Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Yasa Tasarısı TBMM'de

Hükümet , büyükşehir belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyeleri ve il belediyelerince eskiyen, özelliğini kaybetmiş bölgelerin, kentin gelişimine uygun olarak yeniden inşa ve restore edilmesi, konut alanları, ticaret alanları, turizm ve kültür alanları ve sosyal donatı alanların oluşturulması, deprem risklerine karşı tedbirlerin alınması veya kentin tarihi ve kültürel dokusunun korunarak yenilenmesi amacıyla, 'Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Yasa Tasarısı'nı TBMM'ye gönderdi.

Tasarıya göre, kentsel dönüşüm ve gelişim alanları, o bölgenin belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması ve 10 bin metrekareden az olmaması kaydıyla belediye meclis üye sayısının salt çoğunluğunun kararıyla belirlenecek. Belirlenen bu alanlar, Bakanlar Kurulu'na sunulacak. Bakanlar Kurulu'nca kabul edilen alanlardaki uygulama bir plan ve program dahilinde ve yapı adasından az olmamak kaydıyla etap etap planlanabilecek. Etap plan ve programları meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve belediye başkanının onayı ile uygulamaya konulacak. Belirlenen alan sınırları içindeki tüm taşınmazlar, bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten önce mevzuata uygun olarak yapılmış ve onaylanmış herhangi bir ölçek ve türdeki imar planı kapsamında kalsalar dahi, bu kanuna göre yapılacak plan hükümlerine tabi olacaklar.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanları olarak belirlenen bölgelerde, belediye tarafından hazırlanan veya hazırlatılan dönüşüm ve gelişim projeleri ilgili belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri aracılığı ile yapılarak veya yaptırılarak uygulanacak. Uygulama esnasında her türlü kontrol, denetim ve takip işlemleri, belediyenin ilgili birimlerince yapılarak sonuçlandırılacak. Kentsel dönüşüm ve gelişim olanlarındaki uygulamalar, her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden müstesna tutulacak. Gerekirse bu bölgelerdeki uygulamalar için Kültür ve Tabiat Varlıklarını Korumu Kurulu oluşturulabilecek.

Belediye, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen yerlerdeki taşınmazlar üzerinde uygulamanın amacıyla sınırlı olarak o yerin özelliklerine göre her türlü yapılaşma, kullanım ve işletme konularında geçici veya sürekli kısıtlama uygulayabilecek. Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırılmasında anlaşma yolu esas olacak. Anlaşma sağlanamayan hallerde, hukuk tüzel kişiliklerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar ilgili belediye tarafından kamulaştırılabilecek. Kamulaştırma iskan projelerinin gerçekleştirilmesi amaçlı sayılacak.

HAZİNE'YE AİT TAŞINMAZLAR, BELEDİYEYE BEDELSİZ DEVREDİLECEK
Tapuda mülkiyet hanesi açık olan taşınmazlar ile varisi belli olmayan, kayyım tayin edilmiş, ihtilaflı, davalı ve üzerinde her türlü mülkiyet ve mülkiyetin gayri ayni hak tesis edilmiş olan taşınmazlar için de aynı madde hükümlerine göre kamulaştırma işlemleri yürütülecek. Kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesinde, belediyeler veraset ilanı çıkarmaya veya tapuda kayıtlı son malike göre işlem yapmaya yetkili olacak. Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı içerisinde kalan Hazine'ye ait taşınmazlar, başka bir işleme gerek kalmaksızın projeyi yürüten belediyeye bedelsiz devredilecek. Devre ait işlemler belediyenin talebi üzerine ilgili tapu sicil müdürlüğünce resen yapılacak. Bu işlemler de her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olacak.

Tasarıya göre, Milli Savunma Bakanlığına tahsisli arsa, arazi, yapı ve tesisler, askeri yasak bölgeler ve güvenlikli bölgeler kapsamında bulunan yerler ile sivil ve askeri hava alanları ve mania planları kapsamında kalan yerlerde kalan yerlerde bu kanun hükümlerinin nasıl uygulanacağı Milli Savunma Bakanlığı, ilgili bakanlık ve belediyece müştereken belirlenecek.

Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında uygulama esasında veya uygulama sonucu belediye adına iktisap edilen taşınmazların hak ve imtiyazların tasarruf ve değerlendirmeleri, Türk Medeni Kanunu ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yapılacak. Kamu kurum ve kuruluşların elerinde bulunan tarihi eser niteliğine sahip bina ve müştemilatı, tarihi özelliklerine uygun olarak restore ettirilmek ve tarihi özellikleri korumak ve mülkiyeti ilgili kamu kurum ve kuruluşlarında kalmak suretiyle eğitim, kültür amalı olmak üzere kamu yararına çalışan dernek, vakıf ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelere, ticari faaliyette kullanılmak üzere gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilere en fazla 49 yıllığına tahsis edilebilecek. Bu tahsislerle ilgili esas ve usuller ile tahsis bedeli ve kullanma süresi, ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenecek.