13 katlık gelir uçurumunda İstanbul önde
Zenginle fakir arasındaki uçurum büyüyor...
Türkiye'de en zengin ile en yoksul kesim arasındaki harcama farkının 13 kat olduğu ortaya çıktı. En düşük gelire sahip kişiler günlük 1.7 YTL ile yaşamlarını sürdürmeye çalışıyor.
Devlet İstatistik Enstitüsü'nün açıkladığı hanehalkı tüketim harcamaları çalışmasından
yapılan belirlemeler, bölgeler itibariyle gelir düzeyleri arasındaki uçurumu
ortaya koydu. Kişi başına günlük ortalama harcama düzeylerine bakıldığında en
yoksul bölgenin, 3.3 YTL'lik harcamayla yaşamın sürdürülmeye çalışıldığı Güneydoğu
Anadolu Bölgesi olduğu belirlendi. Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Şanlıurfa, Diyarbakır,
Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt illerinin yer aldığı Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden
sonra, 3.9 YTL ile Kuzeydoğu Anadolu, 4 YTL ile Ortadoğu Anadolu, 5.2 YTL ile
Batı Karadeniz, 5.5 YTL ile Orta Anadolu, 6 YTL ile Doğu Karadeniz, yine 6 YTL
ile Akdeniz, 7.1 YTL ile Marmara, yine 7.1 YTL ile Doğu Marmara, 7.7 YTL ile
Ege, 7.7 YTL Batı Anadolu ve 10.8 YTL ile İstanbul geliyor. Günlük ortalama
kişi başına düşen harcama düzeyleri arasında bölgeler arasında 2.3 katlık fark
bulunuyor.
13 KATLIK UÇURUM
Ancak bu fark, bölgeler itibariyle gelir dağılımı dilimlerine bakıldığında
13 kata kadar çıkıyor. Türkiye'nin en düşük harcama düzeyinin günlük 1.7 YTL
ile geçinmeye çalışan en az gelire sahip yüzde 20'lik dilimde yer alanları barındıran
Ortadoğu Anadolu'da olduğu belirlendi. Yoksulluğun en derin olduğu Ortadoğu
Anadolu Bölgesi, Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Van, Muş, Bitlis ve Hakkari
illerini kapsıyor.
İstanbul ise en fazla gelire sahip yüzde 20'lik dilimi oluşturan kesimin kişi
başına günlük 23.9 YTL'ye varan harcama düzeyiyle en çok harcama yapabildiği
bölgeyi oluşturuyor. Böylece Ortadoğu Anadolu'daki en yoksul yüzde 20'lik dilimin
kişi başına harcama düzeyiyle, İstanbul'daki en zengin yüzde 20'lik dilimdeki
kişi başına harcama düzeyi arasında 13 katlık fark bulunduğu ortaya çıkıyor.
En yoksul kesimin harcama düzeylerine bölgesel olarak bakıldığında en kötü
durumda olan Ortadoğu Anadolu'dan sonra 1.9 YTL ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis,
Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt illerinin yer aldığı
Güneydoğu Anadolu geliyor. Yoksulluğun en derin olduğu üçüncü bölgeyi de günlük
2 YTL'Lik harcama düzeyleriyle Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Kars, Iğdır
ve Ardahan illerinin yer aldığı Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi oluşturuyor.
ZENGİN VE YOKSUL ARASINDAKİ FARK
Her bir gelir diliminin bölgeler itibariyle harcama düzeylerindeki uçuruma
bakıldığında ise, en yoksul gelir diliminde bölgeler itibariyle 2.3 kat, ikinci
en az gelire sahip yüzde 20'lik dilimde 1.9 kat, üçüncü gelir diliminde 2.2
kat, dördüncü gelir diliminde 2 kat, en zengin gelir diliminde ise 3 kat fark
olduğu belirlendi.
GELİR UÇURUMUNDA İSTANBUL ÖNDE
Her bir bölgenin kişi başına günlük harcama düzeylerine bakıldığında ise en
büyük uçurumun İstanbul'da olduğu görülüyor. İstanbul'da en düşük gelire sahip
yüzde 20'lik dilim içinde yer alanların günlük 4.9 YTL, en zengin yüzde 20'lik
dilimdekilerin günlük 23.9 YTL harcama yaptıkları dikkate alındığında, bu bölgedeki
harcama uçurumunun 3.8 kat olduğu görülüyor. Gelir dengesizliğinde İstanbul'u
en yoksul kesim ile en zengin kesimin günlük harcama düzeyindeki 3.1 katlık
farkla Ortadoğu Anadolu, 3 katla Batı Anadolu takip ediyor.
DİE'nin 12 istatistiki bölgesi içinde Doğu Marmara, bölge içinde gelir dağılımının en iyi durumda olduğu yeri temsil ediyor. Bursa, Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova illerini kapsayan Doğu Marmara'da en zengin kesim ile en yoksul kesimin günlük harcama düzeyleri arasında 1.4 katlık fark bulunuyor. Doğu Marmara Bölgesi'nden sonra gelir dağılımında en iyi durumda olan bölgeyi 1.6 katlık farkla Batı Marmara oluşturuyor. Batı Marmara'dan sonra da 1.7 katlık farkla Doğu Karadeniz ve Orta Anadolu bölgeleri geliyor.