Hazine'nin GSM şirketlerinden aldığı pay yüzde 30 azalıyor...

Cep telefonu şirketlerinin yüzde 15 Hazine payı ödemesi konusunda yıllardır süren hukuk mücadelesinde hükümet geri adım attı. Cumhurbaşkanlığı'na 12 Temmuz Salı günü gönderilen Özelleştirme Yasası'nda yapılan düzenlemeyle Hazine'nin yalnızca KDV ve Özel İletişim Vergisi dikkate alındığında GSM şirketlerinden tahsil etmesi gereken tutarın yüzde 30'undan vazgeçmiş olduğu belirlendi.

TBMM tatile girmeden önce 3 Temmuz 2005 tarihinde çıkarılan 11 yasa içinde yer alan Özelleştirme Yasası'na eklenen bir maddeyle GSM şirketlerinin ödeyecekleri yüzde 15 Hazine payına esas teşkil eden brüt gelirin tanımı yeniden yapıldı. Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından bir ay içinde şirketler başvurmaları durumunda imtiyaz sözleşmelerinde brüt gelir tanımına yönelik değişiklik yapılacak.

Yeni Özelleştirme Yasası'yla yapılan düzenlemeyle, "abonelere tahakkuk ettirilen gecikme faizi ile dolaylı vergiler, harç ve resim gibi mali yükümlülükler ve raporlama amacıyla muhasebeleştirilen tahakkuk tutarları", yüzde 15'lik Hazine payının belirleneceği brüt satış tutarının dışına çıkarıldı. Brüt satış da, "işletmecinin faaliyetleri çerçevesinde satılan mal ya da hizmetler karşılığında alınan veya tahakkuk ettirilen toplam değerleri kapsayan ve gelir tablosu hesaplarından '60. Brüt Satışlar' hesabına kaydedilen tutarlar" olarak tanımlandı.

Bir fatura üzerinden inceleme yapıldığında 83.3 YTL'lik konuşma bedeline yüzde 18 KDV ve yüzde 25 özel iletişim vergisi eklendiğinde faturanın toplam tutarı 119 YTL'ye yükseliyor. Hazine'nin yüzde 15'lik payının hesaplanmasında KDV ve özel işlem vergisi dikkate alınmayacağı için, yeni düzenlemeyle şirketin ödemesi gereken 17.8 YTL'lik Hazine payı, 12.4 YTL'ye düşüyor. Böylece devletin tahsil edeceği tutar yüzde 30 oranında azalmış oluyor.

Maliye, bu yılın ilk 6 ayında 1 milyar 145 milyon YTL GSM şirketlerinden yüzde 15 Hazine payı tahsilatı yaptı. Ancak bu tahsilatın 591.2 milyon YTL'si bu yıla ilişkin Hazine payı ödemelerinden kaynaklanırken, 554.4 milyon YTL'si geçen yıl şirketlerle yapılan uzlaşma çerçevesinde Nisan 1998-Mayıs 2004 tarihini kapsayan tahsil edilmemiş Hazine payları ödemelerinden oluşuyor.

Hazine, Telekomünikasyon Kurumu ile cep telefon şirketleri Turkcell ve Telsim arasında 2000 yılından beri süren uluslararası tahkime kadar taşınan hukuki sürüncemede AKP Hükümeti, önce şirketlerle 2004 yılında vardığı uzlaşma, ardından bu yasal düzenlemeyle şirketlerin lehine olacak biçimde brüt gelir tanımını değiştirdi. Hazine, katma değerli hizmetler, ara bağlantı, KDV gibi gelirler de dahil edilerek bulunacak brüt gelir üzerinden yüzde 15 Hazine payı kesilmesini istemişti. Bu çerçevede yürütülen hukuki mücadelede Danıştay da, katma değerli hizmetler, ara bağlantı, KDV'nin de brüt gelir içinde yer alması gerektiğine hükmetmişti.
Bu hukuki sürecin devam ettiği dönemde 30 milyar dolar yatırım geleceği savıyla uluslararası tahkim yasası çıkarıldı.

Resmi Gazete'de 5 Temmuz 2001 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren tahkim yasasının geriye dönük olarak daha önce imzalanmış sözleşmelere de yerleştirilmesine olanak sağlandı.

Böylece Turkcell ve Telsim, daha önce imzaladıkları imtiyaz sözleşmelerine tahkimi de dahil ettiler. Bu olanağı kullanan şirketler Hazine'nin KDV üzerinden brüt gelir tanımına karşı uluslararası tahkime başvurdular. Turkcell'in uluslararası tahkim başvurusu sonucunda Ocak 2004 itibariyle "gecikme faizi ile KDV gibi tahsil edilen vergilerin brüt gelire dahil edilmemesi, telekomünikasyon hizmetlerinden doğan ve bu hizmetlerle alakalı her türlü gelirin brüt gelire dahil edilmesi" kararı verildi. Bu karar üzerine Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesi 20 Mayıs 2004 tarihinde KDV ve gecikme faizinin brüt gelir kapsamından çıkarılmasına yönelik tahkim kararını "kamu düzenine aykırı" bularak iptal etti.

Ancak AKP Hükümeti döneminde şirketlerle uzlaşmaya gidilerek, Nisan 1998-Mayıs 2004 tarihleri arası Telsiz Genel Müdürlüğü ruhsat ve kullanım ücretleri ile eğitime katkı payının brüt gelire dahil edilmemesi konusunda anlaşmaya varıldı. Özelleştirme Yasası'nın onaylanması durumunda uluslararası tahkim kararı, iç hukukta farklı yönde kararlar alınmış olmasına karşın yasal düzenleme haline gelmiş olacak.