Temizlik hastalarının beyni de farklı çıktı

SELMA KASAP - YILDIZ AKTAŞ - Ankara Üniversitesi (AÜ) Beyin Araştırmaları Merkezinde, obsesif bireylere, beyin yapılarından tanı koyan bir bilgisayar programı geliştirildi.

Merkez Müdürü Prof. Dr. Metehan Çiçek başkanlığındaki ekip tarafından geliştirilen bilgisayar programı, obsesiflerin beyninin sağ ön, yan ve orta bölgelerinin dıştan gelen bir uyarıcıyı baskılayamadığını ortaya koydu. Araştırmacılar, geliştirdikleri bu bilgisayar programı sayesinde obsesif kişinin beyni ile sağlıklı bir kişinin beynini yüzde 73 doğrulukla birbirinden ayırabildi.

Prof. Dr. Çiçek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kendi imzasını da taşıyan beyin üzerine öncü bir çalışmanın Kırıkkale Üniversitesi ve AÜ Psikiyatri bölümleri ve AÜ Beyin Araştırmaları Merkezinin işbirliğiyle Doç. Dr. Orhan Murat Koçak ve arkadaşları tarafından Brain and Cognition dergisinde 2011 yılında yayımlandığını bildirdi.

Çalışmaya 12 hasta ve 12 sağlıklı erişkin gönüllünün katıldığını dile getiren Çiçek, hasta grubunda temizlik takıntılıların bulunduğunu söyledi.

Çalışmada etik kurul izni ile hasta ve sağlıklı tüm katılımcılardan yazılı izinlerinin alındığını belirten Çiçek, şöyle konuştu:

"Araştırmada katılımcılara MR cihazının içine girmeden önce anlamsız bir şekil gösterildi. Hasta ve kontrol grubundaki bireylerin beyin aktiviteleri işlevsel manyetik rezonans görüntüleme (İMRG) ile kaydedilirken gösterilen şekli önce zihinlerinde canlandırmaları, daha sonra baskılamaya çalışmaları istendi.

Sonuçlar obsesif hastaların bir baskılama görevi verildiğinde beynin sağ ön (frontal), yan (pariyetal) ve orta (singulat) bölgelerini yeteri kadar (veya sağlıklı bireyler kadar) aktive edemediğini gösterdi."

-Bulgular ümit verici

Prof. Dr. Çiçek, obsesif hastalar üzerinde yapılan bu beyin aktivite verilerinin kendisi, ODTÜ Elektrik Elektronik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Uğur Halıcı ve öğrenci Sona Khaneh Shenas tarafından tekrar incelendiğini belirtti.

Çalışmanın ODTÜ Biyomedikal Mühendisliği Bölümü tarafından öğrencinin yüksek lisans tezi olarak kabul edildiğini kaydeden Çiçek, "Çalışmada bireylerin beyin bölgelerinin birbiriyle bağlantı durumu ele alındı. Buradan yola çıkarak yazılan bir bilgisayar programı incelenen verinin obsesif hastaya mı yoksa sağlıklı bireye mi ait olduğunu yüzde 73 doğrulukla tahmin edebildi. Bu bulguya kısıtlı katılımcı sayısı ve bilgisayar programının hata payı düşünüldüğünde temkinli yaklaşmak gerekir. Öte yandan toplumda yaygın görülen ve bazı bireylerde tam olarak iyileştirilemeyen bu hastalık için bulgular ümit vericidir, çünkü obsesif hastaların beyin işlevleriyle ilgili fizyolojik veriler ortaya koyuyor. Bu veriler hastalığın tanısında hatta tedavisinde yardımcı olabilir. Örneğin, beyinde gösterilen aktivite farkları üzerinden hastalığın doğrudan kaynağına dönük müdahale olanakları elde edilebilir" dedi.