Merkez Bankası'ndan zorunlu karşılık açıklaması/ Video

- Merkez Bankası, bankalara 16 Eylül 2011 tarihli yükümlülük cetvelinden geçerli olmak üzere TL yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 10'una kadar olan kısmını dolar veya avro cinsinden tesis edebilme imkanı getirildiğini, böylelikle 30 Eylül 2011 tarihli tesis döneminde TL zorunlu karşılıkların yüzde 10'u olan 6,8 milyar liraya karşılık gelecek şekilde en fazla 3,9 milyar ABD dolarlık kısmının döviz cinsinden tutulabileceğini bildirdi.

Bankadan zorunluk karşılık, reeskont kredisi uygulamaları ve döviz satım ihalelerine ilişkin yapılan yazılı açıklamada, Para Politikası Kurulu'nun 4 Ağustos 2011 tarihinde yapılan ara toplantısında, küresel ekonomiden kaynaklanabilecek olası bir finansal çalkantı durumunda piyasaya ihtiyacı olan likiditenin zamanında, kontrollü ve etkili bir şekilde sağlanabilmesi için gerekli altyapıyı hazırladığı ve kapsamlı bir tedbir paketinin şartlar oluştuğunda kademeli olarak uygulamaya konulmasının yerinde olacağına karar verdiği hatırlatıldı.

Kurulun, 23 Ağustos 2011 tarihli toplantısında ise, küresel ekonomiye dair belirsizlikler dikkate alındığında, gelişmelerin yakından takip edilmesinin ve gerekli politika tedbirlerinin gecikmeksizin alınmasının önem taşıdığını belirttiği anımsatıldı.

Kurulun son iki toplantısından bugüne kadar gelişmiş ekonomilere ilişkin açıklanan veriler ve yaşanan gelişmelerin, bazı Avrupa ülkelerindeki kamu borcu sorununa ve küresel büyümeye ilişkin endişelerin artmasına yol açtığına işaret edilerek, bu çerçevede gerek bankacılık sisteminin Türk lirası likidite ihtiyacının daha kalıcı bir yöntemle ve daha düşük bir maliyetle karşılanması, gerek Merkez Bankasının döviz rezervlerinin desteklenerek zamanında, kontrollü ve etkili bir şekilde kullanılması amacıyla ek önlemlerin uygulanmasına karar verildiği bildirildi.

Bu ek önlemler çerçevesinde, Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ'de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile bankalara, 16 Eylül 2011 tarihli yükümlülük cetvelinden geçerli olmak üzere Türk lirası yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 10'una kadar olan kısmını ABD doları ve/veya avro cinsinden tesis edebilme imkanı getirildiği kaydedildi.

Böylelikle, 30 Eylül 2011 tarihli tesis döneminde Türk lirası zorunlu karşılıkların yüzde 10'u olan 6,8 milyar Türk lirasına karşılık gelecek şekilde en fazla 3,9 milyar ABD dolarlık kısmının döviz cinsinden tutulabileceği ifade edildi.

Aynı Tebliğ ile son dönemlerde hızlı artış gösteren altın depo hesaplarının da zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklere dahil edildiği, bununla birlikte, bankacılık sistemine sağlanan yeni bir esneklik olarak, kıymetli maden depo hesapları için tutulması gereken zorunlu karşılıkların tamamına kadar olan kısmı ile kıymetli maden depo hesapları hariç yabancı para yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 10'una kadar olan kısmının Merkez Bankası nezdinde ''standart altın'' cinsinden tutulabilmesine imkan sağlandığı bildirildi.

14 Ekim 2011 tarihli yükümlülük cetvelinden itibaren zorunlu karşılığa tabi hale gelen altın depo hesapları için yaklaşık 685 milyon ABD doları tutulması gerektiği belirtilerek, 28 Ekim 2011 tarihli tesis gününden itibaren kıymetli maden depo hesapları için tutulacak zorunlu karşılıkların tamamı ile bu hesaplar dışındaki yabancı para zorunlu karşılıkların en fazla yüzde 10'unun altın olarak tesis edilmesinin tercih edilmesi halinde yaklaşık olarak, en fazla 2,7 milyar dolar, bankaların mevcut durumdaki altın stokları dikkate alındığında ise 1,3 milyar dolar karşılığı altının Banka nezdinde tutulabileceği kaydedildi.

-Reeskont kredisi-

Açıklamada ayrıca Reeskont ve Avans Yönetmeliği'nin yeniden düzenlendiği ve bu kapsamda kullandırılan ihracat reeskont kredilerine kullanım kolaylığı getirildiği de belirtildi. Bu çerçevede, ihracat taahhüdünü gerçekleştirme süresinin 4 aydan 6 aya yükseltildiği ifade edilerek, şöyle denildi:

''2011 yılının ilk sekiz ayında Bankamız kaynaklarından yaklaşık 1,5 milyar ABD doları tutarında ihracat reeskont kredisi kullandırılmış olup, stok bakiyesi 870 milyon ABD doları olan söz konusu kredilerin kullanımında yılın ikinci yarısında başlayan artışın, sağlanan kullanım kolaylığının da etkisi ile hızlanacağı beklendiğinden, 2.5 milyar ABD doları olan ihracat reeskont kredisi limiti 3 milyar ABD dolarına yükseltilmiştir. Söz konusu krediler Türk lirası cinsinden verilmekte ancak döviz cinsinden tahsil edilmektedir. Bu nedenle, bu kredilerin kullanımındaki artış aynı zamanda Bankamızın döviz rezervlerini artırıcı yönde etki yapmaktadır.''

-Döviz satım ihaleleri-

Açıklamada, döviz satım ihalelerine ilişkin olarak da bugünden itibaren Merkez Bankası tarafından günlük piyasa gelişmeleri doğrultusunda döviz satışı yapma kararı alınan günlerde, saat 11.00'da Reuters sisteminin ''CBTQ'' sayfasında ilan edilecek tutarın, o gün satımı yapılabilecek en fazla tutar olmasına karar verildiği bildirildi.