Sağlık Bakanlığı Twitter'dan sorulara cevap verdi

140 KARAKTERDE OBEZİTE

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Obeziteyle Mücadele Daire Başkanı Doç. Dr. Nazan Yardım, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Endokrinoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Yetkin, Başkent Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Baş, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji Bölümü Uzmanı Dr. Hamdi Cihan Emeksiz, iki saat boyunca vatandaşlardan gelen soruları cevapladılar.

OBEZİTEYLE İLGİLİ MERAK EDİLENLER

SORU: Kilo genetik bir sorun mudur? Merak ediyorum.

CEVAP: Kilo kaybı genetiğin de % 70 - % 80 etkilediği, ailesel yatkınlıkla ilişkili sağlık sorunudur.

SORU: Genel olarak hastalıklar obeziteye neden olabilir mi?

CEVAP: Birçok endokrin hastalıkta obezite görülür. Bunlara örnek, chushing hastalığı, polikistik over sendromu gibi hastalıklardır.

SORU: Obezite ile mücadelede az yemek mi çok hareket etmek mi daha etkilidir?

CEVAP: Obezite ile mücadelede her ikisi de son derece önemlidir. Birbirini tamamlayan, yararlı yöntemlerdir.

SORU: Kilo vermenin kolay bir yolu yok mu?

CEVAP: Kilo vermede bir mucize yoktur. İnsan beyni, iştahın fazla olmasına ayarlanmıştır.

SORU: Spora başladım ama açlık hissim oluşuyor. Sürekli bu açlık hissini bastırmak için ne yapmalıyım? Kaç adet ceviz badem yenmeli?

CEVAP: Acıkma hissiniz şiddetli ise endokrin bölümüne gitmelisiniz. Uzamış OGTT testi yaptırın. 8-10 arası badem veya 3 adet ceviz içi yenebilir.

SORU: Sadece tuz ve şekerden uzak durmak yeterli mi?

CEVAP: Tek başına yetmez ancak tuz ve şekerden uzak durmak önemli. Düzenli egzersiz ve düzenli küçük porsiyon öğün yemek önemlidir.

SORU: Zayıflamak için maydanoz suyu, soğan suyu ne kadar etkili?

CEVAP: Doğada hiç bir besinin mucizevi gücü yoktur. Sağlıklı yaşam ve fizik aktivite olmadan sağlıklı kilo olmaz.

SORU: Mide balonu hakkında bilgi almak istiyorum. Zararları nedir, Fayda oranı %kaçtır. Teşekkür ederim.

CEVAP: Bu yöntem, obezite tedavisinde etkinliği çok iyi olmayan bir uygulamadır. Şu an obezite tedavisinde önerilmemektedir.

SORU: Kepek ekmeği zayıflamakta ne kadar etkili? Bir de sağlıklı mı?

CEVAP: Kesinlikle sağlıklı doygunluk hissini artırarak sonraki öğünde daha az yemeyi sağlayabilir.

SORU: Obezite özellikle çocuklarda nasıl başlar?

CEVAP: Günümüzde obezite küçük yaşlara inmiştir. Bel çevresinde artışa dikkat edilmelidir. Çocuğun kilo artışına dikkat etmek gerekir.

SORU: İnsülin direnci kilo verimini yavaşlatıyor mu? Tedavi yöntemi var mı ya da neyapmalı? Bu arada 8 ay oldu doğum yapalı.

CEVAP: Şeker ihtiyacınızın kaynağı insülin direnci olabilir, sık aralıklarla tam buğday ekmeği tüketebilirsiniz.

SORU: Yürüyüşe çıkıyorum, basenlerim küçülüyor. Kesince hız kaybetmeden devamediyor. Ne yapabilirim?

CEVAP:Günlük önerilen aktivite haftada 150 dak minumum günde 30 dak orta şiddette hareket etmektir. Devam etmeniz önerilir.

SORU: Obezite bel fıtığını tetikler mi?

CEVAP: Obezite bel fıtığını tetikler ve bel fıtığı olanlarda iyileşmeyi olumsuz etkiler.

SORU: Obezite nasıl tedavi edilir?

CEVAP: Beslenmenin düzenlenmesi, düzenli egzersiz ve uygun vakalarda ilaç tedavisi veya cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilir.

SORU: Vücut kitle indeksim 29. Orta hareketli bir yaşantım var. Az ve sebzeağırlıklı beslenmeme rağmen neden kilo veremiyorum?

CEVAP: Kolay kilo veremiyorsanız, insülin direnci, hormon hastalıkları ve genetik yönden incelenmeniz gerekebilir.

SORU: Obezitetehlikeli midir? Yani ölümle sonuçlanabilir mi?

CEVAP: Obezite yaşam kalitesini ve süresini azaltır

SORU: Az veya çok yesem de kilo alıyorum. Neden?

CEVAP: Bireylerin bazal metabolizmaları birbirlerinden farklıdır. Bu nedenle, aynı gıdayı alsalar da bazıları kilo alır, bazıları almaz.

SORU: Sağlıklı diyet diyorlar. O kadar çok diyet var ki! Tavsiyede bulunabilirsiniz?

CEVAP: Popüler diyetler değil sağlıklı beslenme alışkanlıkları üzerine kurulmuş beslenme vazgeçilmeziniz olmalıdır.

SORU: Obeziteyi önlemek ve olmamak adına bürolarda spor aleti bulundurma vekullanmaya teşvik edilemez mi?

CEVAP: Obezitenin önlenmesi için iyi bir öneri olabilir. Çalışma Bakanlığı ile çalışma alanımızda yer alabilir.

SORU: Obezite kendiyle birlikte ne tür hastalıkları tetikler?

CEVAP: Şeker hastalığı, hipertansiyon, erken damar sertliği, eklem ve uyku bozuklukları, cilt hastalıkları, kanser ve felci tetikler.

SORU: Üç beyaz zararlı deniyor. Tuz ve şeker konusunda program yapıldı. Ekmekleilgili bir program yok. Un obezitede ne kadar etken?

CEVAP: Ekmek israfı ve tam buğday ekmeğinin önemi hususunda Tarım Bakanlığı ile çalışmalarımız olmaktadır.

SORU: Etkili bir kilo verme yöntemi yok mudur?

CEVAP: Sağlıklı beslenme ve egzersizi ömür boyu sürecek yaşam biçimi haline getirmek gerekir. Şu an çok etkili bir ilaç tedavisi yoktur.

SORU: Obezite uykuda nefes tıkanmasına, horlamaya sebep olur mu? Tehlikeli midir?yani ölümle sonuçlanabilir mi?

CEVAP: Obezite yaşam kalitesini ve süresini azaltır.

SORU: İnsülin direnci ilaçlar ve yaşam tarzı değişikliğinden sonra tamamenkurtulunabilecek bir rahatsızlık mıdır?

CEVAP: Hayır değildir, tedavi olduğunuz sürece insülin direnci azalır, tedaviler bırakılınca insülin direnci tekrar eski haline gelir.

SORU: Ben 78 kg devamlı kilo almaya başladım. Troid sorunum var, ilaçkullanıyorum. Sonuçlarım normal fakat hdl 32 çıktı.

CEVAP: Troid fonksiyonlarınız normalse, kilo almanız buna bağlanamaz. Hdl'nizin 32 çıkması ailesel sorununuz olduğunu gösterir.

SORU: Ailede kilo problemi olan çocuklar için daha şişmanlamadan alınacak önlemlernelerdir?

CEVAP: Egzersiz ve doğru beslenme alışkanlığının kazandırılması önemlidir. Bu çabada ebeveynler doğru rol model olmalıdır.

SORU: Şişmanlık çocukluktan mı başlar?

CEVAP: Evet, ülkemizde 6-10 yaş arası obezite%6,5dur ve bu çocuklar ergen dönemde de obez kalmaktadırlar.

SORU: "Su içsem yarıyor" diyenler ne yapsın?

CEVAP: Hormonal ve genetik hastalık yönünden incelenmesi gerekir. Bazal metabolizmanın ölçülmesi yararlı.

SORU: Az uyumak obezite nedeni midir?

CEVAP: Az uyumak obezitenin gelişimine neden olur.

SORU: Doğum yapmış bayanların emzirme döneminde iken şişmanlanmamak içinalabilecekleri önlemler nelerdir?

CEVAP: Dengeli beslenme ve düzenli egzersizdir.

SORU: Yaşlılarda kilo vermek çok zor. Kilo verme konusunda yaşlılara bir öneriniz varmı?

CEVAP: Yaşlılıkta yağ dokusu artar, kas dokusu azalır. Bu nedenle, daha dengeli beslenmeleri (az) ve düzenli egzersiz önemlidir.

SORU: İdeal uyku kaç saat uyku olmalıdır?

CEVAP: Bireye, yaşa göre değişir ve 6-8 saat uyku yeterli olur.

SORU: Reklamlarda gördüğümüz zayıflama hapları ne kadar etkili?

CEVAP: Zayıflama haplarının yan etkileri vardır önerilmez. Önemli olan sağlıklı beslenme ve hareketli bir yaşam biçiminiz olmasıdır.

SORU: Dondurmayı çok fazla yiyorum. Çevremdekiler kilomun temel sebebinin bu vehızlı yemek olduğunu söylüyorlar?

CEVAP: Evet. Aşırı dondurma yemek, içerdiği kaloriden dolayı kilo almanıza neden olur. Hızlı yemek, doyma hissinizin beyin tarafından algılanmasını önleyebilir.

SORU: Obezitede vücut kitle endeksi nin önemi nedir?

CEVAP: Vücut kitle indeksi obezite için en basit göstergedir. Ancak önemli olan vücut yağ yüzdesi ve dağılımı da önemlidir.

SORU: Metabolizmayı nasıl hızlandırabiliriz ..

CEVAP: Metabolizmayı hızlandırmanın tek ve biricik yolu kaliteli egzersiz yapmaktır

SORU: Bitki çayları zayıflamaya iyi gelir mi?

CEVAP: Bitki çayları vücuttan su atımı sağlaması dışında yağ yakıcı özelliğe sahip değildir.

SORU: Alınan kilolar boya gider denir çocukken. Bu doğru mudur?

CEVAP: Hayır, doğru değildir. Boy için genetik faktörler, doğru beslenme ve fizik aktivitedir.

SORU: Beslenirken yiyeceklerin glisemik indeksi önemli midir?

CEVAP: Evet son derece önemsenmelidir.

SORU: Sigara içmek zayıflatır diyolar . doğrumu hoca ya .

CEVAP: Sigara sağlığı bozan bir maddedir ancak katabolizmayı hızlandırır.

SORU: Yemek yedikten sonra uyumak kilo aldırır mı?

CEVAP: Evet aldırır.

SORU: Gazetelerde gördüğümüz ünlü diyetleri ne kadar sağlıklı?

CEVAP: Diyet kişiye özeldir. Uzmanı tarafından verilmeyen diyetler bireye zarar verebilir.

SORU: Obezitekilo vermemize yardımcı bantlar gerçekten işe yarıyor mu?

CEVAP: Kilo verdirdiği söylenen bantların, bilimsel olarak hiç bir yararı yoktur.

SORU: Yemek esnasında dolu dolu su içmek doğru mu ?

CEVAP: Mide hacminizi artırarak yemeyi azaltabilir ancak bazı durumlarda sindirim güçlüğü de yapabilir.

SORU: Hızlı yemek yemek kilo alma nedeni midir?

CEVAP: Evet, doygunluk hissi beyinde 20-30 dakika sonra oluşur. Hızlı yemek sindirim problemleri de yaratabilir.

SORU: Obezite aşısı var mı? Genlerle bu işi halledemiyor muyuz?

CEVAP: Obezite aşısı yok. Genlerle halletmek için henüz yeterli bilgimiz yok.

SORU: Yemeklerde zeytinyağı kullanılması öneriliyor, ayçiçek yağını kullanmamızvücutta ne gibi olumsuzluklara neden oluyor?

CEVAP: Ayçicek yağı zararlı değildir. Beslenmede olduğu gibi yağlarda da çeşitlilik gerekir.

SORU: Orta yaşta bir kişi günde kaç kalori almalı ve bunun ne kadarını egzersizleharcamalı?

CEVAP: Bireyin işine, vücut yapısına ve hastalıklarına göre değişir. Ancak erkek 1800, kadın 1600 kalori alırsa normal beslenebilir.

SORU: Çocuklarda özellikle kilo almaya neden etkenler nelerdir?

CEVAP: Yanlış beslenme, yetersiz hareket, TV ve bilgisayar başında uzun süre geçirme.

SORU: Kilolu olmak boy uzamasını engeller mi?

CEVAP: Erken ergenliğe sebep olabilir, bu nedenle boy kısa kalabilir. Kilo başka hastalıkların da belirtisi olabilir.

SORU: Obezite ile mücadelede suni tatlandırıcıları öneriyor musunuz?

CEVAP: Mümkün olduğunca şekersiz tüketim hareketli yaşam önerilir, zorunlu durumlarda özellikle hamur ve sütlü tatlılarda kullanılabilir.

SORU: Obezite neden bu kadar çoğaldı?

CEVAP: Besin kaynaklarına ulaşımın kolaylaşması, hareketsiz yaşam, TV ve bilgisayar gibi teknolojinin gelişmesi, fast food, önemsememe.

SORU: Obezite psikolojiyi bozar diyorlar ama hem şişman hem mutlu bir arkadaşımvar. Buna ne diyeceksiniz?

CEVAP: Dediğiniz doğru ancak aşırı obezlerde psikolojik sıkıntılar söz konusu olabilmektedir.

SORU: Kan şekeri düştüğünde ne yenilmeli ki vücutta ki insilün alınımı hızlı bir şekildeolmasın?

CEVAP: Meyve ve süt-yoğurt, meyve ve ceviz-badem, tam tahıl ekmek ve 1 dilim peynir gibi seçenekler olabilir.

SORU: Yiyorum yiyorum doymuyorum, ne yapayım? Mesela çikolatasız günümgeçmiyor. Obez değilim ama sağlıksız besleniyorum.

CEVAP: Açlık-tokluk merkezleri bireye göre algısı farklıdır, bu merkezlerin hassasiyeti bireyseldir. Bu halde iştah hormonlarına bakılmalıdır.

SORU: Her gün yemek ile birlikte maden suyu içmenin sakıncası var mıdır?

CEVAP: Günde 2 şişeden fazla Maden suyu önerilmez.

SORU: Peki meyveli maden suları ne derece etkili

CEVAP: Meyveli maden sularında şeker vardır, tüketiminde dikkat edilmelidir.

SORU: Akapuntur zayıflamada kullanılması tavsiye edilebilirmi, zararı varmıdır...

CEVAP: Tavsiye edilen bir yöntem değildir.

SORU: Tokluk hissi ne demektir?

CEVAP: Tokluk hissi gıda alım isteğinin sonlandığı duygu durumudur.

SORU: Çocuk gelişiminde obeziteden korunmak için neler yapmalı?

CEVAP: Sağlıklı beslenme ve düzenli hareket alışkanlığı kazandırılmalı, anne baba da rol model olmalı.

SORU: Devamlı yemek yeme isteğinin olması diye bir problem var, bu isteğin azaltmak için öneriniz var mI?

CEVAP: Devamlı yemek yeme isteği hormonal neden ya da genetik hastalıktan kaynaklanıyor olabilir. Araştırılması gerekir. Endokrin bölümüne gidiniz.

SORU: Spor yapmasak ve metabolizma hızlandırıcı ilaçlar kullansak kilo verebilirmiyiz?

CEVAP: Metobolizma hızlandıran ilaçlar yoktur, kilo kaybı için değil sağlık için günde 30 dakika orta şiddette egzersiz önerilmektedir.

SORU: Diyetisyen diyet programı yazıyor. Haftanın 5 günü işyerimdeyim, nasıluyayım? Tavsiye verin lütfen.

CEVAP:Yemeklerinizi evden götürebilir ya da işyeri yemekleriniz çerçevesinde planlama yapabilirsiniz.

SORU: Karışık bitki çaylarıyla zayıflamak mümkün müdür? Mümkünse sağlıklı mıdır?

CEVAP: Zayıflatacak mucize bir bitki çayı yoktur.