Devlet Sırrı'nın ne olduğuna 'Devlet Sırrı Kurulu' karar verecek
Şemdinli olaylarının ardından sık sık gündeme gelen ?devlet sırrı' kavramı yeniden tanımlanıyor. Adalet Bakanlığı, görüş için ilgili kurum ve kuruluşlara gönderdiği tasarıyı gelen görüşler doğrultusunda yeniden düzenleyerek Başbakanlık'a sevk etti. Önemli değişikliklerin yapıldığı tasarının son şekline göre hangi bilgilerin devlet sırrı olduğuna ?Devlet Sırrı Kurulu? karar verecek. Düzenlemeyle, kamuoyundan saklanan belgelere keyfî şekilde ?devlet sırrı' damgası vurmasının engellenmesi amaçlanıyor. Kurul, başbakan başkanlığında, adalet, milli savunma, içişleri ve dışişleri bakanlarından oluşacak. Cumhurbaşkanına da bilgi ve belgelerin niteliğini takdir etme konusunda yetki veriliyor.
Ayrıca başbakan, Genelkurmay başkanı, bakanlar ve Milli Güvenlik Kurulu kendi görev alanlarına ilişkin bilgi ve belgelerin devlet sırrı olarak belirlenmesini kurula teklif edecek. Düzenlemeye göre sekreterlik hizmetleri Başbakanlık'ça yerine getirilecek olan kurul, en az ayda bir kez toplanacak. Kurulun çalışma esas ve usulleri çıkarılacak iç tüzükle belirlenecek. 13 maddeden oluşan tasarıda devlet sırrı, ?Açıklanması ve öğrenilmesi, devletin dış ilişkilerine, millî savunmasına ve millî güvenliğine zarar verebilecek; anayasal düzeni ve dış ilişkilerinde tehlike yaratabilecek ve bu nedenlerle niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgi ve belgeler? şeklinde tanımlanıyor. Kanuna söz konusu kavramın arkasına sığınarak bilgi gizlemeyi engelleyecek yeni bir fıkra eklendi. Buna göre devlet sırrı demokratik toplum düzeni ve hukuk devleti ilkesinin gereklerine aykırı biçimde yorumlanamayacak ve uygulanamayacak.
Devlet sırrı dışında tasarıda ?diğer gizli bilgi ve belgeler? şeklinde ikinci derecede gizliliğe ilişkin bir düzenleme yapılıyor. Buna göre ülkenin ekonomik çıkarlarına, istihbarata, askerî hizmetlere, idari ve adli soruşturmaya zarar verebilecek nitelikteki bilgi ve belgeler gizlilik kurallarına göre işleme tabi tutulacak. Mahkemelerce talep edilen devlet sırrı niteliğindeki belgeler ancak Devlet Sırrı Kurulu'nca gerekçe gösterilmesi halinde mahkemeye verilmeyebilecek. Ancak bu durumda verilmeyen bilgi ve belgeler, davada ilgili aleyhine sonuç doğurmayacak.
Devlet Sırrı Kurulu, bir belgeye devlet sırrı niteliğini süreli veya süresiz olarak verebilecek. Verilecek süre 25 yılı geçemeyecek. Süresiz devlet sırrı niteliğindeki belgeler ise aksi kararlaştırılmadıkça 50 yıl sonra bu niteliklerini kaybedecek. Süresi belirtilmeyen belgelerin devlet sırrı niteliği 10 yılda bir gözden geçirilecek. Görevi nedeniyle kendisine verilen gizli bilgi ve belgeleri açıklayanlara 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilecek. Bu suçların basın yayın veya internet yoluyla işlenmesi halinde ceza 6 yıla kadar artırılabilecek. Ayrıca bu tür suçları işleyenler hakkında memurların yargılanmasına ilişkin izin sistemi uygulanmayacak. Günümüzde şeffaflığın önem kazandığı vurgulanan tasarı gerekçesinde, devlete ilişkin gizli bilgiler korunurken vatandaşın bilgi edinme hakkının gereksiz yere kısıtlanmaması için bu konuda bir düzenleme yapılması gerektiği belirtiliyor. Tasarının hazırlanış amacıyla ilgili olarak şu açıklamaya yer veriliyor: ?Günümüzde Avrupa Birliği mevzuatıyla uyum sağlamak, şeffaf, denetlenebilir, demokratik bir yönetimin sağlanması, devletle vatandaşın menfaatlerinin uzlaştırılması, bireyin bilgi edinme hakkının sağlanması hususlarında devlet sırları ve gizlilik kavramlarına açıklık getirilmesi zorunluluğu hasıl olmuştur.? Yapılan bu düzenlemeyle devletteki gizlilik kültürüne son verilmesi noktasında önemli bir adımın atıldığı ifade ediliyor.
zaman