Mayınlı araziler temizlenince kimin olacak?

Türkiye-Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlendikten sonra kime verileceği tartışılıyor. Bölgede yaşayanlardan farklı sesler yükseliyor.

- Türkiye imzaladığı ve TBMM tarafından da onaylanan uluslararası anlaşma uyarınca 2014'e kadar mayınlı arazilerini temizlemek zorunda. 510 kilometrelik ve 350 metre genişliğindeki Türkiye-Suriye sınır hattında toprağa gömülü 615 bin mayın var.

Güney sınırında Hatay'dan Şırnak'a uzanan Kıbrıs adası büyüklüğünde büyük bir şeridin temizlenmesi gerekiyor. TSK 'Ben yapamam' dedi ve NATO'yu adres gösterdi. NATO'nun mayın temizleme kuruluşu NAMSA'nın 5 yılda temizliği yetiştiremeyeceği düşünülüyor.

Hükümet 'Bu arazinin işletmesini 40 küsur yıllığına verelim, ihaleyi kazanan temizlesin ve işletsin' diye düşündü, buna uygun bir kanun tasarısı hazırladı. TBMM'deki tasarıya göre mayından temizlenecek alanlar, bu faaliyeti yürüten şirkete bırakılacak. Mayın temizleme süresi 5 yılı, arazinin kullanım süresi ise 44 yılı geçemeyecek.

Tasarı üzerine muhalefet 'Toprağımızı peşkeş çekiyorsunuz' diye itiraz etti. Arazinin İsrail kuruluşuna verileceği ortaya atılınca tartışma daha da kızışt. Muhalefet, mayınlı arazi ihaleye hizmet alımı olarak çıkarılsın, arazi temizlensin, sonra da köylüye dağıtılsın önerisini getirdi.

Mayınlı arazilere 1959 yılından bu yana hiç dokunulmadı, arazide herhangi bir kimyasal kullanılmadı ve ilaçlanmadı. Bu yüzden arazi organik tarım için çok elverişli ve organik tarım dünyada revaçta.

Peki mayınlı arazi nasıl temizlenecek? Temizlendikten sonra kullanım hakkı kimin olacak? Türkiye'nin gündemindeki bu soruya günlerdir Ankara kulislerinde yanıt aranıyor. Zira son karar Meclis çatısı altında verilecek. Bu sorular, askere, bakanlara, milletvekillerine yöneltiliyor. Peki mayınlı arazinin kıyısında yaşayanlar ne düşünüyor? NTV'den İrfan Bozan, bölgede halkın, yerel yönetimlerin ve meslek odalarının nabzını tuttu.

Arazinin mayınlardan temizlenmesinin ardından toprakların kimin olması gerektigi konusunda Güneydoğu'dan farklı sesler yükseliyor. Bölgedeki ziraat odaları başkanlarının önerileri arasında bile farklılık bulunuyor. Vatandaş ise toprakların kendilerine verilmesini istiyor.

Mardin Ziraat Odası Başkanı Malik Özkan, mayınlı araziyle ilgili şu görüşleri dile getirdi:

"Biz modern tarım teknikleri kullanamıyoruz. Biz arazinin yabancılara, bu işin uzmanlarına bırakılmasını istiyoruz. Onlara bırakılırsa iş sahaları çoğalır. Yabancılar gelince burada tarım sanayisi oluşur, burada yaşayan insanlari çin ekmek kapısı olur."

Urfa Ziraat Odası Başkanı Halil Dolap ise arazinin yabancılara verilmesine karşı çıktı:

"Burada bu kadar işsizlik varken, yabancı firmalar işletmeyi nasıl yapacak? İnsanlar yollara düşüyor işsizlikten, başka yerlere gidiyor. Kooperatifleşme olabilir, bilinçli tarım yapılabilir. Bu kadar işsizlik varken neden yabancı firmalar?"