Açılmayan fabrikadan 600 yakın işçi emekli oldu?
Türkiye'nin tütün deposu olarak bilinen Manisa'nın Akhisar İlçesi'ndeki Sigara Fabrikası'nın temeli 1975 yılında dönemin Başbakanı Süleyman Demirel tarafından atıldı. Fabrikada, 'blended' tipi kaliteli tütünden sigara üretilmesi hedefleniyordu. Demirel, temel atma töreninde, Akhisar'a bir de il olma sözü verdi. Fabrikada çalıştırılmak üzere, aynı yıllarda 600 işçi işe alındı. Temel atıldıktan sonra iki yıl boyunca tek çivi çakılmadı. İki yıl sonra, 1977 yılındaki seçimlerden önce çalışmalar yeniden başladı. Değişen iktidarların, ekonomik krizlerin arasında sigara fabrikası 1984 yılında bitirilme aşamasına geldi. Turgut Özal'ın serbest piyasa ekonomisi uygalamasıyla birlikte Türkiye'de yabancı sigara satışına izin verildi. Bunun üzerine Akhisar'daki fabirkada sigara üretme projesi askıya alındı. Bir yıl sonra da tütün ithaline ilişkin yasak kaldırıldı. 1986 yılında yabancı firmaların Türkiye'de üretim yapmasına izin veren yasa onaylandı. Ardından çıkan diğer kanunlarla birlikte yabancı tütün, Türk tütününe karşı avantajlı hale geldi.
Çiller devraldı
Turgut Özal'ın ölümü, Süleyman Demirel'in Cumhurbaşkanı seçilmesiyle birlikte Akhisarlılar fabrika için yeniden umutlandı. DYP Genel Başkanı Tansu Çiller, 1994 seçimleri öncesi Akhisar'a '79' numaralı trafik plakasıyla gelerek Demirel'in 1975 yılındaki Akhisar'ı 'il yapma' ve sigara fabrikasını açma vaadini sürdürdü. Çiller, SHP ile koalisyon kurup Başbakan olmasına rağmen fabrika açılmadı.
Daha sonra kurulan ANAYOL hükümetinde TEKEL'den sorumlu Devlet Bakanı Eyüp Aşık, fabrikanın özelleştirilmesi için harekete geçti. Tasarı imzalanarak Yüksek Planlama Kurulu'na gönderildi. Eyüp Aşık'ın yeraltı dünyasından bazı kişilerle temas kurduğunun ortaya çıkması üzerine özelleştirme askıya alındı. Bunun üzerine fabrika, depo olarak kullanılmaya başlandı.
Bir de onarım gideri
Milyonlarca YTL harcanmasına ve yüzde 90'ı tamamlanmasına rağmen üretime geçmeyen fabrikada bir de onarım masrafları çıktı. Devlet onarıma her yıl ortalama 2 milyon YTL harcıyor. Ancak, fabrika çalışmadığı için çürüme devam ediyor.
30 yıl içinde fabrikaya harcanan 235 milyon YTL toprağa gömülmüş oldu. 30 yıl önce alınan 600 işçinin çoğu bir saat bile çalışmadan emekli oldu. Emekliliklerini bekleyenler ise tesislerde kaz, tavuk ve hindi besleyerek zaman öldürüyor.
akşam