Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun Tasarısı/ Tam Metin
SEÇİMLERİN TEMEL HÜKÜMLERİ VE SEÇMEN KÜTÜKLERİ HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1- 26/4/1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına (13) numaralı bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve mevcut (14) numaralı bent (15) numaralı bent olarak teselsül ettirilmiştir.
?14. Yurt dışı seçim iş ve işlemlerinde seçim takvimi süresince Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu bünyesinde görev yapmak üzere, ihtiyaç görülmesi halinde, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak bu Bakanlık mensupları arasından en az daire başkanı seviyesinde görevlendirme yapmak.?
MADDE 2- 298 sayılı Kanuna 20 nci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 20/A maddesi eklenmiştir.
?MADDE 20/A- Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:
1. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı vatandaşların oy kullanmalarıyla ilgili seçim iş ve işlemlerinin düzenle yürütülmesini sağlamak ve gereken bütün tedbirleri almak,
2. Yurt dışı sandık kurullarını ve komisyonlarını kurmak,
3. Oy pusulaları ile arkası kendi mührüyle mühürlenmiş oy zarflarını ve diğer seçim araç ve gereçlerini oy verme işleminin başlayacağı günden en geç yedi gün önce Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla ilgili yurt dışı temsilciliklerinde hazır bulunacak şekilde göndermek veya gerekli görülmesi halinde oy sandığı, oy verme kabinleri gibi araçların mahallinden teminini Dışişleri Bakanlığından istemek,
4. Yurt dışı sandık kurullarının ve komisyonlarının işlemlerine ve kararlarına karşı yapılan itiraz ve şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak,
5. Yurt dışı sandık kurulu başkanlıklarınca seçim iş ve işlemleri hakkında sorulacak hususları derhal cevaplandırmak,
6. Yurt dışı seçmen kütüğüne, askı süresinde doğrudan ya da konsolosluklar aracılığıyla yapılacak itirazları sonuçlandırmak, verilecek kararları Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne göndermek ve bu kararlara uygun gerekli kayıt ve düzeltme işlemlerini yaptırmak,
7. Yerleşim yeri adresi yurt dışında olup da, yurt dışı seçmen kütüğünün askı süresi içinde herhangi bir nedenle yurt içerisinde bulunan seçmenlerin, yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlarının yapılması için doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla iletilen adres beyan formlarını onaylayarak Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne göndermek,
8. Askerlikten terhis olanlardan yurt dışı seçmen kütüğünde kaydı bulunmayanlar ile kısıtlılık hali sona erenlerin, doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla iletilen başvurularını kabul etmek ve yurt dışı seçmen kütüğüne kaydını sağlamak,
9. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olmakla beraber, (izinli olsalar bile) silah altında bulunan erler, erbaşlar ve askeri öğrenciler ile kesinleşmiş mahkeme kararı ile kısıtlanan seçmenlerin yurt dışı seçmen kütüğündeki kayıtlarının dondurulmasına karar vermek,
10. Yurt dışı seçmen kütüğüne yazılması için askı süresi içinde yapılan başvuruların kütüğe kaydedilmesine karar verildiği halde, kesinleşen yurt dışı seçmen kütüğünde ismi yer almayan seçmenlerin, yurt dışı seçmen kütüğünün kesinleşmesine bakılmaksızın kütüğe ilave edilmelerine karar vermek ve Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğüne göndermek,
11. Yurt dışından ağzı mühürlü olarak gelen oy torbalarını genel esaslara uygun bir şekilde yurt içerisinde oy verme süresi bittikten sonra; bir başkan, bir memur üye ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin bildirdikleri isimlerden oluşturulacak yeteri kadar sayım komisyonu kurmak suretiyle denetimi altında açtırarak sayım ve dökümünü yaptırmak, tutanak tutturmak ve birleştirme işlemlerini yapmak, ayrıca geçici gümrük kapısı seçim kurullarından gelen sonuçları birleştirmek ve Ankara İl Seçim Kuruluna iletmek,
12. Kanunlarla kendisine verilen başkaca görevleri yapmak.?
MADDE 3- 298 sayılı Kanunun 35 inci maddesinin başlığı ?Yurt dışı seçmen kütüğü ve seçmen listeleri? şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
?Yurt dışı seçmen listeleri, yurt dışında sandık kurulmasına karar verilen temsilciliklerin görev çevreleri gözetilerek ve yurt dışı seçmen kütüğü esas alınarak Yüksek Seçim Kurulunca elektronik ortamda oluşturulur ve ilan edilir.?
MADDE 4- 298 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesine ?Ancak? ibaresinden sonra gelmek üzere ?yurt dışında belirlenen mahallere, gümrüklere,? ibaresi eklenmiştir.
MADDE 5- 298 sayılı Kanunun 94/A maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?Yurt dışı seçmenlerin oy kullanmasında; sandık, gümrük kapılarında oy kullanma veya elektronik oylama yöntemlerinin birlikte veya ayrı uygulanmasına, seçim türüne ve yabancı ülkenin durumuna göre, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca karar verilir. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin oy kullanmalarına yönelik iş ve işlemlerde, Dışişleri Bakanlığının bilişim alt yapısından faydalanılabilir. Dışişleri Bakanlığı, Yüksek Seçim Kurulunun belirleyeceği usul ve esaslar doğrultusunda, kullanılacak olan bilişim alt yapısının oluşturulması ve güvenliği için gerekli tedbirleri alır.?
MADDE 6- 298 sayılı Kanunun 94/C maddesinin birinci, ikinci, beşinci, altıncı, yedinci, sekizinci ve onuncu fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı bulunan seçmenler, yurt dışı temsilciliklerimizde ve ihtiyaç duyulması halinde yerel makamların uygun göreceği diğer yerlerde kurulacak seçim sandıklarında seçimin yapılacağı günün kırkbeş gün öncesinden başlamak üzere, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenen oy verme gün takvimine göre, seçim gününden önceki yedinci gün saat 17.00'a kadar oy kullanabilirler. Ancak, yabancı ülkedeki seçmen sayısı gözetilerek oy kullanma gün süresi, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak kısaltılabilir. Oy kullanma saatleri mahalli saat ile 08.00-17.00 arasıdır. Yabancı ülkenin durumu gözönünde tutularak seçmenlerin hangi yurt dışı temsilciliğinde tatil günleri dahil yirmidört saat, hangilerinde daha az süre ile oy kullanabileceğine, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca karar verilir ve alınan bu karar elektronik ortamda ilan edilir. Yabancı ülkede yaşayan seçmen sayısının fazlalığı halinde, her seçmenin kendisi için belirlenen günde ve sandıkta oy kullanmasına da karar verilebilir.
Hangi yurt dışı temsilciliğinde ve mahalde sandık kurulacağı, sandık kurulunun hangi görevlilerden oluşturulacağı Dışişleri Bakanlığı ile işbirliği yapılarak Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir. Bu belirlemeye göre; sandık kurulu başkan ve üyelerinin seçimi Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunca yapılır. Sandık kurulu bir başkan, bir memur üye ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin bildirdikleri isimlerden oluşur ve aynı usulle yedek üye seçilir. Siyasi partiler üye bildirmez ise eksiklik memurlar arasından seçilecek üye ile doldurulur. Sandık kurulu başkan ve üye seçimleri, yurt dışında sandığın kurulacağı yerde görevli memurlar ve seçmenler arasından yapılır.?
?Yüksek Seçim Kurulu, özel olarak imal ettirdiği oy pusulası ile özel renkte bastırılmış oy zarflarını Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna gönderir. Yurt dışında kullanılacak olan oy sandıkları, oy kullanma kabinleri ve diğer oy kullanma araçlarının ebatları dâhil tüm özellikleri ile bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı, yabancı ülkenin durumu gözönünde tutularak, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulu tarafından farklı olarak belirlenebilir.
Seçmen oy vermek için geldiğinde sandık kurulu başkanı seçmenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanından veya pasaportundan kimliğini tespit eder ve Bilgisayar Destekli Merkezi Seçmen Kütüğü Sistemi üzerinden diğer yöntemlerle oy kullanıp kullanmadığını kontrol eder. Oy kullanmadığı anlaşılan seçmen, sandık kurulu mührüyle mühürlenmiş olan oy pusulası ve oy zarfıyla ?Evet? veya ?Tercih? yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer. Oyunu kullanan seçmene çizelgede isminin bulunduğu yer imzalattırılır.
Sandık kurulları tarafından her gün oy verme süresinin bitim saati olan 17.00'da veya başka bir bitim saati belirlenmişse bu saatte, bu Kanunda belirtilen usullere göre sandık açılır. Çıkan oy zarfları açılmadan adedi, oy kullanan seçmen miktarı ve bunların birbirine uygunluğu bir tutanakla tespit edilir.
Her dış temsilcilikte oyları saklamak ve ağzı mühürlü oy torbalarını Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek yöntemlerle Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna ulaştırmakla görevli olmak üzere; o yer misyon şefi veya en kıdemlinin başkanlığında, o temsilcilikte görevli bir memur üye ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin bildirdikleri isimlerden oluşturulacak komisyon, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunca kurulur ve aynı usulle yedek üyeler seçilir. Siyasi partiler üye bildirmez ise eksiklik memurlar arasından seçilecek üye ile doldurulur.?
?Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunca, yurt içerisinde oy verme süresi bittikten sonra, yurt dışından ağzı mühürlü olarak gelen oy torbaları, genel esaslara uygun bir şekilde, denetimi altında, sayım komisyonlarına açtırılarak sayım ve dökümü yaptırılır ve tutanak altına aldırılır. Bu tutanaklar esas alınarak birleştirme işlemlerine ilişkin tutanak düzenlenir ve sonuçlar Ankara İl Seçim Kuruluna iletilir. Ayrıca geçici gümrük kapısı seçim kurullarından gelen geçici birleştirme tutanağındaki sonuçlar kendi içerisinde birleştirilir ve bu sonuçlar Ankara İl Seçim Kuruluna iletilir. Ankara İl Seçim Kurulunca da yurt dışı sandıklarından gelen sonuçlar ile gümrük kapılarından gelen sonuçlar birleştirilir ve düzenlenen tutanak en seri vasıtayla Yüksek Seçim Kuruluna gönderilir.?
MADDE 7- 298 sayılı Kanunun 94/E maddesinin birinci fıkrasında yer alan ?yetmişbeş gün? ibaresi ?kırkbeş gün?, üçüncü fıkrasında yer alan ?yetmişbeşinci gün? ibaresi ?kırkbeşinci gün? şeklinde ve yedinci ve onbirinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkrasına ?görev alacak? ibaresinden sonra gelmek üzere ?ilgili geçici gümrük kapısı? ibaresi ve onuncu fıkrasına ?ilgili? ibaresinden sonra gelmek üzere ?geçici gümrük kapısı? ibaresi eklenmiş, birinci fıkrasında yer alan ?yurda giriş ve çıkışlarında? ibaresi ile sekizinci fıkrasının birinci cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
?Gümrük kapılarında seçmen oy vermek için geldiğinde sandık kurulu başkanı seçmenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını gösteren nüfus cüzdanı veya pasaportundan kimliğini tespit eder ve Bilgisayar Destekli Merkezi Seçmen Kütüğü Sistemi üzerinden, diğer yöntemlerle oy kullanıp kullanmadığını kontrol eder. Oy kullanmadığı anlaşılan seçmen, sandık kurulu mührüyle mühürlenmiş olan oy pusulası ve oy zarfı ile ?Evet? veya ?Tercih? yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer ve oy verme işlemini genel esaslara göre tamamlar.?
?Seçimin yapıldığı gün saat 17.00'dan itibaren sandık ve torbalar genel esaslara uygun bir şekilde açılarak geçici gümrük kapısı seçim kurullarınca sayımı ve dökümü yapılır. Geçici gümrük kapısı seçim kurulu birleştirme tutanağı düzenlenir ve bu tutanakla birlikte seçim işlerine ait diğer evrak, varsa itiraz dilekçeleriyle birlikte, Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna en seri vasıtayla gönderilir.?
MADDE 8- 21/2/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanununa bağlı değerli kağıtlar tablosunun sonuna ?15. Mavi Kart 5,00 TL? ibaresi eklenmiştir.
MADDE 9- 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasına ?Türk vatandaşları? ibaresinden sonra gelmek üzere ?, doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bunların altsoyları? ibaresi eklenmiştir.
MADDE 10- 5490 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler (m) ve (n) bentleri olarak eklenmiş ve mevcut bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
?m) Mavi Kart: Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bunların 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesinde belirtilen altsoylarına verilen ve söz konusu maddede belirtilen haklardan faydalanabileceklerini gösteren resmi belgeyi,
n) Mavi Kartlılar Kütüğü: Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bunların altsoylarının kayıtlarının elektronik ortamda tutulduğu kütüğü,?
MADDE 11- 5490 sayılı Kanuna 8 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 8/A maddesi eklenmiştir.
?Mavi Kartlıların kayıtları
MADDE 8/A- (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bunların 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesinde belirtilen altsoyları, Genel Müdürlükçe elektronik ortamda tutulan Mavi Kartlılar Kütüğüne kaydedilir. Bu Kütüğe kaydedilenler, her türlü nüfus olaylarını yurt içinde nüfus müdürlüklerine, yurt dışında ise dış temsilciliklere beyan etmekle yükümlüdürler.?
MADDE 12- 5490 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 13- 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?MADDE 28- (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklıdır.
(2) Bu madde kapsamında bulunan kişilerin, seçme ve seçilme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları ile askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü yoktur. Bu kişilerin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup, bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabidirler.
(3) Bu madde kapsamında bulunan kişiler, bir kadroya dayalı ve kamu hukuku rejimine tabi olarak asli ve sürekli kamu hizmeti görevlerinde bulunamazlar. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarında işçi, geçici veya sözleşmeli personel olarak çalıştırılabilirler.
(4) Bakanlar Kurulu gerekli görmesi halinde üçüncü dereceden itibaren hangi dereceye kadar olan altsoyların bu maddede tanınan haklardan faydalanabileceğini belirleyebilir.
(5) Bu madde hükümlerinden yararlanacak olan altsoyun, üstsoyu ile soy bağını belgelendirmesi şarttır.
(6) Bu madde kapsamında bulunan kişilere, talepleri halinde bu maddede belirtilen haklardan faydalanabileceklerini gösteren Mavi Kart düzenlenir. Bu Kart, 21/2/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu kapsamındadır.
(7) Bu maddenin sağladığı hakların kullanılmasında Mavi Kartın ibrazı yeterlidir. Kartın ibraz edilememesi durumunda Kimlik Paylaşımı Sistemi aracılığıyla Mavi Kartlılar Kütüğünden alınacak kayıt örneği ve uyruğunda bulunulan devlet makamlarınca verilmiş kimlik bilgilerini gösteren belge ile işlem yapılır. Bu kişilerin kimlik bilgilerinde değişiklik olması durumunda uyruğunda bulunduğu devlet makamından alınmış eski ve yeni kimlik bilgilerini gösteren belgenin usulüne göre tasdik edilmiş Türkçe tercümesi ile birlikte ibrazı zorunludur.
(8) Bu madde kapsamında bulunan kişilere Bakanlığın tespit edeceği esaslar çerçevesinde kimlik numarası verilir. Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası aranan yerlerde bu kimlik numarası kullanılır.
(9) Mavi Kartın düzenlenmesi ve dağıtılması ile Mavi Kartlılar Kütüğünün elektronik ortamda tutulmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(10) Kamu kurum ve kuruluşları, bu madde hükümlerinin uygulanması amacıyla her türlü tedbiri alır ve gerekli düzenlemeleri yapar.?
MADDE 14- 24/3/2010 tarihli ve 5978 Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (f) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki (g) bendi eklenmiştir.
?ç) Uluslararası Öğrenciler Daire Başkanlığı.?
?f) İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı.
g) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı.?
MADDE 15- 5978 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin başlığı ?Uluslararası Öğrenciler Daire Başkanlığı?, aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan ?Yabancı Öğrenciler Daire Başkanlığının? ibaresi ?Uluslararası Öğrenciler Daire Başkanlığının? ve aynı fıkranın (a) bendinde yer alan ?Yabancı Öğrenci Değerlendirme Kurulunun? ibaresi ?Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulunun? şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 16- 5978 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı
MADDE 14- (1) İnsan Kaynakları Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Başkanlığın insan gücü planlaması ve personel politikasıyla ilgili çalışmaları yapmak, personel sisteminin geliştirilmesi ve performans ölçütlerinin oluşturulması ile ilgili tekliflerde bulunmak.
b) Başkanlık personelinin atama, özlük, emeklilik ve sağlık işleriyle ilgili işleri yapmak.
c) Başkanlığın eğitim planını hazırlamak, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim programlarını düzenlemek ve uygulamak.
ç) Başkanlık kütüphane hizmetlerini yürütmek.
d) Başkan tarafından verilecek diğer görevleri yerine getirmek.?
MADDE 17- 5978 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 14/A maddesi eklenmiştir.
?Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
MADDE 14/A- (1) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümleri çerçevesinde, kiralama ve satın alma işlerini yürütmek, temizlik, aydınlatma, ısıtma, onarım, taşıma ve benzeri hizmetleri yapmak veya yaptırmak.
b) Genel evrak faaliyetlerini düzenlemek ve yürütmek.
c) Başkanlık arşiv hizmetlerini yürütmek.
ç) Başkanlık sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek.
d) Başkanlık projelerinin Başkanlık bilişim altyapısına uygun olarak tasarlanmasını ve uygulanmasını sağlamak, teknolojik gelişmeleri takip etmek ve Başkanlık otomasyon stratejilerini belirlemek, bilgi güvenliği ve güvenilirliği konusunun gerektirdiği önlemleri almak, politikaları ve ilkeleri belirlemek, kamu bilişim standartlarına uygun çözümler üretmek.
e) Başkanlığın bilgi işlem hizmetlerini yürütmek.
f) Başkanlığın internet sayfaları, elektronik imza ve elektronik belge uygulamaları ile ilgili teknik çalışmaları yapmak.
g) Başkanlık görev alanıyla ilgili bilgi bankalarının oluşturulmasına yönelik teknik çalışmaları yürütmek ve ortaya çıkan sistemi yönetmek.
ğ) Başkanlık hizmetleriyle ilgili bilgileri toplamak ve veri tabanları oluşturmak.
h) Başkanlığın mevcut bilişim altyapısının kurulumu, bakımı, ikmali, geliştirilmesi ve güncellenmesi ile ilgili işleri yürütmek, haberleşme güvenliğini sağlamak ve bu konularda görev üstlenen personelin bilgi teknolojilerindeki gelişmelere paralel olarak düzenli şekilde hizmet içi eğitim almalarını sağlamak.
ı) Başkan tarafından verilecek diğer görevleri yerine getirmek.?
MADDE 18- 5978 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şeklinde değiştirilmiştir.
?c) Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu,?
MADDE 19- 5978 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin başlığı ?Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu? ve aynı maddenin birinci fıkrasında yer alan ?Yabancı Öğrenci Değerlendirme Kuruluna? ibaresi ?Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kuruluna? şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 20- 5978 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan ?Yabancı Öğrenci Değerlendirme Kurulu? ibaresi ?Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu? şeklinde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
?(7) Başkanlık, görev alanı içerisinde bulunan kişilere ihtiyaç duydukları danışmanlık, hukuk, eğitim, ulaşım desteği gibi konularda her türlü yardımda bulunabilir.?
MADDE 21- Ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığına ait bölümüne eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 1- 2017 yılına kadar milletvekili genel seçimi, cumhurbaşkanlığı seçimi ve halkoylamalarında 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 35 inci maddesindeki hükümlerle sınırlı kalınmaksızın Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası esas alınarak veya mevcut bilgilerle Yurt Dışı Seçmen Kütüğü oluşturulabilir.
GEÇİCİ MADDE 2- Mevzuatta Yabancı Öğrenciler Daire Başkanlığına yapılan atıflar Uluslararası Öğrenciler Daire Başkanlığına, Yabancı Öğrenciler Değerlendirme Kuruluna yapılan atıflar ise Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kuruluna yapılmış sayılır.
MADDE 22- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 23- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(1) SAYILI LİSTE
KURUMU : YURTDIŞI TÜRKLER VE AKRABA TOPLULUKLAR BAŞKANLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
| SINIFI | UNVANI | KADRO DERECESİ | SERBEST KADRO ADEDİ | TOPLAM |
| GİH | Daire Başkanı | 1 | 1 | 1 |
| TH | Mühendis | 7 | 4 | 4 |
| TH | Mühendis | 5 | 1 | 1 |
| TH | Mühendis | 3 | 1 | 1 |
| TOPLAM | 7 | 7 |
GENEL GEREKÇE
1960'lı yıllarda ülkemizden yurt dışına yönelik geçici süreli ve istihdam arayışı temelli olarak başlayan emek göçü değişik evrelerden geçerek günümüzde sayıları beş milyondan fazla vatandaşımızın farklı ülkelerde yeni yaşam alanları edinmeleri ve kalıcı olarak başka ülkelerde ikametleri ile sonuçlanmıştır. Vatandaşların yurt dışı iş piyasalarında istihdam edilmeleri ve başka ülkelerde 50 yılı bulan ikametlerinin hukuki ve siyasi niteliği dikkate alınarak Türk mevzuatında yeni düzenlemeler yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede; yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile siyasi ve hukuki ilişkilerinin sağlıklı ve düzenli yürütülmesini temin etmek üzere bu Tasarı hazırlanmıştır. Bu Tasarı ile, vatandaşlarımızın Türkiye'deki seçimlere ilişkin oy kullanmasını kolaylaştırmaya yönelik siyasal katılma haklarının kullanılması ile vatandaşlık hukukundan kaynaklanan sorunlarının ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır.
Bilindiği üzere, Türkiye Cumhuriyeti Anayasanın ikinci kısmının dördüncü bölümünde seçme ve seçilme hakkı temel siyasi hak ve ödevler arasında sayılmış ve Anayasanın 67 nci maddesinde ?Yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının oy hakkını kullanabilmeleri amacıyla kanun, uygulanabilir tedbirleri belirler.? hükmü düzenlenmiştir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın güvenli ve özgürce oy kullanabilmelerini temin etmek üzere 13/3/2008 tarihli ve 5749 sayılı Kanunla 298 sayılı Kanunda değişiklikler yapılmıştır. Bu Kanun değişikliği ile yurt dışında yaşayan vatandaşlarımıza sandıkta oy kullanma, elektronik oylama ve gümrük kapılarında oy kullanma imkânları sağlanmıştır. 298 sayılı Kanunda yapılmış olan değişikliklere rağmen, uygulamadaki çeşitli teknik ve idari yetersizlikler nedeniyle yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın oy hakkını kullanabilmeleri gümrük kapılarında oy verme yöntemi ile sınırlı olarak sağlanabilmiştir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın salt gümrük kapılarında oy ile sınırlı kalarak seçme haklarını kullanabilmeleri, ilgililere ekonomik açıdan maliyet yüklemekte ve oy hakkını kullanabilmek için uzun, yorucu seyahat zorunluluğunu da beraberinde getirmektedir. Mevcut oy kullanma yönteminin belirtilen özelikleri vatandaşların seçimlere katılımını olumsuz etkilemektedir. Gümrük kapılarında oy verme yönteminin kullanıldığı 12/6/2011 tarihli milletvekili genel seçimlerinde 2.568.979 adet yurt dışı seçmenden sadece 129,283'ü oy kullanmıştır. Mevcut istatistiki veriler, yurt dışında yaşayan ve seçmen olma niteliğine haiz vatandaşlarımızın seçime katılma oranının %5'te kaldığını ortaya koymuştur. Bu bağlamda, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ülkemizde yapılan seçimlere katılım oranlarını artırmak ve uygulamadaki teknik ve idari yetersizlikleri aşmak amacıyla 298 sayılı Kanunda yeni değişiklikler yapılmaktadır.
Öte yandan, yurt dışına göçler neticesinde ortaya çıkan vatandaşlık merkezli sorunların yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızı olumsuz etkilememesi amacı doğrultusunda, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ikamet ve nüfus kayıt sistemi içerisinde konumları ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının geliştirilmesi amacıyla 5901 sayılı Kanun ile 5904 sayılı Kanunda değişiklikler yapılmaktadır. Doğumla Türk vatandaşı olup çıkma izni almak suretiyle vatandaşlıktan çıkan kişiler lehine bir kısım haklar tanınmakta ve bu statüde bulunan kişilerin kayıt ve bilgilerinin resmi olarak tutulduğu Mavi Kartlılar Kütüğü tesis edilmektedir.
Bununla birlikte, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızla ilgili çalışmalar yapılması, sorunlarına çözüm üretilmesi, soydaş ve akraba topluluklar ile sosyal, kültürel ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi, ülkemizde eğitim görmesi uygun görülen yabancı öğrencilerle ilgili hususlarda esasları belirleyerek, ilgili kurumlar arasındaki koordinasyonun sağlanması amacıyla, 5978 sayılı Kanun ile Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı kurulmuştur. Başkanlık, kısa süre içinde kurumsallaşmasını ve teşkilatlanmasını başarılı bir şekilde gerçekleştirmiş, yurt içinde ve yurt dışında görev alanı ile ilgili önemli çalışmalara imza atmıştır. Kuruluş faaliyetleri sürecinde edinilen bilgi ve tecrübeler sonucu ortaya çıkan ve daha aktif ve etkin görev imkânı sağlayacağı mülahazası ile 5978 sayılı Kanunda bazı değişiklikler yapılmaktadır.
Yabancı öğrencilere verilen bursların Türkiye bursları olarak yeniden yapılandırılması çerçevesinde yapılan hazırlık çalışmalarında Başkanlığa resmi yollarla 120 civarında üniversiteden, 30 civarında bakanlıktan ve kamu kurumundan ve 60 kadar dış misyon temsilciliğinden gelen görüşlerde, yabancı öğrenci ifadesinin bugünün şartlarına uygun şekilde uluslararası terminolojide ortak şekilde kullanılmakta olan uluslararası öğrenci şekline dönüştürülmesi yönünde öneriler yer almaktadır. Ayrıca, halen ülkemizde öğrenim görmekte olan yabancı öğrenci temsilcilerinden, yabancı tanımı ile adeta yeniden yabancılaştırıldıkları ve soyutlandıkları gibi algılara sebebiyet verdiği yönünde şikayetler alınmaktadır. Bu görüşlerin de dikkate alınması suretiyle yabancı öğrenci ifadesini uluslararası öğrenci ifadesine dönüştürmekle, hem günümüz dünyasında yaygın olarak kullanılan uluslararası terimin yerleşmesine hem de yabancı kelimesinin psiko-sosyal soğuk ve dışlayıcı etkisini ortadan kaldırarak ülkemize gelen öğrencilerin öğrenim görmekte oldukları okullara ve ülkemize dair aidiyet duygularının pekişmesine zemin hazırlaması amaçlanmaktadır.
İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının ifa ettiği görevler arasında yer alan bilgi işlem ve destek hizmetlerinin, Başkanlığın elektronik ortamda gerçekleştirmeyi planladığı işler ile geniş bir coğrafyada yürüteceği faaliyetler dikkate alındığında, Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı bünyesinde yürütülmesi gereği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı ihdas edilmesi hedeflenmektedir.
Başkanlığın gerek yurt dışı vatandaşlar gerek soydaş ve akraba topluluklara yönelik faaliyetlerinin temel çıkış noktası, bu kişi ve toplulukların Türkiye ile olan bağlarını güçlendirmek ve ilişkileri sürekli kılmaktır. Bu noktadan hareketle acil hastalık veya olağanüstü durumlarda tahliye gibi kişi ve toplulukların zor günlerinde yanlarında bulunmak büyük bir ülke olmanın gereği olduğu gibi, aynı zamanda bu amacı gerçekleştirmek için önemli bir araçtır. Bu amaçla Başkanlığın bu tür durumlara yönelik maddi destekte bulunabilmesine imkân verilmesi amaç edinilmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde Yüksek Seçim Kurulunun görev ve yetkileri sayılmaktadır. Madde ile, Yüksek Seçim Kuruluna yurt dışı seçmenler ile ilgili olarak kurulan Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna seçim takvimi süresince Dışişleri Bakanlığından en az daire başkanı statüsünde bir kamu görevlisini görevlendirme imkânı tanınmaktadır.
MADDE 2- Madde ile, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun görev ve yetkileri özel ve ayrıntılı olarak düzenlenmektedir. Mevcut düzenlemenin yurt dışında oy kullanma usul ve yöntemlerinin farklılık arz eden niteliğini dikkate almakta ve buna bağlı olarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna diğer ilçe seçim kurullarından farklı nitelikte yeni görev ve yetkiler verilmektedir.
MADDE 3- Madde ile, yurt dışı seçmenler listelerinin bu seçmenlerin ikamet ettikleri ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerinin görev ve yetki çevreleri esas alınarak oluşturulması esası benimsenmektedir.
MADDE 4- 298 sayılı Kanunun genel ilkelerine göre, oy verme sırasında kullanılacak sandık alanı sandık kurulunun görev yaptığı yer merkez olmak üzere 100 metre yarıçaplı bir alan üzerinden belirlenmiştir. Madde ile, 298 sayılı Kanunun oy verme işlemleri için belirlemiş olduğu 100 metre yarıçaplı alan zorunluluğunun yurt dışında oy kullanma sürecinde de sürdürülmesi halinde, böyle bir alan sağlamanın her zaman mümkün olamayabileceği dikkate alınarak yurt dışında belirlenen mahallerde ve gümrüklerde sandık kurulu başkanına uzaklık ve mesafe belirlemesi bakımından takdir yetkisi tanınmaktadır.
MADDE 5- Madde ile, yurt dışı seçmenlerin oy kullanma yöntemlerinin ülke temelinde ve ülkenin şartları gözetilerek farklılaştırılabilmesi ile birden fazla oy kullanma yönteminin eşzamanlı olarak kullanılabilmesine imkân tanınmaktadır. Sandıkta, gümrük kapılarında veya elektronik oylama yöntemlerinden hangisinin kullanılacağının belirlenmesinde yurt dışı seçmenin oy kullanacağı ülkenin idari uygulamaları, kamu düzeni ve güvenlik şartları ile siyasal katılımı genişletecek somut şartlar Dışişleri Bakanlığı tarafından bir bütünlük içerisinde değerlendirilecektir. Dışişleri Bakanlığının yabancı ülke idari uygulamaları, kamu düzeni ve güvenlik şartları ile siyasal katılımın genişletilmesine ilişkin somut verileri içeren görüşleri doğrultusunda Yüksek Seçim Kurulu oy kullanma yöntem ve usulüne karar verecektir. Aynı zamanda, seçimlerin sağlıklı ve güvenlikli olarak yapılabilmesi için Dışişleri Bakanlığının bilişim altyapısından faydalanılması esası getirilmektedir.
MADDE 6- Madde ile, yurt dışı seçmenlerin siyasi katılımının arttırılması bakımından 298 sayılı Kanunun 94/C maddesinde bazı düzenlemeler yapılmaktadır. Bu bağlamda, yurt dışı seçmenlerin sandıkta oy vermesinin kolaylaştırılması, kullanılan oyların güvenle saklanması ve sayılmasına ilişkin usul, yöntem ve ölçüler yeniden şekillendirilmektedir. Ayrıca, yurt dışı seçmenlerin oy verme gün ve saatleri, sandık kurulları ve saklama komisyonlarının üyeleri ve oluşumu, siyasal katılımın önünü açmaya ve seçimlerin güvenliğini tesis etmeye yönelik olarak ayrıntılı şekilde düzenlenmektedir.
MADDE 7- Madde ile, yurt dışı seçmenlerin gümrük kapılarında oy kullanması sırasında ortaya çıkan çeşitli sorunlar dikkate alınarak 298 sayılı Kanunun 94/E maddesi yeniden düzenlenmektedir.
Buna göre, yurt dışı seçmenlerin gümrükte oy kullanma hakkını ve süresini yurda giriş ve çıkışlarıyla sınırlandıran eski düzenleme terkedilmekte ve 298 sayılı Kanunun 94/E maddesinin birinci fıkrasında yer alan yurda giriş ve çıkışlarında ibaresi yürürlükten kaldırılmaktadır. Öte yandan, yurt dışı seçmenlerin hem pasaport hem de Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını gösteren nüfus hüviyet cüzdanı ile oy verebilmesini sağlayan bir düzenleme getirilmektedir. Böylelikle, gümrük kapılarına oy vermek için gelen yurt dışı seçmenlerin kimliğinin belirlenmesi bakımından pasaportunun yanında bulundurulmasını zorunlu tutan eski düzenlemeden vazgeçilmektedir. Bu düzenlemeye paralel olarak, 298 sayılı Kanunun 94/E maddesinin sekizinci fıkrasında değişiklik yapılmakta ve böylece seçmenin pasaportu üzerine ?oyunu kullanmıştır? ibaresinin şerh edilmesini zorunlu tutan bu hüküm yürürlükten kaldırılmaktadır.
MADDE 8- Madde ile, 210 sayılı Kanuna göre Mavi Kart değerli kağıtlardan sayılmaktadır.
MADDE 9- Madde ile, 5490 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde Mavi Kart sahibi kişiler ile ilgili hukuki belirlilik sağlamaya yönelik düzenlemeler yapılmaktadır.
MADDE 10- Madde ile, Mavi Kart ve Mavi Kartlılar Kütüğü 5490 sayılı Kanunda açıkça tanımlanmaktadır.
MADDE 11- Madde ile, 5490 sayılı Kanuna 8/A maddesi eklenerek doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bunların 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesinde belirtilen altsoylarının, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından elektronik ortamda tutulan Mavi Kartlılar Kütüğüne kaydına dair esaslar ve yöntemler belirlenmektedir.
MADDE 12- Çoğunluğunu 21 Avrupa ülkesinin oluşturduğu yaklaşık 155 farklı ülkede toplam 3.734.000 vatandaşımız bulunmaktadır. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımıza sağlıklı ve etkin şekilde kamu hizmeti sunulabilmesi için bu kişilerin yerleşim yeri adresi kayıtlarının eksiksiz ve güncel şekilde tutulması önemli bir işleve sahiptir. 5490 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrası ile yurt dışında olan Türk vatandaşlarının adres kayıtlarının yaşadıkları ülkenin ve şehrin adı itibarıyla tutulması kuralı vatandaşlarımıza ulaşılabilmesi bakımından yeterli olamamıştır. Mevcut düzenlemedeki ülke ve şehir adı itibarıyla kayıt tutulması sistemi vatandaşlarımızın adreslerinin tam olarak bilinmesine engel teşkil etmektedir. Bu nedenle, 5490 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmakta ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın yurt içinde yaşayan vatandaşlarımız gibi açık adres esasına göre kayıt altına alınması yöntemi benimsenmektedir.
MADDE 13- Madde ile, 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi yeniden düzenlenmektedir. Düzenleme ile, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığından çıkmış kişiler ve altsoylarının Türkiye'deki haklarının korunması, ülkeleri ile irtibatlarının ve duygusal bağlarının güçlendirilmesini temin etmek üzere Mavi Kart sahibi kişilere kimlik numarası verilmesi ve bu kişiler için bir kütük oluşturulması esası getirilmektedir. Ayrıca, Mavi Kart sahibi kişilerin kamu hizmetlerine girme, sosyal güvenlik hakkı gibi çeşitli konulardaki hakları özel olarak yasal güvenceye kavuşturulmaktadır.
MADDE 14- Madde ile, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı bünyesinde yeni ihdas edilmesi düşünülen daire başkanlığı nedeniyle, Başkanlık hizmet birimleri yeniden düzenlenmekte ve Yabancı Öğrenciler Daire Başkanlığının adı Uluslararası Öğrenciler Daire Başkanlığı şeklinde değiştirilmektedir.
MADDE 15- Madde ile, Yabancı Öğrenciler Daire Başkanlığının isminde yapılan değişikliğe paralel olarak düzenleme yapılmakta ve Yabancı Öğrenci Değerlendirme Kurulunun adı Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu şeklinde değiştirilmektedir.
MADDE 16- Madde ile, İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı ayrı bir birim olarak düzenlenmekte ve görev ve yetkileri sayılmaktadır.
MADDE 17- Madde ile, Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı ayrı bir birim olarak düzenlenmekte ve görev ve yetkileri sayılmaktadır.
MADDE 18- Madde ile, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının sürekli kurullarından olan Yabancı Öğrenci Değerlendirme Kurulunun adı Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu şeklinde değiştirilmektedir.
MADDE 19- Madde ile, Yabancı Öğrenci Değerlendirme Kurulunun adında yapılan değişikliğe paralel olarak düzenleme yapılmaktadır.
MADDE 20- Madde ile, Başkanlığın, görev alanı içerisinde bulunan kişilere ihtiyaç duydukları danışmanlık, hukuk, eğitim ve ulaşım desteği gibi konularda her türlü yardımda bulunabilmesine imkân tanınmaktadır.
MADDE 21- Madde ile, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı için kadro ihdası öngörülmektedir.
GEÇİCİ MADDE 1- 5490 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinde yapılan değişikliklerle yurt dışı adres bilgilerinin sadece ülke ve şehir olarak değil açık olarak tutulması öngörülmektedir. Madde ile, 2017 yılına kadar milletvekili genel seçimi, cumhurbaşkanlığı seçimi ve halkoylamalarında 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 35 inci maddesindeki hükümlerle sınırlı kalınmaksızın Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası esas alınarak veya mevcut bilgilerle Yurt Dışı Seçmen Kütüğü oluşturulmasına imkân tanınmaktadır.
GEÇİCİ MADDE 2- Madde ile, mevzuatta Yabancı Öğrenciler Daire Başkanlığına yapılan atıfların Uluslararası Öğrenciler Daire Başkanlığına, Yabancı Öğrenciler Değerlendirme Kuruluna yapılan atıfların ise Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kuruluna yapılmış sayılması öngörülmektedir.
MADDE 22- Yürürlük maddesidir.
MADDE 23- Yürütme maddesidir.