İşte 308 kişilik bankamatik 'ünlüler' listesi
Kültür ve Turizm Bakanlığı, "Bankamatik" diye suçladığı sanatçıların listesini hazırladı. Listede 156'sı tiyatrodan, 152'si orkestra, koro ve topluluklardan toplam 308 sanatçının ismi yer alıyor.
Devletin bu yıl 79 trilyon lira ödenek ayırdığı ve 4 trilyon lira gişe geliri beklediği Devlet Tiyatroları, Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Adana, Trabzon, Erzurum, Konya, Sivas, Van, Antalya ve Diyarbakır'da bölge tiyatrosu, Gaziantep'te ise turne tiyatrosu olarak hizmet veriyor. DT'de 693 sanatçı, 607 teknik, 391 idari olmak üzere toplam 1691 personel çalışıyor. Geçen sezon toplam 34 sahnede 165 oyun perde açtı, sanatçılar bir yılda 4 bin 227 kez temsil verdi. Türkiye'nin dört bir yanına tiyatro götürüp sahne tozunu yutan sanatçılar bu sezon henüz perde açmadan, genel müdür değişikliği ile "bankamatik" suçlamasının odağında kaldılar. Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, göreve gelir gelmez, ilk iş olarak Devlet Tiyatroları'ndaki "ilgisizlik ve verimsizlik" iddialarına el attı. Genel Müdür Lemi Bilgin, hakkında düzenlenen müfettiş raporuyla görevden alındı, yerine Mine Acar getirildi.
BAKAN KOÇ PATLADI
Bakanlık 2000'den 2005'e, son 5 sezondur Devlet Tiyatroları'nın performans denetimini
de ortaya çıkardı. Bu denetimin sonuçlarını, Bakan Koç "Bankamatik sanatçılar"
suçlamalarıyla dile getirdi. Sahneye çıkmayan sanatçıların isimlerinin sezon
sezon sıralandığı listeye göre, 156'sı tiyatrodan, 152'si orkestra, koro ve
topluluklardan 308 sanatçı 5 yıl içinde değişik dönemlerde hiç bir projede görevlendirilmediği
halde maaş aldı. Bu sonucu değerlendiren Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı
Mustafa İsen, "Tiyatroda bir koltuk bize 3 milyar liraya mal oluyor. Biz
ise bunu 6 milyona satıyoruz. Bunda sahne almayan sanatçıların hiç mi payı yok"
diyerek yakındı.
KATEGORİK LİSTE
Bu listelerde kamuoyunun çok yakından tanıdığı, hemen her akşam televizyon dizilerinde
gördüğü ünlülerin yanı sıra yalnızca tiyatro hayranlarının bildiği isimler de
var. Bakanlık bu sanatçıları, "görev almayan", "rolü olmayan",
"görev verilemeyen", "görevlendirilmeyen" kategorilerine
ayırarak isim isim belirledi. Listelere göre, bazı sanatçılar son dönemde yalnızca
tek sezonda sahneye çıkamaz ya da oyun yönetemezken bazıları birkaç sezon üst
üste görev alamamış. Kültür Bakanlığı'na göre, Devlet Tiyatroları'ndan 177 sanatçı
2004-2005 döneminde televizyonlarda çeşitli dizilerde görev almış. Bu isimlerden
Almula Merter ve Ferdi Merter ise kendi kurdukları özel tiyatrolarda her gece
sahneye çıkmış. Bakanlık yetkilileri, bazı sanatçıların sahneye çıkmamasına
karşın, özel gösterilerde görev aldığını, hatta çok azının da 900'lü hatlarda
seslendirme yaptığını öne sürüyor. Sinema ve tiyatro seyircisinin yakından tanıdığı
bu isimler devletten ayda, 1 milyar 400 milyon lira maaş alıyor. Bu ücret ikramiye
ve diğer ödeneklerle 2 milyar 300 milyon lirayı buluyor.
PERFORMANSA GÖRE ÜCRET
Devlet Tiyatroları Genel Müdür vekili Mine Acar, Bankamatik sanatçı tartışmalarıyla
ilgili şöyle dedi: "Biz her sanatçı arkadaşımıza görev veremeyebiliriz.
Burası banka değil ki 'Herkes gidip masasına otursun' diyelim. Hiçbir yönetmene
de 'Şu rolü şu kişiye ver' diyemezsiniz, sanatta böyle bir yaptırım olmaz. Bazen
iki yıl bir oyuncumuza hiç rol denk gelmeyebilir. 3-4 yıldır sahneye çıkmak
için can atan arkadaşlarım var ama ya onlara uygun roller denk gelmiyor ya yönetmenin
tercihi olmuyor. Ancak her şeye rağmen bir de madalyonun öteki yüzü var. Bugüne
kadar çeşitli nedenler öne sürerek, kişisel ilişkilerini kullanarak görev almak
istemeyen arkadaşlarımız da oldu. Bunları mutlaka önleyeceğiz." Acar, Devlet
Tiyatrolarında yeni yasa çalışmaları çerçevesinde "bankamatik sanatçı"
eleştirilerinin de önüne geçileceğini ve "performansa dayalı bir ücretlendirme
sistemi" üzerinde durulacağını belirtti. Acar, "performans" değerlendirmesinin
neye göre yapılacağının çok önemli olduğunu savunarak; "Başrol ile küçük
bir roldeki başarı mı, Doğu bölgelerimizde görev alınıp alınmaması mı, rol alınan
oyun sayısı ya da daha başka kıstaslar mı gözetilecek? Tüm bunlar ayrıntılı
bir biçimde tartışılacak" dedi.
sabah