Maliye, benzin fişi almayan vatandaşa ilk cezayı kesti

Akaryakıt istasyonlarına yazarkasa mecburiyeti getiren Maliye, işi sıkı tutuyor. Müfettişler denetime başladı. Ancak kabak önce vatandaşın başına patladı. Fiş almayan Hüseyin Ö.'ye 11 YTL ceza kesilirken, vatandaş bunu istasyon sahibinden almayı başardı.

Devlete yıllık maliyeti 2,5 milyar Yeni Türk Lirası'nı bulan akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele eden Maliye, istasyonlarda başlattığı ?fatura-fiş'uygulamasının başarılı olması için kararlı. 1 Kasım'da yazarkasa olmasa bile elle fiş yazılması mecburi hale getirilirken, uygulamada aksaklıkların yaşanması Maliye'yi harekete geçirdi. Denetimlerin ilk gününde vatandaş da ceza yemekten kurtulamadı. Vergi Usul Kanunu'ndaki ?fiş almayan vatandaşa ceza' yetkisi yıllar sonra İstanbul'da kullanıldı. İlk olarak Kadıköy Bağdat Caddesi'ndeki akaryakıt istasyonlarını denetleyen İstanbul Gelir İdaresi yetkilileri, akaryakıt istasyonlarından fiş almayan beş vatandaşa ceza uyguladı. Dün de Üsküdar Altunizade Total akaryakıt istasyonundan fiş almayan otomobilin şoförü Hüseyin Ö. durduruldu. 15 yeni liralık benzin almasına rağmen fiş istemeyen Hüseyin Ö.'ye 11 YTL ceza verildi. Bayinin işletmecisi Doco Petrol'e ise 118 yeni lira ceza kesildi. Gökhan K.'ya ait olduğu öğrenilen aracın şoförü Hüseyin Ö. vergi denetmenlerinin, ?Niye fiş almadınız?' sorusuna ?Ben fiş kullanmıyorum ki.? cevabını verdi. İstasyonun fiş vermesinin, kendisinin de saklamasının yasal zorunluluk olduğu hatırlatılırken, şoför cezayı istasyon sahibinden istedi. Tartışmanın sonunda Hüseyin Ö. 11 yeni lirayı istasyon sahibinden almayı başardı.

Bağdat Caddesi'nde önceki gün denetlenen yedi istasyondan sadece birinde fiş-fatura uygulamasına tam olarak uyulduğu görüldü. Kanunlara uyan istasyonda sadece iki pompa görevlisi fiş kesmekle görevlendirilmişti. Bir istasyonda fiş verilmediği tespit edilerek hakkında işlem yapılırken, fişini almayan vatandaş bulunamadı. Geri kalan beş istasyona ise fiş kesmedikleri için 590'ar YTL ceza verildi. İstanbul Gelir İdaresi Başkanlığı yetkilileri, Anadolu ve Avrupa yakasında müşteriye fiş vermeyen 11 istasyona toplam bin 534, bu istasyonlardan fiş almayan 13 vatandaşa da toplam 306 yeni lira ceza kesti. Dün denetlenen Altunizade Total istasyonu ile birlikte fiş almadığı için ceza alan vatandaş sayısı 14, istasyon sayısı ise 12'ye ulaştı.

Gelir İdaresi Başkanlığı, 1985'ten itibaren uygulamada bulunan akaryakıt istasyonlarında isteğe bağlı fatura ve fiş kesilmesi işlemine son verdi. Buna bağlı olarak, LPG'ler dahil bütün akaryakıt istasyonları, belge düzenine geçirildi. Bu çerçevede, pompalara yazarkasa kapsamında olsun olmasın, Türkiye'deki bütün istasyonlar, 1 Kasım'dan itibaren, müşterinin isteğine bağlı olmaksızın sattıkları akaryakıt ürünleri karşılığında fatura, perakende satış fişi ya da yazarkasa fişi verecek. Fatura-fiş verme zorunluluğuna aykırı hareket eden işletme sahiplerine, düzenlenmeyen her belge karşılığında 118 yeni lira para cezası kesilecek. Uygulama 1 Kasım'da sancılı başlamıştı. Yaklaşık 8 bin akaryakıt bayiinden sadece 200'ünde pompalara yazarkasa takılabilmesinden dolayı sıkıntılar yaşandı. Maliye'nin yazarkasa takmayanların elle fatura ve fiş kesmesini zorunlu kılması sebebiyle istasyonların büyük bir kısmında kuyruklar oluştu. Pompacıların bir elinde fatura, diğer elinde kalemle isim, adres, vergi dairesi ve araç plakası gibi bilgileri doldurmaya çalışması, hem bayi sahipleri hem de müşterileri şaşırttı. Adının açıklanmasını istemeyen bir istasyon yetkilisi, ?Birçok müşteri ?vaktim yok' diyerek almak istemiyor.? şeklinde konuşmuştu. Bu tabloyu gören Maliyeci, bayramdan sonra harekete geçti. İstasyonlarda denetimler fiş-fatura almayan vatandaşa da ceza kesilerek başladı. Vatandaşa sadece benzin istasyonunda değil herhangi bir alışverişten sonra fiş almaması halinde cezayı, Maliye memurları değil yalnızca vergi denetmeni ve hesap uzmanı kadrosundaki ?üstad' olarak anılan Maliyeciler kesebiliyor. İstanbul Gelir İdaresi Başkanlığı da istasyonlarda başlattığı baskınlarda ?üstad' Maliyecileri görevlendirirken, halkı fiş almaya zorlamak için bireye karşı ceza yetkisini kullanmalarını istedi. Bugüne kadar sadece şirketlerle ilgili cezalı işlem tutanağı düzenleten Gelir İdaresi, ilk defa üstadlara vatandaşa sokakta ceza kesme yetkisini kullandırdı. İstanbul'daki yetkililer, ?Fişi şirket sahibinin müşteri istemeden vermesi gerekiyor. Ancak vatandaşı fiş almaya zorlamak, alması gerektiğini hatırlatmak ve bilmeyenlere öğretmek için yıllar sonra ilk defa sokağa çıkıp bu yetkimizi kullandık. Bundan böyle fiş almayan vatandaş Vergi Usul Kanunu yönünden suç işlediğini bilsin ve alışverişte fişini mutlaka talep etsin.? diye konuştu.

Denetimden kaçanın cezası katlanıyor

Edinilen bilgilere göre fiş almama cezasını vatandaş ilk gün öderse 11,8, bir hafta içinde öderse 23,6, bir haftayı aşarsa 43,6 Yeni Türk Lirası olarak ödüyor. Araç sahibi kaçarsa ceza 420 yeni liraya çıkıyor. Şirketler ise vermediği her fiş başına 118 yeni lira ceza ödüyor. Kesilen cezalar en yakın vergi dairesine ödenebiliyor. Maliye, denetimlerin süreceği uyarısında bulunurken, vatandaşların mutlaka akaryakıt fişi alması gerektiğini belirtiyor.

Verginin patronuna fiş verilmeyen Bolu'da denetim

Bayram tatili dönüşünde Bolu'da 3,5 YTL'lik ekmek alan Gelir İdaresi Başkanı Osman Arıoğlu'nun zorlamayla aldığı 7 YTL'lik fişi yırtıp atması üzerine Bolu Defterdarlığı harekete geçti. Defterdar Süleyman Karakaş, ?Bu işyerinin ismini öğrenemedik. Ama yol üstündeki bütün işyerlerine karşı bugün (dün) denetim yaptık. Zaten biz bu yol güzergahındaki işyerlerini haftada iki defa denetliyoruz. Her defasında da belge düzenine uymayanları cezalandırıyoruz.? dedi. Arıoğlu, Bolu'da esnafın fiş vermek istememesini anlatırken, vatandaşları akaryakıt dahil her türlü alışverişinde fiş almaya çağırmıştı.