HSYK'dan başkanlık sistemine destek

Ebru TOKTAR ÇEKİÇ

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) Başkanvekili Ahmet Hamsici, TBMM Uzlaşma Komisyonu'na gönderdiği öneride, Başkanlık sistemine yeşil ışık yaktı. Hamsici, HSYK üyelerinin meslekten olmayan Parlamento ve Başkan tarafından seçilmesinin demokrasiye katkı sağlayacağını resmen savundu.

Yargıtay Başkanlığı ise AK Parti'nin Danıştay, Yargıtay ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nı lağvederek tek çatı altında "Temyiz Mahkemesi" adı altında tek çatıda birleşmesine vize vermedi. Yargıtay, mevcut modelin kolayca terk edilemeyeceğini savundu.

SÜRPRİZ ÇIKIŞ

HSYK Başkanvekili Ahmet Hamsici, Uzlaşma Komisyonu'na gönderdiği yazıda, kurulun yapısına ilişkin önerilerini sıraladı Bu önerilerin son bölümünde Başkanlık sistemine karşı çıkmadığını ortaya koyan Hamsici, bu görüşlerini şöyle ortaya koydu:

“Yeni Anayasa çalışmalarında HSYK ile ilgili düzenlemeler yapılırken, üyelerin en az yarısının meslektaşları tarafından tek oy ile seçildiği, meslekten olmayan üyelerin Parlamento tarafından nitelikli çoğunluk veya partilere kontenjan verilmesi suretiyle belirlendiği, Parlamento ve Başkan tarafından seçilecek üyelerin meslek mensubu olmayacağı, disiplin ilişkin kararların tümünün yargı denetimine açık olduğu bir Kurul yapısı oluşturulmasının yargı bağımsızlığı ve kuvvetler ayrılığı prensiplerini güçlendirerek ülkemizin demokrasisine katkı vereceği düşünülmektedir."

Hamsici, yüksek yargı ve HSYK'deki yeni yapının 2010 referandumu ile oluştuğuna işaret ederek, "Yeni Anayasa çalışmalarında bu mevcut durumu daha ileri götürecek kriterler belirlenmelidir" uyarısını yaparken, AB İlerleme Raporu'na işaret etti.

Hamsici, 2011 yılı AB İlerleme Raporu'nda şu anki HSYK'de baro üyelerinin daimi olarak temsilinin teminat altına alınmadığı, Adalet Bakanı'nın hakim ve savcılara yönelik disiplin soruşturmalarının başlatılmasını veto yetkisine sahip olmasının doğru olmadığı eleştirilerinde bulunulduğuna işaret etti.

YARGITAY RAHATSIZ

Yargıtay Başkanlığı ise Uzlaşma Komisyonu'na gönderdiği raporda, AK Parti'nin tek çatıda yüksek yargı önerisine sıcak bakmayan görüşler ortaya koydu. Raporda, Türkiye'de yüzlerce yıllık kültüre dayalı Yargıtay ve Danıştay'a son verilmesinin öyle kolayca terk edilecek bir model olmadığını vurgulayan Yargıtay Başkanlığı, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ile Anayasa Mahkemesi'ndeki yüksek yargı mensuplarının temsil oranının da arttırılması uyarısında bulundu.

Yargıtay Başkanlığı, "Erkler ayrılığı prensibi, ilkesel ve kurumsal olarak Anayasa'nın bütününe hakim olmalıdır. Yargının bir erk olarak Anayasal statüsü ve millet adına yargı yetkisine ilişkin temsil, bağımsızlık ve teminatı en üst seviyede korunmalıdır" vurgusunu yaptı.

"SAVCILARA EŞİT TEMİNAT VERİLMEZSE GERİYE GİDİLİR"

Yargıtay Başkanlığı, Yüce Divan görevinin Yargıtay'a verilmesini isterken, yeni Anayasa'da hakimler kadar savcılara da eşit düzeyde teminat verilmesi gerektiğinin altını çizerek, "Aksi bir durum yargı bağımsızlığını doğrudan etkileyecektir" uyarısında bulundu.

İşte Yargıtay Başkanlığı'nın uyarıları:

- Yargı birliği ülkemizde uzun yıllar tartışılan bir konudur. Adli ve idari yargı ayrışması ve iş bölümü yeni oluşturulmuş ve kolayca terk edilecek bir konu olmayıp tarihselliği olan ve yerleşmiş bir hukuk geleneğidir. Kıta Avrupa'sında bu ayrım muhafaza edilmektedir. Bu ayrımın şu anda ülkemizde ortadan kaldırılmasının meydana getireceği yeni sorunlar dikkate alınmalıdır.

- HSYK'de yüksek mahkemelerden seçilenlerin sayısı önemli oranda azalmış durumdadır. Kurulun tam bağımsızlığının sağlanması için daha fazla teminata sahip yüksek mahkeme üyelerinin kuruldaki temsil oranı arttırılmalıdır.