AK Parti'den Meclis'te 'gizli oy' hamlesi

Şebnem Hoşgör

Anayasa'nın "Başlangıç", "Mali" ve "Son hükümler" bölümlerine ilişkin önerilerini önceki gün TBMM Başkanlığı'na sunan AK Parti, son hükümler bölümünün anayasanın değiştirilmesiyle ilgili maddesinde, anayasa değişikliklerini kolaylaştıracak, ancak bu değişikliklerin halkoyuna sunulmasını zorlaştıracak düzenlemeler istedi.

330 oy yeter

AK Parti'nin önerdiği modele göre Anayasa değişikliklerine ilişkin teklifler mevcutta olduğu gibi yine en az 184 milletvekilinin imzasıyla TBMM Başkanlığı'na sunulabilecek ve en az 330 oy ile kabul edilebilecek. Ancak mevcut sistemde 330 oy anayasa değişikliğinin Meclis'te kabulü için yeterli olmasına karşın, bu değişikliğin referanduma sunulmasını zorunlu kılıyor. Yani yürürlükteki anayasa TBMM Genel Kurulu'nda 330'un üstünde, fakat 367'nin altında oyla kabul edilen anayasa değişiklikleri için otomatik referandum öngörüyor. AK Parti ise önerdiği metinde bu yönde bir hükme yer vermeyerek, otomatik referandum zorunluluğunu ortadan kaldırıyor.

Başkanlık sistemine uygun olarak halen Cumhurbaşkanı'na tanınan anayasa değişikliklerini onaylayarak yayınlama, veto etme ve halkoylamasına sunma yetkisini Başkan'a veren AK Parti, anayasa değişikliklerinin veto edilmesi halinde izlenecek süreçte de önemli değişiklikler önerdi.

AK Parti'nin önerdiği metinle TBMM'ye de vetolu anayasa değişikliklerini referanduma sunabilme imkanı tanıdı. Buna göre veto edilen anayasa değişikliği TBMM'ce 330 oyla halk oylamasına sunulabilecek.

Gizli oy istemiyor

AK Parti, "gizli" oy şartı nedeniyle anayasa değişiklik paketlerinde geçmişte yaşadığı "fire" sıkıntısına çözüm formülünü de öneri metnine yansıttı. Gizliliğin sağladığı özgürlük nedeniyle geçmişte anayasa değişiklik paketlerinde tatsız sürprizler yaşayan AK Parti, öneri metninde, anayasa değişikliklerinin 2 turda görüşüleceği ve gizli oylama yapılacağı hükümlerine yer vermedi. Anayasa değişikliklerinin tıpkı yasalar gibi "tek tur" görüşülmesini ve "açık" oylanmasını öngördü.