KDK'dan Adalet Bakanlığına: Sözlü sınavı yenileyin

Kamu Denetçiliği Kurumu 2021 yılında görevde yükselme sınavına giren ve sözlü sınavda başarısız sayılan adayla ilgili önemli bir karar verdi.

KDK, Danıştay 2. Dairesinin E:2016/309 sayılı kararına atıfta bulundu ve idarenin, sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin yargısal denetimini sağlayacak alt yapının tüm unsurlarıyla oluşturulmasını sağlama görevi olduğuna dikkat çekti.

Kamu Denetçiliği Kurumu "Bu kapsamda, başvuranın yazılı sınavda yüksek bir puan alarak girmeye hak kazandığı sözlü sınavda genel kültür ve bilgi düzeyini ölçmek amacıyla sorulan sorulara verilen yanıtların kayıt altına alınmadığı ancak başarı düzeyinin altında puanların verildiği, gözlem ve kanaate dayalı değerlendirmelerde ise belirlenen başarı düzeyinin altında verilen puanlara ilişkin herhangi bir gerekçeye de yer verilmediği, ayrıca başvuranın 2017 yılında girmiş olduğu sözlü sınavda da benzer hususların tespit edildiği anlaşılmış olup, söz konusu sınavlarda başvuranın başarı düzeyinin belirlenmesine ilişkin bilgi ve yeterliliğinin objektif ve nesnel biçimde değerlendirilmediği kanaatine varılmıştır. Bu durum, başvuranın atamasını gerektirmemekle birlikte, başarısız sayıldığı sözlü sınavının yenilenmesini getirmektedir." dedi.

İşte kararın ilgili bölümleri:

12. Öte yandan, pek çok yargı kararında benimsendiği üzere, Danıştay 2. Dairesinin 02/03/2016 tarihli ve E:2016/309, K: 2016/997 sayılı Kararında da, "Kamu hizmetlerinin ehil ve yetişmiş kamu görevlileri eliyle yürütülmesi için yapılan sözlü sınavların, kariyer ve liyakat ilkelerine uygun, objektif ve aynı zamanda yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurları yönünden yargısal denetime imkan tanıyacak şekilde yapılması esas olmalıdır. İdari işlemin yetki ve şekil gibi salt usule ilişkin unsurlarıyla sınırlı olmak üzere yapılan bir yargısal denetimin, hukuk devleti ilkesinin sağladığı güvenceyi temin etmeyeceği açıktır.

Dolayısıyla sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin yargısal denetimini sağlayacak alt yapının tüm unsurlarıyla oluşturulmasını sağlamak hukuka bağlı idarenin görevidir. sözlü sınava ilişkin Görevde Yükselme Sözlü Sınavı Değerlendirme Formunda yer alan kriterlerden bir kısmı gözlem ve kanaate dayalı olmakla birlikte, söz konusu kriterler çerçevesinde bir bütün olarak yapılan değerlendirme sonucunda adayın başarılı ya da başarısız olduğunun belirlendiği dikkate alındığında; gözlem ve kanaate dayalı kriterler yönünden ilgilinin başarısız olarak değerlendirilmesine etki eden hususların ortaya konulması, somut bilgi ve belgeye dayandırılması mümkün olan haneler bakımından ise başarısız olarak değerlendirilmesine etki eden hususların somut bilgi ve belgeyle kanıtlanması gerekmektedir." değerlendirmelerine yer verilmiştir.

13. Bu kapsamda, başvuranın yazılı sınavda yüksek bir puan alarak girmeye hak kazandığı sözlü sınavda genel kültür ve bilgi düzeyini ölçmek amacıyla sorulan sorulara verilen yanıtların kayıt altına alınmadığı ancak başarı düzeyinin altında puanların verildiği, gözlem ve kanaate dayalı değerlendirmelerde ise belirlenen başarı düzeyinin altında verilen puanlara ilişkin herhangi bir gerekçeye de yer verilmediği, ayrıca başvuranın 2017 yılında girmiş olduğu sözlü sınavda da benzer hususların tespit edildiği anlaşılmış olup, söz konusu sınavlarda başvuranın başarı düzeyinin belirlenmesine ilişkin bilgi ve yeterliliğinin objektif ve nesnel biçimde değerlendirilmediği kanaatine varılmıştır. Bu durum, başvuranın atamasını gerektirmemekle birlikte, başarısız sayıldığı sözlü sınavının yenilenmesini getirmektedir.

14. Yukarıda anlatılan hususlar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, mevzuat, yargı kararları ve tüm dosya kapsamı birlikte göz önünde bulundurularak; başvuranın 2021 yılında girdiği görevde yükselme sözlü sınavında kariyer ve liyakat ilkeleri uyarınca ölçme ve değerlendirme esaslarına uygun ve objektif bir değerlendirme yapılmadığı anlaşıldığından başvuranın görevde yükselme sözlü sınavında başarısız sayılmasının hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varıldığından söz konusu işlemin geri alınması yönünde idareye tavsiyede bulunmak gerekmektedir.

B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
15. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmede, başvuru kapsamında, idareden istenilen bilgi ve belgelerin süresi içinde Kurumumuza gönderildiği ayrıca idarenin başvuranla ilgili işlemlerinde "kanunlara uygunluk", "makul sürede karar verme", "kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi" ilkelerine uygun davrandığı; ancak idarenin, başvuruya konu sözlü sınav değerlendirmesine ilişkin işlemlerinde gerekçelere yer vermemesi nedeniyle "kararların gerekçeli olması", "şeffaflık" ve "hesap verilebilirlik" ilkeleri ile şikayetçiye verdiği cevapta hangi sürede hangi mercilere başvurabileceğini göstermediği bu nedenle "karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi" ilkesine uymadığı anlaşılmış olup, idareden bundan böyle bu ilkelere de uyması beklenmektedir.

VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
16. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.

VII. KARAR
Açıklanan nedenlerle BAŞVURUNUN KABULÜNE, Görevde yükselme sözlü sınavında kariyer ve liyakat ilkeleri uyarınca ölçme ve değerlendirme esaslarına uygun ve objektif bir değerlendirme yapılmadığı anlaşıldığından başvuranın görevde yükselme sözlü sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin geri alınarak mağduriyetin makul sürede giderilmesi için sözlü sınavın yeniden yapılması hususunda ADALET BAKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA Bu kararın BAŞVURANA ve ADALET BAKANLIĞINA tebliğine; ADALET BAKANLIĞINCA bu kararın tebliğini izleyen günden itibaren en geç 30 gün içerisinde karara yönelik cevabın başvurana ve Kamu Denetçiliği Kurumuna bildirilmesine, Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.