5 soruda Cenevre görüşmeleri
Suriye krizine diplomatik çözüm aranacak Cenevre görüşmeleri bugün başlıyor. Esad yönetimi ile Suriyeli muhalif grupların temsilcilerinin BM aracılığında görüşeceği konferansın ölü doğma riski ise hala devam ediyor. Kimlerin katılacağı konusunda belirsizlikler giderilemezken, restleşmeler Perşembe günü de devam etti.
TARAFLARI KİM TEMSİL EDECEK?
Suriye yönetimini önceki konferansların aksine Dışişleri Bakanı Velid Muallim değil BM Daimi Temsilcisi Beşar el Caferi'nin temsil edeceği kesinleşti. Suriye yönetiminin karşısına çıkarılmak üzere hazırlanan ve 'Rusya listesi' ve 'Riyad listesi' diye anılan iki heyetle ilgili sorunlar ise dün de çözülemedi. Riyad'da başta Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) olmak üzere farklı muhalif grupların bir araya gelerek oluşturduğu Yüksek Müzakere Heyeti (YMH) Cenevre'ye gitmek için şu şartları ileri sürdü:
- Rusya ve Suriye ordularının yürüttüğü askeri operasyonlara son verilsin.
- Kentlerdeki kuşatmalar kaldırılsın.
- Sivillere insani yardımlar ulaştırılsın.
- Tutuklular bırakılsın.
Terör örgütü PKK'nın Suriye kolu PYD'nin yanı sıra, Suriye'de geniş bölgeleri kontrol altında tutan IŞİD ve El Nusra Cephesi konferansa davet edilmedi.
TARAFLAR YÜZ YÜZE Mİ GÖRÜŞECEK?
Konferansta Suriye yönetimi ile muhalifler aynı masa etrafında buluşmayıp ayrı odalarda oturacak. BM Özel Temsilcisi Staffan de Mistura odalar arasında mekik dokuyacak.
TÜRKİYE KATILACAK MI?
De Mistura ABD, Rusya ve Türkiye gibi aktörlerin gözlemci olarak temsilci bulundurup bulundurmayacağı sorusuna yanıt verirken, toplantının Suriyeliler arasında olduğunu ve Suriyeli olmayanların davet edilmediğini söyledi. Bugün toplanılması halinde ikinci turun 9 Şubat'ta yapılması öngörülüyor.
BU KONFERANSIN ÖNCEKİLERDEN FARKI NE?
*Önceki iki konferanstan farkı, Rusya gibi Suriye yönetimini destekleyen İran'ın da sürece dahil edilmiş olması. 14 Kasım'da Viyana'da İran'ın da dahil olduğu Suriye Destek Grubu oluşturulmuş ve bir yol haritası benimsenmişti. Buna göre müzakereler başladıktan sonra altı ay içinde geçiş hükümeti kurulacak, 18 ayda anayasa yazılacak ve seçimlere gidilecek.
*Cenevre'de yapılan ilk iki toplantı Esad yönetiminin çok zor durumda olduğu dönemlerde gerçekleşmişti. Şimdi ise Rusya'nın 30 Eylül'de başlayan müdahalesiyle Suriye yönetimi kendini garantiye almış durumda.
*İlk konferansta muhalifleri Körfez-Batı destekli koalisyon temsil ederken bu kez Şam'ın karşısına iki heyet çıkıyor.
*Mülteci akını nedeniyle Avrupa kanadı da bu kez krizin derhal çözülmesi için bastırıyor.