Liseden sonra hayat var mıdır? İşte cevabı...
En az 11 yıl boyunca okul sıralarında dirsek çürüten kızların yüzde 49'u, erkeklerinse yüzde 42'si lise diploması aldıktan sonra 'boşta gezmeye' başlıyor
Türkiye'nin yedi bölgesindeki 211 ortaöğretim kurumunda yapılan bir tarama çalışmasına göre, genel lise mezunlarının yarısına yakını diplomalarını aldıktan sonra ne işe ne de üniversiteye girebiliyor. Lise sonrası iş bulma oranı en yüksek grup imam-hatipli erkekler (yüzde 35), diploma alıp evde oturma oranı en yüksek olan grupsa imam-hatipli kızlar.
Eğitim-Sen tarafından Çukurova Üniversitesi öğretim üyesi sosyolog Prof. Dr. Adnan Gümüş'ün danışmanlığında gerçekleştirilen 'Liseler-İl Merkezleri Türkiye Taraması 2006' araştırması, lise mezunu kız öğrencilerin yüzde 49'unun, erkek öğrencilerinse yüzde 42'sinin 'mecburen' boşta gezmeye başladığını ortaya çıkardı.
Türkiye'nin yedi ayrı bölgesindeki 31 il merkezinde toplam 211 ortaöğretim kurumunda yapılan tarama sonucunda belirlenen tabloda yükseköğretime devam eden gençlerin büyük çoğunluğunun Anadolu liselerinden, çalışma hayatına başlayabilenlerin büyük çoğunluğununsa meslek liselerinden mezun olduğu görüldü. 11 yıl boyunca genel liselerde dirsek çürüten gençlerin büyük çoğunluğunu da diploma sonrasında işsizlik bekliyor. Araştırmada göze çarpan bazı tespitler şöyle:
Kızlar çalışma hayatına giremiyor: Ortaöğretimden mezun kızların yüzde 49'u boşta kalıyor. Kız mezunlar en çok Doğu (yüzde 62) ve Güneydoğu (yüzde 63) bölgelerinde okuldan sonra evde oturmak zorunda. Kızların boşta kalma durumları imam-hatipler (yüzde 77), kız meslek liseleri (yüzde 63) ve normal lise (yüzde 64) arasında çok yüksek düzeyde. Anadolu lisesi mezunu kızlarınsa evde oturma oranı yüzde 20 ile en alt sırada yer alıyor.
Ortaöğretimden mezun olan kızların sadece yüzde 15'i sonrasında çalışma hayatına başlayabiliyor. Kızlarda çalışma hayatına başlama oranı yüzde 11 ile Doğu, yüzde 12 ile İç Anadolu'da oldukça düşük.
Erkeklerin yüzde 23'ü iş bulabiliyor: Ortaöğretimden mezun erkeklerin yüzde 23'ü, lise diplomasını alıp çalışma hayatına başlıyor. Erkeklerde çalışma hayatına başlama oranı en düşük bölge yüzde 17 ile Karadeniz Bölgesi. Endüstri meslek (yüzde 32) ile imam-hatip (yüzde 35) lisesi mezunları çalışma hayatına diğer okul türlerine göre daha yüksek oranda katılıyor.
Fakülte kazanmak zor: Ortaöğretimden mezun olanların yüzde 20'si meslek yüksekokullarına, yüzde 17'si de fakültelere devam etme şansı buluyor. Lise mezunlarının fakülte kazanma şansı İstanbul ile Doğu ve Güneydoğu bölgesinde düşük düzeyde. İstanbul'daki mezunlar daha çok meslek yüksekokullarına yöneliyor. En gelişmemiş illerde mezunların sadece yüzde 11'i dört yıllık fakülte kazanabilirken, bu oran gelişmiş illerde yüzde 28'leri buluyor.
Anadolu lisesi mezunları üniversitede: Fakülteye devam oranları endüstri ve ticaret meslek liselerinde yüzde 1'lere düşerken, Anadolu liselerinde bu oran yüzde 64. Normal lise mezunlarının fakülte şansı ise yüzde 12 oranında. Her lise mezunundan yüzde 85'i dışarıda kalıyor.
Meslek liseleri üniversiteye öğrenci gönderemiyor: Her üç meslek lisesinden biri, dört yıllık bir fakülteye hiç öğrenci gönderemiyor. Liselerin yüzde 18'i 2005'te fakülteye hiç öğrenci kazandıramadı ve bunların tamamı meslek lisesi. Meslek liselerinin teknik ve Anadolu meslek lisesi olması da durumu değiştirmiyor. Fakülteye öğrenci kazandıramayan meslek liselerinden sadece yüzde 34'ü normal meslek lisesi, geriye kalanı teknik ve Anadolu meslek liselerini bünyesinde içeren okullar.
İmam-hatipli erkek şanslı: İmam-hatip lisesinden mezun kızların yüzde 77'si hiçbir mesleki geleceğe sahip olamıyor, İmam-hatipli erkek öğrencilerse yüzde 35 ile diğer okul türlerine göre lise sonrası iş bulma şansı en yüksek öğrenciler arasında.
radikal