Savcılara süper yetki

Volkan YANARDAĞ

Özel Yetkili Mahkemeler (ÖYM) ile Terörle Mücadele Kanunu'nun (TMK) 10. Maddesi'ni kaldıran ve tutukluluk süresini 10 yıldan 5 yıla indiren "Demokratikleşme Paketi" TBMM Genel Kurulu'nda 15 saat süren görüşmelerle kabul edildi.

Bazı rötuş ve eklemelerle Meclis'ten geçen paket, yargıda yapısal değişikliklere neden olacak. Dün sabaha karşı biten görüşmelerde son dakika önergesi de verildi. Önergeyle Cumhuriyet savcılarının görev ve yetkileri artırıldı. Savcılar, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak, anayasayı ihlal, yasama organına karşı işlenen suçlarda ve hükümete karşı eylemlerde resen soruşturma yapabilecek.

Bu suçlar görev sırasında işlenmiş olsa dahi, izin mekanizması aranmaksızın doğrudan soruşturma yapılabilecek. Düzenlemede tek istisna MİT mensupları için tanındı. Başbakan'ın görevlendirdiği MİT mensuplarına yönelik bu iddialarda soruşturma için Başbakan'ın izni gerekecek.

PAKET NE GETİRİYOR?

Devrim niteliğinde düzenlemeler içeren paket, TMK'nın 10. Maddesi'ni ve bu maddeye dayanılarak kurulan ÖYM'leri tümüyle kaldırıyor. Düzenlemeyle birlikte, AİHM'de Türkiye'nin başını ağrıtan "uzun tutukluluk" uygulaması da son bulacak. Tutukluluk süresi maksimum 5 yılla sınırlanacak.

DAVALAR AĞIR CEZAYA

Soruşturma kovuşturma süreçlerine ilişkin çok sayıda demokratik adıma yer verilen düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, ÖYM'ler ve TMK mahkemelerinde devam eden davalar ağır ceza mahkemelerine devredilecek. 48 saate kadar uzatılabilen gözaltı süresi, 24 saate indiriliyor. Savunma makamı, suçlamaya ilişkin her türlü bilgi ve belgeye kısıtlama olmadan ulaşabilecek.

KEYFİ UYGULAMALAR SON BULACAK

Somut delil olmadan, gözaltı, tutuklama ve arama yapılamayacak. Dinleme, teknik takip ve malvarlığına el koyma kararları, ağır ceza mahkemelerinde oybirliği ile alınacak. Banka hesapları ve malvarlıklarına el koyma işlemi için, mutlaka BDDK, SPK, MASAK raporu gerekecek.