Van'daki okulu yıkan 4 temel yanlış

Van'da 7.2'lik depremde tamamen yıkılan tek okul Gedikbulak Köyü İlköğretim Okulu oldu...

Ercan SARIKAYA/İSTANBUL

İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinin, okulun yıkım nedenine ilişkin hazırladığı rapor oldukça çarpıcı. Enkazda çalışma yapan öğretim üyelerinin binaya ilişkin tespitleri şöyle:

- Betonda yaygın olarak yumruk ve benzeri büyüklükte taşlar görülmüştür.

- Okul binası tamamen göçmüştür. Binada uzun doğrultuda iki kenarda büyük perde olduğu halde kısa doğrultuda herhangi bir perde tespit edilmemiştir. Göçmenin kısa doğrultuda yaşandığı gözlenmiştir.

- Beton kalitesinin normalin altında olduğu tahmin edilmiştir.

- Kolon kiriş birleşim bölgesinde etriye bulunmadığı gözlenmiştir.

KÖYLERİ DE 'ÇAMUR' YAKTI

Raporda Gedikbulak Köyü'nde yıkılan evlere ilişkin de tespitler var: Binalar kerpiç ve taş duvarlı olup genellikle bir katlıdır. Bir kısmında tamamen göçme, bir kısmında da önemli duvar hasarları mevcut. Özellikle taş binalarda bağlayıcı olarak çamurun kullanılması hasar nedeni olarak tahmin edilmiştir. Duvarların birbiri ile çatıda teşkil edilecek bir rijit diyafram olarak bağlanmaması da diğer bir hasar nedeni olarak görülmüştür.

Yumruk gibi taşlar vardı

İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Beyza Taşkın ise yıkılan okula ilişkin şu bilgileri verdi: Okulun enkazını incelediğimizde beton kütleleri içinde yumruk büyüklüğünde taşları çok gördük. Normalde kırma taş kullanılması ve bunun da elekten geçirilmesi gerekiyor. Ama okul yapılırken ne taş bulmuşlarsa betona katmışlar. Bu yumruk büyüklüğündeki taşlar betonun dayanım gücünü azaltıyor çünkü betonun birbirine kaynaşmasını engelliyor. Beton bir darbede o taşların olduğu yerden kopuyor. Ayrıca kolon kirişlerinin birleşim bölgesinde etriye bulunmuyor. Bu etriye kiriş demirlerini çevreleyerek birlikte durmalarını sağlıyor. Demirleri bükmek zor olduğu için bundan genelde kaçınılıyor. Bu okul inşaatında da kirişlerde etriye kullanılmamış.