Ödenek yerine kredi verildi hem hastane hem Maliye zorda
2006 Bütçesi'nde yeterli ödenek ayrılmadığı için hastanelere
ocakta bir defaya mahsus verilen 249 milyon YTL'lik kredi sorun yarattı.
Maliye'nin geri istediği krediler zorunlu ihtiyaçlar için kullanıldı. Mayısta
dolan ödeme süresi ise ekime kadar uzatıldı.
Sağlık sisteminde yapılan değişikliğin yarattığı sıkıntılar gün geçtikçe artarak
karmaşık bir hal alıyor. 2006 Bütçesi'nde gerekli ödeneğin yer almaması
nedeniyle baş gösteren sıkıntıyı aşmak için başvurulan geçici yöntemler yeni
sorunları beraberinde getirdi. IMF'nin artan harcamalar nedeniyle talep ettiği
tedbirlere bir türlü karar verilemezken hastanelere ödenek yerine verilen 249
milyon YTL'lik kredilerin geri dönmemesi hem Maliye'yi hem hastaneleri sıkıntıya
soktu.
Maliye'nin geçici bir çözüm olarak ortaya attığı hastanelere kredi verilmesi
mekanizması işlemedi. Yılın başında ödenek aktarılamadığı için Sağlık
Bakanlığı'na bağlı hastanelere kredi olarak ocak sonunda bir defaya mahsus 249
milyon YTL'nin kredi verildi. Ancak kredinin geri ödenmesi gerekiyor. Hastaneler
ise zor durumlarından dolayı geri ödemeyi yapamadı. Mayıs ayında dolan süre
ekime kadar uzatıldı. Mayısta Bağ-Kur'a Hazine'den hiç yardım yapılmadı. Sosyal
güvenlik kuruluşlarına nisanda 1 milyar 708 milyon YTL olan Hazine yardımı
böylece 827.4 milyon YTL'ye gerilemiş oldu. Yeşil kartlıların 5 aylık tedavi
giderleri ise yıllık ödeneğin bile üstüne çıktı ve 1 milyar YTL'ye yükseldi.
Tüm hastanelerin Sağlık Bakanlığı'na bağlanması ve bu süre içinde verilen hizmet
nedeniyle ortaya çıkan maliyet, 2006 Bütçesi hazırlanırken silinmek istendi.
Bütçe Kanunu'nda 2005 yılı sonu itibariyle SSK ve yeşil kartlı hastalardan
kaynaklanan maliyetin silinmesine ilişkin düzenleme yer aldı. Ancak Sağlık
Bakanlığı'nın tepkisi üzerine bu uygulama, 2004 olarak başka bir kanun içinde
değiştirildi. Bu arada 2006 başında hastaneler ödeme güçlüğü çekince Sağlık
Bakanlığı kendilerine avans olarak ödeme yapılmasını istedi. Bu istek kabul
gördü ve 31 Ocak tarihinde avans talebi, 249 milyon YTL kredi açılarak
hastanelere gönderildi.
Yasaya göre ise avansların 1 ay, kredilerin ise 3 ay içinde geri ödenmesi
gerekiyor. 3 ay içinde ödenmesi gereken kredi için Sağlık Bakanlığı; mayısta
Maliye'ye bir yazı yazarak hastanelerin alacaklarının tahsil edilememesi
nedeniyle hizmetlerin aksadığını, hastaneler adına açılan kredilerin firmalara
olan borçlar ve zorunlu olan ihtiyaçlar için kullanıldığını belirterek
mahsuplaşmanın süresinin uzatılmasını istedi. Bunun üzerine süre ekime kadar
uzatıldı.
30 Eylül'de süre dolacak
Yetkililer, açılan kredinin harcırah olarak kabul edilmesi
gerektiğini belirterek yapılan harcamanın belgelenmesi ve belgelenemeyen kısmın
iade edilmesi gerektiğini söylediler. Ocak ayında gönderilen ve süresi mayısta
dolan 249 milyon YTL'nin büyük bölümünün harcandığının tahmin edildiğini anlatan
yetkililer, "Ancak bazı hastaneler yeterince hizmet üretememiş olabilirler.
Kredi tutarı kadar hastaya bakmamış olabilirler. Bir de alacaklarını tahsil
edemeyenler olduğu bize iletildi. Ancak hangi hastanenin ne kadar alacağını
tahsil edemediğini de bilmiyoruz" dedi. Sağlık Bakanlığı hastanelerinde SSK,
Bağ-Kur ve yeşil kartlı hastalara bakıldıktan sonra fatura düzenleniyor ve
faturalar ilgili kurumlara gönderiliyor. SSK ve Bağ-Kur, faturaları kabul ederse
ödemeyi Sağlık Bakanlığı'na yapıyor. Ancak SSK ve Bağ-Kur'un çoğunlukla
faturaların şişirildiği gerekçesiyle itiraz ettiği de söyleniyor. Sağlık
Bakanlığı'nın alacaklarını tahsil edemediği için Maliye'den aldığı krediyi
ödeyemediği anlatıldı. Bunun için ek süre talep edildiği ve mahsup süresinin 30
Eylül 2006 olarak tespit edildiği bildirildi.
IMF uyardı, Bağ-Kur mayısta yardım almadı
Mayısta 3. ve 4. gözden geçirme çalışması için gelen IMF
heyeti, sağlık harcamalarındaki sapmaya dikkat çekerek önlem istemişti. Sağlık
harcamalarındaki 1.4 milyar YTL'lik sapma için önlem arayışında olan hükümet,
"Kimse mağdur edilmeyecek" sözünden hareket ediyor. Tedbir arayışı sürerken
mayıs bütçe gerçekleşmelerinde Bağ-Kur'a hiç transfer yapılmadığı anlaşıldı.
Mayısta sosyal güvenlik kuruluşlarına 827.4 milyon YTL Hazine yardımı yapıldı.
Bunun 625 milyon YTL'si SSK'ya, 150 milyon YTL'si Emekli Sandığı'na, 52.4 milyon
YTL'si de İşsizlik Sigortası'na oldu. Buna karşılık Bağ-Kur'a aktarılan yardım
karşılığı hanesinde sıfır rakamı yer aldı. Nisan ayında ise toplam 1.7 milyar
YTL Hazine yardımı yapılmış ve Bağ-Kur'a 602 milyon YTL aktarılmıştı. Böylece
ocakta 2.1 milyar YTL, şubatta 2.3 milyar YTL, martta 2.2 milyar YTL, nisanda da
1.7 milyar YTL olan Hazine yardımı mayıs ayında yarı yarıya azalarak 827.4
milyon YTL'ye geriledi.
Bağ-Kur yetkilileri ise prim borçlarının yapılandırılmasından dolayı ödenek
istenmediğini ifade etti. Toplam 14.7 milyar YTL'lik borcun yeniden
yapılandırılmasının hedeflendiğini, mayısta yaklaşık 6 milyar YTL'nin
taksitlendirildiğini ve 1.5 milyar YTL de peşin tahsilat sağlandığını anlatan
yetkililer, Bağ-Kur'a Hazine'den transfer yapılmamasının IMF önlemleri ile ilgili olmadığını savundu.
referans