarak işini en az dört hafta durduran patronlara işçi çıkarmaması için 3 ay verilen kısa çalışma ödeneği 6 aya çıkarıldı. En az 233 ile en fazla 500 lira olan kısa çalışma maaşı da 400 ile 800 liraya yükseltildi. Bürokratik işlemlerin de azaltılması ve müracaatların hızlı bir şekilde sonuçlandırılması üzerine firmalar eleman çıkarmak yerine kısa çalışma ödeneği sırasına girdi.

Uygulamadan memnun olan TİSK'in genel sekreteri Bülent Pirler, kısa çalışma ödeneğinin kriz ortamında işletmelere nefes aldırdığını söyledi. Başvuruların sonuçlandırılması için Çalışma Bakanlığı bürokratlarının canla başla çalıştığını söyleyen Pirler, "Kısa çalışma ödeneği Türkiye açısından kriz esnasında işçilerin işsiz kalmalarına engel oldu. İşletmelerin kapanmamasını katkı sağladı. İşletmelere belli bir soluklanma verdi." dedi. Ödeneğin kullandırılmasının ise aktüer hesaplara göre yapılmasına dikkat çekti.

Hak-İş: Bazı işletmeler parayı işçiye vermiyor

Hak-İş Başkanı Salim Uslu da kısa çalışma ödeneğinin işsiz kalma riskini hafiflettiğini kaydetti. "Bu teşvik bireye ve işletmeye kısa süreli cansuyu katkısıdır." diyen Uslu, bazı işletmelerin kısa çalışma ödeneğini Fon'dan alıp işçiye verilmediği yönünde şikayetler aldıklarını söyledi. Bu konudaki denetimlerin arttırılmasını istedi. Hak-İş Başkanı Uslu, işverene gereken bütün desteklerin verildiğini belirterek, üretimin artması için tüketimin teşvik edilmesi gerektiğini belirtti ve şunları söyledi:

"Piyasada talep daralması varsa hiçbir işletme stoklar için üretim yapmaz. İşçinin ve alım gücünün desteklenmesi en doğru yoldur. Bu tür teşvikler üretim çarkının devamını sağlayacaktır. Son Üçlü Danışma Kurulu toplantısında TİSK Başkanı Tuğrul Kutadgobilik'e 'işçiye bir yıl maaşını vermesek üretime devam eder misiniz? diye sordum? 'Edemeyiz' dedi. Asgari ücrete yapılan zam sınırlı kaldı. Arttıralım."

2009 başında büyük bir artış oldu*

Yıllar İşçi Maaş

2005 21 10 bin 566

2006 217 64 bin 398

2007 40 22 bin 051

Ocak 2009 651 491 bin 729

Şubat 2009 6 bin 935 1 milyon 678 bin

(*) İşkur verileri, TL,

Not: 2008 yılı yasal çalışmalarla devam etti. Sonuçlar 2009 başında alındı.