Seçim vaatlerine bilimsel bakış!

Ümran AVCI

Türkiye'de 1983-2012 yılları arasında yapılan seçimlerde siyasi partilerin seçim vaatleri bilimsel olarak masaya yatırıldı. 10 ülke baz alınarak gerçekleştirilen "Siyasi Partiler Vaatlerini Tutuyor mu?" başlıklı çalışmaya göre, Türkiye'de seçim vaatlerinin yüzde 60'ı yerine getirilmiyor. Yerine getirilmeyen vaatlerin başında da demokrasi vaatleri geliyor. Çalışma, Atılım Üniversitesi İşletme Fakültesi Siyaset ve Kamu Yönetimi Bölüm Başkanı Doç. Dr. Emre Toros tarafından Atılım Üniversitesi Lisans Araştırma Projeleri desteği ile 2014 yılında tamamlandı. Çalışma için 1983-2012 yılları arasında hükümette bulunmuş olan (koalisyon veya tek başına) siyasi partilerin seçim öncesi yayımladıkları seçim bildirgeleri tarandı, içerikleri masaya yatırıldı. Farklı alanlarda 420 vaat tespit edildikten sonra, yerine getirilip getirilmediği, TÜİK raporları, OECD, somut ve İnsan Hakları İzleme Örgütü gibi uluslararası organizasyonların kaynaklarıyla test edildi. Çıkan sonuçlar da "Yerine getirildi", "Kısmen yerine getirildi" ve "Yerine getirilmedi" şeklinde kodlandı.

Araştırmayı yorumlayan Doç. Dr. Toros, "Yerine getirilmeyen vaatlerin yerine getirilenlerden daha fazla olduğunu görüyoruz. Kısmen yerine getirilmeleri de dahil edersek Türkiye'de vaatlerin yerine getirilme oranı yarı yarıya denk geliyor. Tek parti dönemlerindeki vaatler daha fazla tutuluyor. Ancak bu dönemler iktisadi olarak da rahatlamış dönemler. Kriz dönemleri değil. Özellikle demokrasi alanında verilen vaatler tutulamıyor. En fazla tutulan vaatler, kültür turizm alanında söylenenler. Bunu da 'Kültürde ilerledik' diye okumamak lazım. Belki uygulamada daha kolay olması veya bütçesinin daha uygun olmasından kaynaklanabilir. İktisadi vaatler de neredeyse yarı yarıya tutuluyor" dedi.