Çöp deyip geçmediler elektrik ürettiler!

İSTANBUL Büyükşehir Belediyesi üç katı atık bertaraf tesisinde elektrik üretiyor. Kemerburgaz Odayeri ve Şile Kömürcüoda'da düzenli depolama sürerken, Eyüp Hasdal'da çöp dökümü bitmesine rağmen elektrik üretimi devam ediyor. İstanbul’daki bu LFG (Depo Gazından Enerji Üretimi) tesislerinde toplam 26 adet motor bulunuyor. Bu motorların tamamı, tam kapasite ile çalıştırıldığında, saatte 36 MW enerji üretiyor. Bu da yaklaşık olarak aylık 170 bin hanenin elektrik ihtiyacına eşdeğer elektrik üretimi anlamına geliyor.

AYDA 170 BİN HANENİN ELEKTRİK İHTİYACINA EŞDEĞER

Odayeri’ndeki tesis, 2006'da kuruldu. Tesis deneme süresi sonrası 2008 yılı Aralık ayında 6 adet motor ile faaliyete geçti, motor sayısı 2012'de 18’e çıkarılarak kapasitesi arttırıldı ve aylık yaklaşık 120 bin hanenin elektrik tüketimine eşdeğer enerji üretiliyor. Kömürcüoda’daki tesis de 2006'da kuruldu ve 2009 yılı Temmuz'nuda 5 adet motor ile faaliyete geçti. 2012'nin Ocak ayında motor sayısı 7’ye çıkarılarak kapasitesi arttırıldı. Mevcut durumda tesiste aylık yaklaşık 50 bin hanenin elektrik tüketimine eşdeğer enerji üretimi var.

GAZLARIN SIKIŞARAK PATLAMASI ÖNLENİYOR

Ayrıca Eyüp Hasdal’da bulunan eski vahşi çöp depolama sahasında az da olsa elektrik üretimi devam ediyor. Bu üretimler hem ekonomiye katkıda bulunmakta hem de çöpün içindeki gazların sıkışarak patlaması önleniyor. Buradaki LFG Tesisi, 1995'de aynı yerde bulunan eski vahşi döküm sahasının rehabilitasyonu sonrası, inşa edilerek 2002'de faaliyete geçmişti. Bu tesis halen 1 adet motor ile faaliyetini sürdürüyor.

EMİSYON AZALTIMINA BÜYÜK KATKI SAĞLANIYOR

Bu tesislerde düzenli depolama sahalarında oluşan depo gazının yakılarak bertaraf edilmesi ile hem elektrik enerjisi elde ediliyor hem de oluşan gazların patlama tehlikesi ortadan kaldırılıyor. Ayrıca, küresel ısınmaya ve insan-çevre sağlığına olumsuz etkileri azaltılıyor. Çağımızın en büyük sorunlarından biri olan küresel ısınmaya karşı temiz, yenilenebilir ve çevre dostu enerji kullanımına yönelik kurulan bu tesislerde sera gazı etkisine sahip olan metan gazı bertaraf edildiğinden, hava kirliliğine sebep olan emisyon azaltımına da büyük katkı sağlanıyor.

İNSAN VE ÇEVRE SAĞLIĞI AÇISINDAN BÜYÜK RİSK TAŞIYOR

Evsel atıkların içerik olarak yarısı organik maddelerden oluşuyor ve bu organik maddeler depolandığında ayrışma sonucu metan ve karbondioksit ile eser (az) miktarda uçucu organik bileşikler meydana geliyor. Bu gazlar küresel ısınmaya neden olubiliyor ve kapalı ortamda belli oranlarda karıştığında patlayıcılık özellik gösterebiliyor. Bu gazlar sahadan uygun tekniklerle toplanıp değerlendirilmezse, patlayıcı ve yanıcı-parlayıcı özelliğinden dolayı insan ve çevre sağlığı açısından büyük risk taşıyor. Bu riskin ortadan kaldırılması için depolama sahalarında oluşan gaz uygun tekniklerle toplanıp gaz yakma bacaları (flare) vasıtası ile yakılabiliyor. Fakat aynı zamanda büyük bir enerji değeri olan bu gaz, arıtılarak doğal gaz olarak ya da gazın direkt motorlarda kullanılması sureti ile enerji üreterek de değerlendirilebiliyor.