Sezer İcra ve İflas Kanunu'nu onayladı

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 58 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu onayladı.

Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Sezer, söz konusu Kanunu yayımlanmak üzere Başbakanlık'a gönderdi.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayladığı 5358 sayılı İcra ve İflas Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, bugün yürürlüğe giren yeni TCK'ya uyum hükümleri içeriyor.

Değişikliğe göre, haciz yoluyla takip talebinden sonra veya bu talepten önceki 2 yıl içinde borçlu, alacaklısını zarara sokmak maksadıyla mallarını veya bunlardan bir kısmını mülkünden çıkararak, telef ederek veya kıymetten düşürerek hakiki surette yahut gizleyerek muvazaa yoluyla başkasının uhdesine geçirerek veya asıl olmayan borçlar ikrar ederek mevcudunu suni surette eksiltirse, aleyhine aciz belgesi alınması ve alacaklının alacağını tahsil edememesi halinde, şikayeti üzerine altı aydan 3 yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak.

İflas takibinden veya bu durumda iflas talebinden önce bu fiilleri işleyenler hakkında da başka bir suç oluştursa dahi aynı hükümler uygulanacak.

Konkordato mühleti veya iflasın ertelenmesi talebinden önceki 2 yıl içinde ya da konkordato mühleti talebi veya iflasın yürütülmesi sırasında da bu hükümler uygulanacak.

Taşınmaz kapsamında bulunan eklentinin, alacaklıya zarar verme kastıyla taşınmaz dışına çıkarılması halinde, eklentinin zilyetine 2 yıldan 4 yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Bu suçlar alacaklının şikayeti üzerine takip olunacak.

Fiillerin bilinçli taksirle işlenmesi durumunda, verilecek cezalar üçte bir oranında indirilecek.

Haciz yoluyla takip talebinden sonra veya bu talepten önceki 2 yıl içinde borçlu, adet üzere tecviz (yapılmasını uygun bulma) edilemeyecek bir hiffetle (hafiflik, hoppalık) hareket ederek, haddinden ziyade masraf yaparak, talih oyunlarına veya basiretsizce spekülasyonlara girişerek, işlerinde ağır ihmallerde bulunarak aczine kendi fiiliyle sebebiyet verir, yahut vaziyetinin fenalığını bildiği halde veya o gibi hareketlerle bu fenalığı ağırlaştırırsa, aleyhine aciz belgesi istihsal edildiği veya alacaklının alacağını istifa edemediğini ispat ettiği takdirde, 15 günden 6 aya kadar hapisle cezalandırılacak. Konkordato mühleti talebinden önceki 2 yıl içinde bu fiilleri işleyen borçlu hakkında da aynı hükümler uygulanacak.

Bu suç, alacaklının şikayeti üzerine takip edilecek. Borçluyu fazla borç altına girmeye veya talih oyunuyla spekülasyonlarda bulunmaya sevk eden, yahut ağır faiz almak suretiyle zaafından istifade eden alacaklıların şikayet hakkı olmayacak.

Ticaret şirketlerinde hukuken veya fiilen yönetim yetkisine sahip olanlar, alacaklıları zarara uğratmak kastıyla ticari işletmenin borçlarını kısmen veya tamamen ödemeyerek zarara sokmaları durumunda, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasına
çarptırılacak.

İflas ve konkordato işlerinde hususi menfaat temin edenlere verilen hapis cezasının üst sınırı 2 yıl olacak. Suçun iflas bürosu veya idare üyesi tarafından işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılacak.

BELGEDE SAHTECİLİK

Yasanın 334. maddesinde yer alan "gerçeğe aykırı hesap ve bilanço göstererek" ibaresi metinden çıkarılarak yerine "hileli tutum ve davranışlarıyla" ifadesi getirildi.

Değişiklikle belgede sahtecilik, "konkordatoda veya sermaye şirketleri ile kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılmasında yetkili kimselerin hataya düşürülmesi ya da konkordato veya uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma koşullarına uyulmaması"na ilişkin suçun unsuru olmaktan çıkarıldı. Maddedeki "hafif hapis"cezası da "hapis" cezası olarak düzenlendi.

"Müflisin mallarını vermeyenler hakkındaki cezaları" düzenleyen 336. maddedeki cezalar kabahate dönüştürülerek, idari para cezası öngörüldü. Buna göre, müflisin mallarını ellerinde bulunduran veya müflise borçlu olan üçüncü şahıslar, iflasın açıldığına dair ilana muttali oldukları tarihten itibaren bir ay içerisinde bu malları iflas idaresine vermeyenler ve borçlarını bildirmeyenlere, 90 güne kadar adli para cezası verilecek.

"Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi"ni düzenleyen 337. maddede yer alan hapis cezaları ise disiplin hapsi cezasına dönüştürüldü.
Alacaklının alacağını karşılayan miktarda malın haczedilmesi veya borcun ödenmesi halinde ise bu ceza düşecek.

GERÇEĞE AYKIRI MAL BEYANINDA BULUNMAK

Mal beyanında bulunmayan veya beyanında mevcudunu eksik gösteren veya aktifinde yer alan malı veya yerine geçen değeri haciz veya iflas sırasında göstermeyen veya beyanından sonra bu malları üzerinde bulunduran borçlular cezalandırılacak. Gerçeğe aykırı beyanda bulunanlara, bundan zarar gören alacaklının şikayeti üzerine 3 aydan bir yıla kadar hapis cezası verilecek.

Beyandan sonra mal ve kazancında meydana gelen artışı bildirmeyen borçluya, hapis cezası yerine disiplin hapsi cezası verilecek.
Borçlunun ödeme şartını ihlali halinde "tazyik hapsi" verilecek.

ÇOCUK TESLİMİ

"Çocuk teslimi" hakkındaki kararın gereğini yerine getirmeyen veya yerine getirilmesini engelleyen kişi, şikayet üzerine altı aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılacak.

Hapsin uygulanmasına başlandıktan sonra gereği yerine getirilirse kişi tahliye edilecek.

İcra dairesi tarafından alacaklıya veya alıcıya teslim edilen bir taşınmaza veya gemiye haklı bir neden olmaksızın tekrar giren borçluya, 3 aydan bir yıla kadar hapis cezası uygulanacak.

Yalnız kendisi tarafından yapılacak bir işin yapılması veya yapılmaması ya da bir irtifak hakkının tesisi veya kaldırılması hakkındaki ilam hükümlerine muhalefet eden borçlulara, şikayet üzerine üç aya kadar tazyik hapsine karar verilecek. Hapsin uygulanmasına başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse borçlu tahliye edilecek.
Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikayeti üzerine 3 aya kadar tazyik hapsine karar verilecek. Hapis uygulanmaya başlandıktan sonra nafakanın ödenmesi durumunda borçlu tahliye edilecek.

İHALELER

İdare ve temsil ile görevlendirilen kişiler veya tasfiye memurları, şirketin mevcudunun borçlarını karşılamadığını bildirerek şirketin iflasını istemezlerse alacaklılardan birinin şikayeti üzerine 10 günden 3 aya kadar hapis ile cezalandırılacaklar. Ayrıca İcra ve İflas Yasası'na göre yapılan ihalelerde kendisine veya başkasına vaat edilen veya sağlanan yarar karşılığında artırmadan çekilen veya artırmaya katılmayan kimseye, bir yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezası verilecek. Aracılar da aynı ceza ile cezalandırılacak.

"Görev ve birleştirilme yasağı" başlıklı 346. maddede yapılan değişikliğe göre, disiplin veya tazyik hapsine icra mahkemesi karar verecek. İcra mahkemesinin görevine giren bu işler, diğer mahkemelerde görülen ceza davaları ile birleştirilemeyecek.

ŞİKAYET SÜRESİ

Şikayet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her durumda da fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçtikten sonra düşecek.

İcra mahkemesinin verdiği tazyik ve disiplin hapsine ilişkin kararlara karşı tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde, yargı çevresinde bulunduğu ağır ceza mahkemesine itiraz edilebilecek.

İtiraz üzerine verilen karar kesin olacak. İcra mahkemesinin verdiği tazyik veya disiplin hapsine ilişkin karar, kesinleştiği tarihten itibaren 2 yıl geçtikten sonra yerine getirilmeyecek.