Zamana karşı anayasa

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın, Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun anlaştığı 48 madde için "Meclis'ten bir haftada çıkartırız" önerisinin ardından zamana karşı yarış başladı. TBMM Başkanı Cemil Çiçek, dün Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nu topladı. Komisyon, çalışmalarını hızlandırıp, haftanın 5 günü mesai yapma kararı alırken, AK Parti'nin hedefi, üzerinde uzlaşılan madde sayısını arttırmak ve Meclis'i olağanüstü toplantıya çağırıp anlaşmalı maddeleri geçirmek. Komisyon çalışmaları sırasında tüm maddelerde mutabakat sağlanırsa AK Parti, başkanlık sistemi önerisini geri çekip yeni anayasayı yapmak istiyor. Geçen yıl mayısta başlayan Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun çalışmaları, 2012'nin sonunda tamamlanması hedeflenirken iki kez uzatıldı. Bir önceki toplantıda "Meclis tatile girene kadar çalışıp, liderlere gelinen noktayı anlatalım" denildi. Bu karar gereği TBMM Başkanı Cemil Çiçek de geçen Salı CHP, MHP ve BDP eş başkanları ile görüştükten sonra önceki gün de Başbakan Tayyip Erdoğan'la buluştu. Muhalefet liderlerinin çalışmalara devam edilmesi isteği üzerine Erdoğan da "tamam" dedi ve "En az haftada 5 gün yoğun bir çalışmayla bu yaz anayasa işini halledin. Mutabık kalınan madde sayısını 68'e, 78'e çıkarın. Çıkartamıyorsanız olağanüstü olarak Meclis'i toplayalım, 48 maddeyi süratle 1 hafta içinde Meclis'ten çıkarırız" önerisi yaptı. Bu çağrı ile birlikte Ankara'da hızlı bir anayasa süreci başladı. Çiçek, Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nu dün toplantıya çağırıp liderler turunun sonuçlarını anlattı ve komisyonun çalışmalarının hızlandırılması ele alındı. Muhalefetten de 48 maddenin geçirilmesi konusunda açıklamalar geldi.

OLAĞANÜSTÜ TOPLANTI

AK Parti'nin öncelikli hedefi uzlaşılan maddelerin arttırılması ve anayasanın tümünün değiştirilmesi. Başkanlık sistemi dışındaki tüm maddelerde uzlaşma sağlanması halinde AK Parti, başkanlık önerisini geri çekecek. Komisyondan ortak bir metin çıkmayacağı anlaşıldığında ise AK Parti, üzerinde uzlaşılan maddelerin yaz aylarında Meclis'ten çıkartılmasını isteyecek. Bunun için Meclis'in Ağustos sonu ya da Eylül ayında olağanüstü toplantıya çağrılması tartışılıyor. Muhalefet 48 maddelik değişikliğe de sıcak bakmazsa AK Parti'nin komisyonun uzlaştığı maddeleri içeren bir değişiklik teklifi verebileceği de kulislerde konuşuluyor. AK Parti, Meclis'i olağanüstü toplantıya çağırdığında Meclis İçtüzük değişikliği ile demokratikleşme paketi ile ilgili çalışmaları da Meclis'e getirmeyi planlıyor.

KOMİSYON 5 GÜN TOPLANACAK

Anayasa Uzlaşma Komisyonu, haftanın 5 günü toplanması ve çalışmalara yargı bölümünden başlanmasını kararlaştırdı. Danışmanların bugün yapacakları toplantıda, çalışma takvimini, hangi bölümlerin görüşüleceğini ele alması benimsendi. CHP'liler, Erdoğan'ın, üzerinde uzlaşılan maddelerin Meclis'ten çıkartılması önerisini "Birbirleriyle ilintili olmayan maddeleri katmamak gerekir" dedi. AK Partili Mehmet Ali Şahin de, "48 madde içinde birbirinden kopuk maddeler var. 3. aşamada olabilir" yanıtını verdi. Metinlerin internetten yayınlanması önerisine MHP karşı çıktı.

ERDOĞAN'IN 48 MADDE ÖNERİSİNE NE DEDİLER?

'Beklemeyelim'

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şentop, "Madem dört parti anlaştı bunları Meclis'ten geçirebiliriz, beklemeyelim" diyerek, şöyle konuştu: "Seçim sürecinde ne komisyonun çalışabilme ortamı olur, ne uygun bir iklim olabilir. 48 maddelik hasılat ziyan olmasın. Bu maddeleri Meclis'ten geçirmek yeni anayasa yapma hedefinden vazgeçmek değil. Kalan maddeler üzerinde komisyon devam edebilir ya da başka formüller düşünülebilir." AK Parti Karabük milletvekili Mehmet Ali Şahin'in yorumu ise "Saygıdeğer bir çağrı. Tabii bu siyasi partilerin nasıl değerlendirecekleri sorusuna verecekleri cevapla ancak anlam ifade edebilir" yorumu yaptı.

'Anlamsız'

CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen ile birlikte basın toplantısı yapan CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, "Uzlaştığımız maddeleri ayrıca yasalaştırırız, uzlaşamadığımız maddeleri bir kenara bırakırız' şeklinde komisyonun çalışma usullerinde bir cümle yok. Bu komisyon yeni bir anayasa yapmak üzere yola çıktı. Öyle anlaşılıyor sayın Recep Erdoğan bu komisyondan kalkmanın bahanesini arıyor" yorumu yaptı. Türmen'in sözleri ise şöyle: "48 maddenin yasalaştırılması biraz anlamsız bir öneri. Anayasanın içine serpiştirilmiş, birbiriyle bağlantılı olmayan maddeleri geçirirsek, anayasa yapılmış mı olacak? 48 maddenin geçirilmesi, müzakereleri güçleştirecektir. Geri kalan maddeler anayasanın dışında bırakılacak." Anayasa Uzlaşma Komisyonu toplantısı girişinde açıklama yapan CHP Eskişehir milletvekili Süheyl Batum da "Başbakan'ın sözlerini komisyon, üzerinde baskı olarak kabul edecektir, hiç kale almayacaktır. Başbakan'a böyle üslup yakışmaz. 'Yazın çalışsınlar, çok çalışsınlar, yaz tatili yok onlara' gibi üslup olsa olsa kahvede görüşünü açıklayan, siyasetle ilgisi olmayan bir kişiye yakışır" dedi.

'Yeni bir durum'

MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, yorum yapmaktan kaçınarak "Yeni bir durumla karşı karşıyayız. Komisyon üyesi arkadaşlarımız var. Başkanlık divanımız var. Konuyla ilgili partimizin organları bir değerlendirme yapacak" dedi.

Yetmez ama 'evet'

BDP Grup Başkanvekili Pervin Buldan, "Mutabakata varılan 48 madde çok suya sabuna dokunan maddeler değil. İçerisinde gerçekten temel hak ve özgürlükleri kapsayan maddeler yok. Bu şekliyle olursa sayın Başbakan'ın söylediği, 'Meclis kapanmadan bu paketin geçmesi', bizim açımızdan önemli. Yetmez ama 'evet' diyeceğiz" açıklaması yaptı. BDP İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, "10-12 madde daha var hemen uzlaşılabilecek. Ortak önergeyle getirebiliriz. Ama şu şartla; hükümet kalanı için ne düşündüğünü beyan edecek" dedi.