MGK'dan 6 ülkeye sondaj uyarısı

Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen 2019'un ilk Milli Güvelik Kurulu (MGK) toplantısında, Doğu Akdeniz'de adım adım büyüyen gaz krizi konusu da masaya yatırıldı. Toplantıdan sonra açıklanan bildiride Kıbrıs ve Doğu Akdeniz'deki gelişmelerin yakından izlendiği belirtilerek, "Uluslararası antlaşmalardan doğan hak ve menfaatlerimizin korunmasına yönelik bütün tedbirlerin alınmasına devam edileceği kuvvetle vurgulanmıştır" ifadeleri kullanıldı.

Öte yandan, daha önce Mısır, İsrail, Yunanistan, Ürdün, Rum Kesimi ve Filistin'in ortak hareket etmek için anlaştığı Akdeniz'deki gaz yatakları Avrupa şirketlerinin de hedefinde. Lefkoşa'da dün toplanan 5'inci Güney Avrupa Ülkeleri Zirvesinde de gündem hem Kırbıs'ta sürdürüle çözüm süreci hem de gaz kriziydi. Toplantıda konuşan Fransa Cumhurbaşkanı Macron da bu krize dikkat çekti. Fransa'nın ada ve çevresinde yaşananlara ilişkin 'çok endişeli' olduğunu belirten Macron, ülkesinin bu endişesini Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'a da ilettiğini söyledi. Fransa'nın Total şirketi, Kıbrıs sularında doğalgaz arama çalışmaları yapan şirketler arasında.

Fransa, İtalya, Yunanistan, Portekiz, Malta, İspanya ve Kıbrıs tarafından ilan edilen ortak deklarasyonda ise, Akdeniz'in doğal gazın Avrupa'ya aktarımı konusunda 'stratejik bir koridor' olarak değerlendirildiği belirtilmişti.

Ulaşılan son bilgiler, Fransa'nın Kıbrıs özelinde sadece birkaç alanda yakın işbirliği hedefi içerisinde olmadığını gösteriyor. Lefkoşa'daki kaynaklar, yeni süreçte Paris'in Lefkoşa'dan enerji, savunma, diplomasi, mülteci, Ortadoğu sorunları, Doğu Akdeniz'deki müttefiklik arayışları gibi birçok konuda işbirliği arayışı içerisinde olduğunu belirtiyor. Özellikle enerji ve savunma alanında Fransa, Kıbrıs'ın güneyinde, diğer ülkelere oranla daha fazla söz sahibi olmak için kolları sıvamış durumda. Bu bağlamda, Kıbrıs'ın limanlarını ve hava alanlarını önümüzdeki süreçte Fransa'ya açması bekleniyor. Aynı şekilde, Fransız enerji devi Total de Kıbrıs açıklarında doğal gaz arıyor.

Başkent Lefkoşa'da Filoxenia Konferans Merkezi'nde düzenlenen zirveye, ev sahibi olarak Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) lideri Nikos Anastasiadis, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Portekiz Başbakanı Antonio Costa, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, Malta Başbakanı Joseph Muscat ve İspanya Dışişleri Bakanı Josep Borrell katıldı. Zirveye katılan Yunanistan Başbakanı Çipras önümüzdeki hafta Türkiye'yi ziyaret edeceğini ve bu toplantı ortamını aktaracağını söyledi. Çipras, Doğu Akdeniz'de doğal zenginliklerden yararlanmanın bir egemenlik hakkı olduğunu savunarak "Çözüm tüm Kıbrıslıların, yani hem Rum hem de Türk Kıbrıslıların faydasına olacaktır. Doğal kaynakların çıkarılmasından kaynaklanan gelirler eşit ve adil bir şekilde Rumlar ve Türkler arasında paylaşılmalı" diye konuştu.

Rum lider Nikos Anastasiadis enerji konusunun zirveye katılan ülkeler arasında en önemli bir konu olduğunu ve Akdeniz'in enerji transferi için alternatif bir koridor teşkil etmesi gerektiğini söyledi.

TÜRKİYE SONDAJA BAŞLIYOR

Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kıbrıs adasının güneyi de dahil olmak üzere KKTC'nin belirlediği parsellerde doğalgaz sondajına başlıyor. KKTC Dışişleri Bakanı Kudret Özersay sondaj aşamasına gelindiğini belirterek Türkiye'ye ait Barbaros Hayreddin Paşa sismik arama gemisinin KKTC'nin F ve G ruhsat sahalarına intikal ettiğini açıkladı. Özersay "biz daha önce ne söylediysek, şimdi onu yapıyoruz. Artık sondaj yapma aşamasına geldik, bunun için sondajın yapılacağı noktayı saptayacağız. Bu nedenle Barbaros Hayrettin Paşa gemisi KKTC tarafından daha önce ilan edilmiş olan F ve G ruhsat sahalarına sismik araştırma yapmak üzere intikal etti" diye konuştu. Kıbrıs etrafındaki parsellerin KKTC tarafından ilan edildiğini hatırlatan Özersay, bunların sadece Kuzey'de değil Rum yönetiminin de doğalgaz aradığı Güney bölgesinde olduğuna da işaret etti. Özersay KKTC adına bir şirket olarak TPAO'ya lisans verdiklerini belirterek bunun Kıbrıs Rum yönetiminin İtalyan ENI ve Amerikan EXXON firmalarına lisans vermesinden farklı bir durum olmadığını kaydetti.

6 ÜLKE ORTAK HAREKET EDEDECEK

15 Ocak'ta Mısır'da bir araya gelen 7 ülke Doğu Akdeniz Gaz Forumu'nun kurulması üzerine anlaşmaya varmıştı. Güney Kıbrıs, Yunanistan, İsrail, İtalya, Ürdün, Filistin ve Mısır'dan oluşan DAGF'nin ana hedeflerinin, arz ve talebi sağlayarak üyelerin çıkarlarına hizmet edecek bölgesel bir gaz piyasasının kurulması olduğu duyurulmuştu. Merkezinin Kahire'de olması kararlaştırılan DAGF'nin yapısına ilişkin konuları görüşmek üzere üye ülkelerin enerji bakanlarının nisanda yeniden bir araya geleceği belirtildi.

Denizlerdeki haydutlara günlerini göstereceğiz

Daha önce ihtilaflı bölgede arama yapmak isteyen İtalyan petrol devi ENI'ye ait gemiye savaş gemisiyle önleme yapan Türkiye ise bu konuda çok kararlı. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu konu hakkında yaptığı açıklamada şunları söylemişti: "Türkiye'yi adeta denize ayak basamayacak hale getirmeyi amaçlayan çabalara asla izin vermeyeceğiz. Aynı şekilde Doğu Akdeniz'deki doğal kaynakların ülkemiz ve KKTC dışlanarak adeta gasbedilmesine yönelik girişimleri kesinlikle kabul etmeyeceğiz. Türkiye'ye rağmen Doğu Akdeniz'de veya Ege'de adım atabileceklerini sananlar ne kadar büyük bir hata yaptıklarını anlamaya başladılar. Suriye'deki teröristlere nasıl günlerini gösterdiysek denizlerdeki haydutlara da meydanı bırakmayacağız."