Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği raporuna göre konut fiyatları artacak
''6. Gayrimenkul Zirvesi'' kapsamında yarın açıklanacak raporda, sektör ve İstanbul için öngörülere yer veriliyor. Rapora göre, 2000 yılı itibariyle Türkiye'deki 13.6 milyon konutun yüzde 38'i inşaat ruhsatı olmadan üretildi, İstanbul için bu oran yüzde 52. Bu nedenle Türkiye ve İstanbul'da ruhsatlı ve standartlar ile uyumlu yüksek sayıda konut açıkları bulunuyor.
Türkiye'nin AB tam üyelik süreci, gayrimenkul sektörünü de olumlu yönde etkileyecek. Sektörde kayıtlılık, şeffaflık, denetim, yüksek kalite ve standartlar, kurumsallaşma, istatistiki bilgiler gibi unsurlar sürecin etkisi ile artacak. Rapora göre, yabancı aktörler sektörde faaliyet göstererek rekabet yaratacak, satın alma ve birleşmeler yaşanacak. Tam üyelik sürecinde diğer ülkelerde yaşandığı gibi yabancı sermaye yatırımları genişleyecek.
Gayrimenkul sektörünün hızlı, istikrarlı ve öngörülebilir bir gelişme yaşayacağı belirtilen rapora göre, İstanbul'da önümüzdeki 10 yıl içinde yaşanacak olan gelişmeler, sektör gelişimi açısından önemli olacak. İstanbul, hizmet sektörü ağırlıklı bir büyüme ve gelişme gösterecek. Kentin içinde kalan sanayi orta-uzun vadede şehrin çevresine ve dışına çıkacak.
İstanbul'da 2005 yılı itibariyle toplam 3.4 milyon konut bulunduğu, bunların yüzde 50'sinin ruhsatlı olmayan, standardı ve kalitesi düşük konutlardan oluştuğu belirtilen rapora göre, kentte 2015 yılına kadar her yıl ortalama 250 bin olmak üzere toplam 2.5 milyon konut talebi olacağı öngörülüyor.
Yıllık dağılım 10 bin adet A grubu lüks konut, 170 bin adet B grubu standart ve nitelikli konut, 70 bin adet C grubu sosyal konut, 118 bini yeni ihtiyaç kaynaklı, 119 bini yenileme kaynaklı, 13 bini ise yatırım kaynaklı olacak. Konut arzında ise yıllık 250 bin adet talebin 180 bin adedinin piyasa koşullarında, 70 bin adedinin ise kamu ve kamu-özel ortaklıkları ile üretilerek karşılanacağı öngörülüyor.
-YENİ İLAVE KONUT ALANLARI-
Rapora göre, Silivri, Tuzla, Çatalca, Büyükçekmece, Sarıyer ve Beykoz yeni
ilave konut alanları olacak. İstanbul'da yeni konut üretimi sur içi ilçelerinde
yenileme yatırımı ile, sur alanı dışında
yer alan ilçelerde kentsel dönüşüm ve yeni yatırım ile şehir merkezi dışında
kalan ilçelerde ise yeni konut yapımı ile gerçekleşecek. Konut piyasasında A
tipi lüks konutlarda doygunluk yaşanacak. Sınırlı talep ile fiyat artışları
sınırlı kalacak, hatta fiyatlarda gerilemeler olacak. B tipi standart ve nitelikli
konutlar talebi ise hızla genişleyecek. Yeni konutların fiyatları ve kira gelirleri
artacaktır.
-PERAKENDE SEKTÖRÜ-
Perakende sektörü ve alışveriş merkezleri piyasasının önümüzdeki 10 yıl içinde
hızlı bir gelişme göstereceği tespiti yapılan rapora göre, alışveriş merkezleri
ve cazibe merkezleri, İstanbul ve büyük şehirlerden diğer şehirlere de yayılacak.
''Bununla birlikte hazırlanan Büyük Mağazalar Hakkında Kanun Tasarısı'nın alışveriş
merkezlerinin gelişimini yavaşlatacak unsurlar
taşıdığı görülmektedir'' denilen raporda, buna karşın alışveriş merkezlerinin,
sahip oldukları büyüme potansiyeli ile ticari gayrimenkul pazarında en öncelikli
pazar olarak görüldüğü kaydedildi.
Ticari gayrimenkul pazarının önemli bir diğer alt sektörünü ofis piyasasının
oluşturduğu ifade edilen raporda, önümüzdeki dönemde A sınıfı ofislere talep
olacağı, talebin daha çok yabancı şirketlerden ve hizmet sektörü ağırlıklı büyük
Türk şirketlerinden geleceği kaydedildi.
-SANAYİ ALANLARI-
Ticari gayrimenkul pazarının üçüncü unsurunun sanayi ve lojistik alanları pazarı olduğu değerlendirmesi yapılan raporda, şu görüşlere yer verildi:
''Sanayi sektörü ve İstanbul'da sanayi yeniden yapılanma dönemine girmiştir.
İstanbul'da şehir içinde kalan sanayinin üretim birimlerinin orta-uzun vadede
şehir çevresine ve dışına çıkacağı
öngörülmektedir. Sanayi için iki yeni gelişme alanı olacaktır. Avrupa Yakası'nda
İkitelli-Hadımköy arası, Anadolu Yakası'nda ise Kartal - Gebze arası bölgeler,
sanayi alanları pazarı da bu bölgelerde gelişecektir. Teknoloji bölgeleri ile
Organize Sanayi Bölgeleri'ne olan talebin de orta-uzun vadede genişlemesi öngörülmektedir.
Sanayi ve ticarette, dış ticarette ve perakende sektörlerinde yaşanan hızlı
genişleme, yabancı sermaye yatırımlarındaki artış ve İstanbul'un giderek bölgesel
ve transit ticaret merkezi haline gelmesi lojistik sektöründe hızlı bir gelişme
yaratmaktadır. Depolama, dağıtım, lojistik alanları talebi artmaktadır. Uluslararası
standartlarda ve büyüklüklerde alanlara ihtiyaç olmaktadır. Avrupa yakasında
Güneşli, İkitelli, Ambarlı, Beylikdüzü ve Hadımköy, Anadolu yakasında ise Ümraniye,
Dudullu, Samandıra, Sarıgazi ile Tuzla lojistik alanı bölgeleri olacaktır. Yeni
sanayi ve lojistik alan talebi artacaktır. Sanayi alanında satış fiyatlarının
lojistik alanlarda ise kiraların artması beklenmektedir.''
-2015'E KADAR 91 BİN İLAVE YATAK-
Raporda, ticari gayrimenkul pazarının dördüncü unsuru olarak nitelendirilen
otel pazarında ise otel pazarının doğrudan turizm ektöründeki gelişmeler ve
öngörülerden etkilendiği, 2015 yılında
yıllık toplam turist sayısının 10 milyona çıkacağı ve ortalama kalış süresinin
4 gece ve yine ortalama yüzde 75 doluluk olacağı varsayımları ile toplam yatak
ihtiyacının 146 bin 125'e çıkacağı
tespiti yapıldı. Raporda, ''Buna göre önümüzdeki 10 yıl için İstanbul'a ilave
91 bin 325 yatak gerekmektedir. Bunların 600 yataklı 5 yıldızlı oteller ve 200
yataklı 3-4 yıldızlı oteller ile karşılandığı varsayıldığında 60 yeni 5 yıldızlı,
276 yeni 3 yıldızlı otele ihtiyaç olacaktır. Bu çerçevede İstanbul'da otel piyasasının
önemli bir gelişme göstereceği öngörülmektedir'' denildi.
Raporda, uluslararası standartlarda gayrimenkul piyasası oluşturmak için bir
ulusal gayrimenkul endeksine ihtiyaç olduğu da belirtildi.