Krediler coştu, kar zirveye oturdu

Bankacılık sektörü geçen yılki net karını yüzde 5.1 artırarak 24.7 milyar liraya yükseltti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK), Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü adlı raporuna göre kar artışında artan net faiz gelirleri etkili oldu. Net faiz gelirlerindeki artışta, mevduat maliyetlerindeki azalış ile genel olarak mevduat dışı kaynakların görece olarak düşük maliyetlerle elde edilmesi neden gösterildi.

Raporda yılın ikinci yarısından itibaren yükselen faizlere bağlı olarak sektörün net faiz marjının azalış eğilimine girdiğine dikkat çekildi.

49 bankanın faaliyet gösterdiği sistemde toplam 11 bin 986 şube bulunuyor. Sektörün toplam personel sayısı ise 214 bin 263 kişi.

Takipteki krediler arttı

Bankacılıkta 2013 yılındaki şubeleşme ve istihdam artış hızı, 2009 yılından bu yana yıllık olarak görülen en yüksek artış oldu. Bankaların toplam aktif büyüklükleri ise yüzde 26,4 artarak 1 trilyon 732 milyar liraya yükseldi.

Bankaların kredi alacakları, 2012 yıl sonuna göre 6,2 milyar lira (yüzde 26.4), 2013 Eylül dönemine göre ise 1.6 milyar lira (yüzde 5.8) artarak, 2013 sonunda 29.6 milyar liraya yükseldi.

2013 yılında kullandırılan kredi kartları haricindeki tüm bireysel kredi türlerinde 2012 yılına göre temerrüde düşme oranları daha düşük seyretti.

Bankaların menkul değerler portföyü 2013 yılında 16.7 milyar lira (yüzde 6.2) artış kaydederek yıl sonunda 286.7 milyar liraya ulaştı.

Dış kaynak artışı sürdü

Bankacılık sisteminin yabancı kaynakları içinde Aralık 2013 itibarıyla yüzde 61.5 ile en fazla paya sahip olan mevduat, 945.8 milyar lira düzeyine ulaştı. Geçen yılın üçüncü çeyreğinden itibaren TP mevduat artış hızı yavaşlarken, YP mevduat artış hızı yılın ikinci yarısından itibaren önemli ölçüde artış gösterdi. Yılın ilk yarısındaki YP mevduat artışı 810 milyon dolar, ikinci yarısında 22.6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Küresel ekonomiye dair belirsizliklerin devam ettiği 2013'de bankacılık sektörünün yurt dışı bankalardan sağladığı fon miktarı artış seyrini sürdürdü. Yurt dışı bankalardan sağlanan fonlar yıl sonuna göre yüzde 23.7 oranında (26.5 milyar dolar) artış göstererek, Aralık 2013 itibarıyla 138.2 milyar dolara yükseldi. 2013'te sendikasyon kredilerinin yenileme oranının yüzde 100'ün üzerinde gerçekleştiği açıklandı.

Bireysel kredi yavaşlıyor...

2012'ye göre 252,7 milyar lira artan krediler, Aralık 2013'te 1 trilyon 47 milyar liraya çıktı. Kredilerin toplam aktifler içindeki payı 2012 yıl sonuna göre 2,5 puan artarak yüzde 60,5'e yükseldi. Yılın son çeyreğinde kredilerin artışı hızının önceki iki çeyreğin gerisinde oluştuğu, son çeyrekteki büyümenin kurumsal ve ticari krediler ağırlıklı olduğu açıklandı.

FED, varlık alım programına yönelik açıklamaları sonrasında diğer gelişmekte olan ülkelerle birlikte Türkiye piyasalarında gözlenen döviz kurları ve faiz artışı ile hızlı kredi büyümesi ve tasarruf oranlarındaki düşüklüğün oluşturacağı uzun vadeli risklerin bertaraf edilmesi amacıyla alınan önlemler, tüm kredi türlerinin büyüme hızlarını bir miktar yavaşlattı ve özellikle bireysel kredilerdeki yıllık büyüme oranları, şirketler kesimine kullandırılan kredilerin altına geriledi.

Taksitli kart alacağı düştü

Yasal üst limiti yüzde 75 olan bireysel konut kredilerinin teminat oranı, 2013 yılında konut kredilerindeki yüksek hacimli büyümeye rağmen yüzde 62-64 bandında seyretti. Taksitli bireysel kredi kartı alacaklarının toplam kredi kartı alacakları içerisindeki payı yıllar içerisinde artış eğilimi sürdürerek 2013 yıl sonunda yüzde 56,7'ye ulaştı. Eylül 2013 ayından itibaren taksitli kredi kartı alacaklarında belirgin bir azalma oldu.