4 kurumun görevde yükselme davalarında karar çıktı
Danıştay 2. Dairesi, PTT, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü ile Kamu İhale Kurumunun görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin düzenleme ve işlemlerine karşı açılan davalarda kararlarını yayımladı.
2. Dairenin karar verdiği dosyala
. PTT Başdağıtıcılığı Görevde Yükselme Sınavı Sorularının yayımlanmaması,
. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
. Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik,
. Kamu İhale Kurumu Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 7. Maddesine açılan davaları sonuçlandırdı.
Karar sonuçları
1- Sınav soru ve cevaplarının kamuoyunda tartışılmasının önünü açmasının yanında, katılımcılara girmiş oldukları sınavlardaki kendi cevaplarıyla idarece açıklanan cevapları karşılaştırılarak sınav hakkında genel bir kanaate ulaşmalarında yol gösterici olabileceği gibi, gerek sorularda gerekse idarece açıklanan cevaplarda herhangi bir hata olması halinde bu hataların düzeltilmesine de yardımcı olacağı; bu suretle, davalı idarenin dava konusu işlemle soru ve cevapları yayımlamama kararı almasının, hatalı soru ve cevapların tespit edilememesine ve katılımcıların mağduriyet yaşamasına sebebiyet vereceği, soruların ve cevaplarının bilinmediği ve tartışılmadığı ortamda ne idarece hatalı sorunun iptaline karar verilebileceği ne de katılımcıların haklarını arayabileceği; bunun da hak arama özgürlüğünün sınırlanması anlamına geleceği için İŞLEMİN İPTALİNİ ONAMA
2- Davalı idarenin takdir yetkisi çerçevesinde, Genel Yönetmeliğin görevde yükselme sınavının niteliğine ve kapsamına ilişkin 8. maddesi, sözlü sınava ilişkin 12/A maddesi, başarı sıralamasına yönelik 12/B maddesinde yer alan hükümlere paralel olarak dava konusu Yönetmelikte sözlü sınavın yapılış usulünün benzer şekilde düzenlendiği göz önüne alındığında; üst hukuk normlarına uyumlu bir şekilde hazırlanıp yürürlüğe giren düzenlemelerde hukuka, hizmetin gereklerine, kamu yararına ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerine aykırılık görülmediği gerekçesi ile DAVANIN REDDİNE
3- Dava konusu Yönetmelik ile görevde yükselme suretiyle atanacaklar için yazılı ve sözlü sınavda başarılı olma koşulu getirilmiş olup, yazılı ve sözlü sınavların ikisinin birlikte başarılması, belirlenen görevlere atanabilmenin temel koşulu olarak belirlenmiştir. Görevde yükselme usul ve esaslarının, Genel Yönetmelik ile düzenlenmesindeki amaç, personelin önceden belirlenmiş somut ve objektif kurallara göre hangi kadro ve pozisyonlar için görevde yükselmeye tabi olduğunu, bu kadro ve pozisyonlar için hangi koşulların arandığını bilmesini ve buna göre kendisini hazırlamasını sağlamaktır.
Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakatı ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir.
Bu itibarla, mesleğin gerektirdiği bilginin ölçülmesi amacıyla yapılacak yazılı sınav yanında, mesleki ehliyete yönelik diğer özel niteliklere de sahip olunup olunmadığının tespiti açısından tamamlayıcı nitelik taşıyan sözlü sınavda ve yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte sözlü sınav getiren dava konusu düzenlemelerde üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. DAVANIN REDEDİNE
4- Dava konusu uyuşmazlıkta da Kurum personelinin atama işlemleriyle ilgili düzenleme yapma konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilirken, görevde yükselmeye ilişkin Genel Yönetmelik'te bu konuda düzenleme yapma yetkisi Kuruma bırakılmıştır. Şu halde, yukarıda anılan üstün kural ilkesi gereğince uyuşmazlıkta 4734 sayılı Kanun'un 53. maddesinin uygulanması gerektiğinden, Kurum personelinin atamaya ilişkin düzenlemelerinin Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanlığı) tarafından çıkarılması gerektiği, davalı Kurumun münhasıran bu konuda Yönetmelik çıkarma yetkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan 4734 sayılı Kanun'a dayanılarak Bakanlar Kurulu kararıyla çıkarılan Kurum Personelinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in görevde yükselmeye tabi atamalar konusunda çıkarılacak Yönetmelik konusunda Kurul'a yetki vermesinin de usulüne uygun bir yetki devri olarak kabul edilmesi olanaklı değildir.
Bu durumda; yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna görevde yükselme sınavına tabi olarak atanma şartlarının Kurum tarafından çıkarılan Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nde düzenlenmesinde yetki unsuru yönünden hukuka uyarlık, dava konusu düzenlemenin iptali yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararında da sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir. İŞLEMİN İPTALİNİ ONAMA
T.C. DANIŞTAY İKİNCİ DAİRE
ESAS NO: 2021/15528
KARAR NO: 2022/806
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : . Anonim Şirketi
VEKİLLERİ : Av. ., Av. .
KARŞI TARAF (DAVACI) : . Sendikası
VEKİLİ : Av. .
İSTEMİN KONUSU:
.. İdare Mahkemesince verilen . günlü, E:., K:. sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem:
Dava; 07/02/2015 tarihinde yapılan PTT Başdağıtıcılığı Görevde Yükselme Sınavı Sorularının yayımlanmamasına yönelik Kurul kararının iptali istemiyle açılmıştır.
... İdare Mahkemesinin . günlü, E:., K:. sayılı kararıyla, davanın ehliyet yönünden reddine hükmedilmiş; anılan karar, Danıştay Beşinci Dairesinin 23/02/2016 günlü, E:2015/6045, K:2016/903 sayılı kararıyla bozulmuş ise de; ... İdare Mahkemesinin . günlü, E:., K:. sayılı kararıyla, bozma kararına uyulmayarak davanın ehliyet yönünden reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.
Davacı Sendika tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 13/06/2018 günlü, E:2017/247, K:2018/3187 sayılı kararıyla, ısrar kararı bozulmuş; davalı tarafından yapılan karar düzeltme istemi ise, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 09/09/2019 günlü, E:2018/4610, K:2019/3645 sayılı kararıyla reddedilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun anılan bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda. İdare Mahkemesince verilen temyize konu kararla; hukuk devleti ilkesinin gerçekleştirilmesi ve idarenin faaliyetlerini objektif esaslara göre ve güvenilir bir sistem içerisinde yürütmesinde, hukuki güvenlik ve açıklık ilkelerinin, idarenin şeffaflığı ilkesinin etkili ve önemli araçlar olduğu; 07/02/2015 tarihli Konya PTT Başdağıtıcılığı Görevde Yükselme sınavının sonuçlarının 12/02/2015 tarihinde davalı idare tarafından yayımlandığı, ancak anılan duyuruda sınava girmeyenlere puan verildiğinin görülmesi üzerine listenin yayımdan kaldırıldığı ve ikinci kez sınav sonuçlarının yayımlandığı, davacı Sendika tarafından, daha az puan almış olanların ikinci sınav sonuçlarında asil liste de yer aldığının görülmesi üzerine söz konusu sınavın soru ve cevaplarının yayımlanması istemiyle 18/02/2015 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunulduğu, bu başvurunun; görevde yükselme sınavının konularının kısıtlı olması ve sık sık görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavı olması nedeniyle soru havuzunda sıkıntı yaşanmaması amacıyla sınav kurulunca soruların yayımlanmaması yolunda karar alındığı belirtilerek. günlü, . sayılı işlemle reddedildiği;
Ülkemizde gerek ÖSYM tarafından merkezi olarak yapılan ve yüzbinlerce öğrencinin katıldığı sınavların hemen akabinde, gerekse kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan kurum içi veya herhangi bir mesleğe giriş sınavlarının çoğunda soru ve cevapların kamuoyuna açıklanması şeklinde bir teamülün bulunduğu; bu durumun sınav soru ve cevaplarının kamuoyunda tartışılmasının önünü açmasının yanında, katılımcılara girmiş oldukları sınavlardaki kendi cevaplarıyla idarece açıklanan cevapları karşılaştırılarak sınav hakkında genel bir kanaate ulaşmalarında yol gösterici olabileceği gibi, gerek sorularda gerekse idarece açıklanan cevaplarda herhangi bir hata olması halinde bu hataların düzeltilmesine de yardımcı olacağı; bu suretle, davalı idarenin dava konusu işlemle soru ve cevapları yayımlamama kararı almasının, hatalı soru ve cevapların tespit edilememesine ve katılımcıların mağduriyet yaşamasına sebebiyet vereceği, soruların ve cevaplarının bilinmediği ve tartışılmadığı ortamda ne idarece hatalı sorunun iptaline karar verilebileceği ne de katılımcıların haklarını arayabileceği; bunun da hak arama özgürlüğünün sınırlanması anlamına geleceği; her ne kadar davalı idarece, sık sık unvan değişikliği sınavları yapıldığından sıkıntı yaşamamak adına soruların yayımlanmamasına karar verildiği iddia edilmekte ise de; belirtilen hususların davalı idareye, Anayasa ile tanımış olan hak arama hürriyeti ile bilgi edinme hakkını ihlal yetkisi vermeyeceği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Sınav sonuç listelerindeki hatanın İdarelerinden kaynaklanmadığı, işlemin hukuka uygun olduğu soruların yayınlanmamasından olumsuz etkilenen veya mağdur olan personel bulunmadığı ileri sürülerek, Mahkeme kararının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI:
Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. . İdare Mahkemesince verilen . günlü, E:., K:. sayılı kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C. DANIŞTAY İKİNCİ DAİRE
ESAS NO: 2017/4245
KARAR NO: 2022/651
DAVACI : ... Sendikası
VEKİLİ: Av. ...
DAVALI : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
DAVANIN KONUSU:
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin;
1. maddesi ile Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 4.maddesinin 1.fıkrasının (g) ve (i) bentlerine eklenen "ve sözlü" ibaresinin,
5. maddesi ile anılan yönetmeliğin 11. maddesinde yapılan değişikliğin,
7.maddesi ile anılan yönetmeliğin 13. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin,
8.maddesi ile anılan yönetmeliğin 14. maddesinin 2. fıkrasında yapılan değişikliğin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI:
Dava konusu yönetmelik hükümleri ile, tüm kadrolar bakımından görevde yükselme suretiyle atanabilmek için yazılı ve sözlü sınavda başarılı olunması şartının getirildiği ancak sözlü sınavların objektif kriterlerden çok sübjektif kanılarla değerlendirme yapılan sınavlar olduğu, bu uygulamanın adaylar için eşit koşullarda nesnel bir uygulama olmadığı, anılan düzenlemelerin Anayasanın 2. maddesinde belirtilen hukuki güvenlik ilkesine aykırı olduğu, öte yandan liyakatli olanın seçilmesini engellediği, DMK'nın 3/C bendinde yer alan liyakat ilkesine aykırı olduğu ve sözlü sınav düzenlemesinin objektiflikten uzak, kişisel saiklerle değerlendirme yapılmasına neden olacak hakkaniyete aykırı sonuçlar doğurmaya müsait bir düzenleme olduğu iddia edilmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI:
İdare tarafından; personelin ehliyet ve başarısının tespiti amacıyla meslek içindeki ilerleme ve yükselmelerinde genel düzenleme yetkisine dayanılarak koşullar belirlendiği, anılan düzenlemelerin bu çerçevede hazırlandığı, iptali talep edilen yönetmelik hükümlerinin 17/10/2016 günlü, 9380 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik ile yapılan değişiklikler kapsamında Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ile uyum sağlanması amacıyla getirildiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Yasal dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI DÜŞÜNCESİ:
Anayasanın 124. maddesinde; Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin dayanağı olan 657 sayılı Yasa'nın "Temel İlkeler" başlıklı 3. maddesinde, "Sınıflandırma", "Kariyer" ve "Liyakat" ilkeleri bu Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiştir.
657 sayılı Yasa, devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme işlemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir. Yukarıda adı geçen Genel Yönetmeliğin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir.
İdarenin, memurların üst görevlere yükselmesini belirli şartlara bağlama konusunda takdir yetkisi bulunduğu kuşkusuz olup; bu yetkinin hukukun genel ilkelerine, üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak kullanılması halinde iptali söz konusu olacaktır.
Dava konusu yönetmelik ile sayılan kadrolara, görevde yükselme suretiyle atanacaklar için yazılı ve sözlü sınavda başarılı olma koşulunun getirildiği anlaşılmaktadır. Yönetmeliklerin genel sistematik yapısına bakıldığında, yazılı ve sözlü sınavların ikisinin birlikte başarılması, belirlenen görevlere atanabilmenin temel koşulu olarak belirlenmiştir.
Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakati ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir.
Buna göre bazı unvanların yürüttükleri görevin önem ve özelliği dikkate alındığında, bu kadrolara atanacakların, mesleğin gerektirdiği bilginin ölçülmesi amacıyla yapılacak yazılı sınav yanında, mesleki ehliyete yönelik diğer özel niteliklere de sahip olup olmadıklarının tespiti açısından tamamlayıcı nitelik taşıyan sözlü sınav ile başarı puanlarının belirlenmesi hususlarına yönelik getirildiği anlaşılan dava konusu düzenlemelerde hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY:
Davacı sendika tarafından; Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 1. maddesi ile Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 4.maddesinin 1.fıkrasının (g) ve (i) bentlerine eklenen "ve sözlü" ibaresinin, 5. maddesi ile anılan yönetmeliğin 11. maddesinde yapılan değişikliğin, 7.maddesi ile anılan yönetmeliğin 13. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin, 8.maddesi ile anılan yönetmeliğin 14. maddesinin 2. fıkrasında yapılan değişikliğin iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 124. maddesinin davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan haliyle Başbakanlık, Bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerine kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda yönetmelik çıkarma yetkisi verilmiştir. İdareler bu yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarabilecekleri gibi, kamu hizmetinin daha etkin ve verimli yürütülmesi amacıyla yönetmeliklerde değişiklikler de yapabilirler. Yönetmeliklerin, "Anayasa, Yasa ve hukukun genel ilkelerine aykırı hükümler içermemesi" ve "öngörülen şekil şartına uyularak çıkarılması" dışında, söz konusu düzenleme yetkisinin kullanılmasına kamu hukuku yönünden herhangi bir engel bulunmadığı açıktır.
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde, alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen kanunlar yürürlüğünü Anayasa'dan, yönetmelikler ise yürürlüğünü kanunlardan almaktadır. Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.
15/03/1999 günlü, 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan şekliyle "Amaç" başlıklı 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, Devlet memurları ile 08/06/1984 günlü, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan sözleşmeli personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu, "Dayanak" başlıklı 3. maddesinde, bu Yönetmeliğin 657 saylı Devlet Memurları Kanunu ile 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine dayanılarak hazırlandığı belirtilmiştir.
Yönetmeliğin "Sınav şartı" başlıklı 8. maddesinde, "Görevde yükselme veya unvan değişikliği suretiyle atanacakların yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmaları gerekir." kuralına; "Sözlü sınav" başlıklı 12/A maddesinde, "Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip olan personelin tamamı sözlü sınava alınır.
İlgili personel, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından;
a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Liyakati, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu,
d) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
e) Genel kültürü ve genel yeteneği,
f) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
esas alınarak yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Her üyenin vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak personelin sözlü sınav puanı tespit edilir. Sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır." kuralına; "Başarı sıralaması" başlıklı 12/B maddesinde, "Görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş kadro veya pozisyon sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilir ve kurumların resmi internet sitesinde ilan edilir.
Başarı puanlarının eşit olması halinde, sırasıyla;
a) Hizmet süresi fazla olanlara,
b) Daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara,
c) Üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara,
öncelik verilmek suretiyle, en yüksek puandan başlamak üzere başarı sıralaması belirlenir.
Görevde yükselme sınavında başarılı olmalarına rağmen, ilan edilen kadro veya pozisyon sayısı nedeniyle ataması yapılamayacak personelden en fazla asıl aday sayısı kadar personel, kurumlarca ihtiyaç duyulması halinde başarı sıralaması listesinde yedek olarak belirlenebilir." kuralına yer verilmiştir.
Aynı Yönetmelik'in "Görevde yükselme yönetmelikleri" başlıklı 15. maddesi ile kurumlara kendi görevde yükselme yönetmeliklerini çıkarma konusunda yetki verilmiş ve düzenleme yapılacak konuların çerçevesi de belirlenmiş olup, Geçici 12. maddesinde ise, Kurumların, görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerini bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe uygun hale getireceği, Kurum yönetmelikleri yürürlüğe konuluncaya kadar mevcut yönetmeliklerinin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği ve söz konusu yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde uygulama yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğe dayanılarak, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığında görev yapan personelin görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanan Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği, 24/12/2014 günlü, 29215 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur.
Dava konusu Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 04/10/2017 günlü, 30200 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile değişik "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin (g) bendinde, Görevde yükselme sınavı; bu yönetmelik hükümlerine göre görevde yükselme suretiyle atanacakların belirlenmesi amacıyla yapılan yazılı ve sözlü sınavı, (i) bendinde, unvan değişikliği sınavı; en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin görevlere atanacakların belirlenmesi amacıyla yapılan yazılı ve sözlü sınavı olarak tanımlanmış olup, "Sınav Şartı" başlıklı 11. maddesinde, "görevde yükselme suretiyle atanacakların yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmaları gerekir" hükmüne; "Sözlü sınav" başlıklı 13. maddesinde, "(1) Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır.
(2) Son adayla aynı puana sahip olan personelin tamamı sözlü sınava alınır.
(3) İlgili personel, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından;
a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Liyakati, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu,
ç) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
d) Genel kültürü ve genel yeteneği,
e) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
esas alınarak yüztam puan üzerinden değerlendirilir.
(4) Her kurul üyesinin vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak personelin sözlü sınav puanı tespit edilir. Sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır." hükmüne; "Başarı sıralaması" başlıklı 14. maddesinde ise, "Görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş kadro sayısı kadar veya Bakanlıkça tercih alınması durumunda, personelce tercihte bulunulan boş kadrolara atama yapılmasında başarı puanı esas alınır.
(2) Başarı puanı; yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınarak belirlenir.
(3) Başarı puanı, sınavların yapıldığı tarihten itibaren en geç otuz gün içinde Bakanlığın resmi internet sitesinde ilan edilir.
(4) Yapılan puanlama sonunda eşitlik olması durumunda, sırasıyla;
a) Hizmet süresi fazla olanlara,
b) Daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara,
c) Üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara,
öncelik verilir.
(5) Sınavı kazanmasına rağmen ilan edilen kadro sayısı nedeniyle ataması yapılamayacak personelden en fazla asıl aday sayısı kadar personel, Bakanlıkça ihtiyaç duyulması halinde başarı sıralaması listesinde yedek olarak belirlenebilir." hükmüne yer verilmiştir.
Tüm bu düzenlemelerin, dayanağı olan ve dava açma tarihinde yürürlükte bulunan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümleriyle birlikte incelenmesinden; davalı idarenin takdir yetkisi çerçevesinde, Genel Yönetmeliğin görevde yükselme sınavının niteliğine ve kapsamına ilişkin 8. maddesi, sözlü sınava ilişkin 12/A maddesi, başarı sıralamasına yönelik 12/B maddesinde yer alan hükümlere paralel olarak dava konusu Yönetmelikte sözlü sınavın yapılış usulünün benzer şekilde düzenlendiği göz önüne alındığında; üst hukuk normlarına uyumlu bir şekilde hazırlanıp yürürlüğe giren düzenlemelerde hukuka, hizmetin gereklerine, kamu yararına ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerine aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan ...-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin davacıya iadesine,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 22/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C. DANIŞTAY İKİNCİ DAİRE
ESAS NO: 2017/4201
KARAR NO: 2022/734
DAVACI : ... Emekçileri Sendikası
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ...İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
DAVANIN KONUSU:
1. 29/09/2017 günlü, 30195 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesi ile değişikliğe konu Yönetmelik'in 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendine eklenen "ve sözlü" ibaresinin,
2. 3. maddesi ile 6. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yapılan değişikliğin,
3. 5. maddesi ile 9. maddesinde yapılan değişikliğin,
4. 7. maddesi ile 12. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin,
5. 8. maddesi ile 13. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI:
Davacı Sendika tarafından;
Yönetmelik değişikliği ile görevde yükselme ya da unvan değişikliği sınavına tabi olan tüm kadro ve pozisyonlar için sözlü sınav şartı getirildiği,
Unvan değişikliği sınavına mülakat şartı getirilmesinin uygun olmadığı, mesleki unvanın mezuniyetle kazanıldığı, sadece yazılı sınavla yeterliliğin ölçülmesinin yeterli olduğu, bir kişinin mesleğini icrasının objektif ölçü olmayan sözlü sınav şartına bağlanamayacağı,
Sözlü sınavlarda subjektif kanılarla değerlendirme yapıldığı, bu sınavların kadrolaşmanın bir yöntemi olduğu, adayların eşit koşullarda yarışmalarını sağlayan nesnel bir yöntemin uygulanmadığı,
Hukuk devletinin, tüm işlem ve eylemlerinde yönetilenlere en güçlü ve kapsamlı şekilde güvence sağlayan devlet olduğu, sözlü sınavların hukuk devleti ilkesiyle çeliştiği ve liyakatli olanı seçmeye elverişli olmadığı,
Hukuka aykırı işlemlere dayanak oluşturacak dava konusu düzenleyici işlemlerin iptalinin gerektiği ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI:
Davalı idare tarafından;
Davanın süresinde açılmadığı,
Davalı idarenin Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in kapsamında bulunduğu, dava konusu değişikliklerin anılan Yönetmelik'e uyum sağlamak amacıyla yapıldığı,
Davalı idarece anılan Yönetmelik'e uygun olmayan düzenleme yapılamayacağı, anılan Yönetmelik'ten sözlü sınav şartı çıkarılmadan dava konusu Yönetmelik'ten de çıkarılmasının hukuken mümkün olmadığı savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Dava konusu düzenleme üst hukuk normlarına ve kamu hizmetinin gereklerine uygun olduğundan, davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI DÜŞÜNCESİ:
Davacı Sendika, 15/03/2014 günlü, 28942 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ...İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 29/09/2017 günlü, 30195 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik'le 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendine eklenen "ve sözlü" ibaresinin, 6. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yapılan değişikliğin, 9. maddesinde yapılan değişikliğin, 12. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin ve 13. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin iptalini istemektedir.
Davalı idarenin usule ilişkin itirazı yerinde görülmemiştir.
Anayasa'nın 124. maddesi, Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler kuralını taşımaktadır.
İdareler bu çerçevede yönetmelik çıkarabilecekleri gibi, kamu hizmetinin daha etkin ve verimli yürütülmesi amacıyla yönetmelikte değişiklikler de yapabilirler. Yönetmeliklerin Anayasa, yasa, tüzük ve hukukun genel ilkelerine aykırı hükümler içermemesi ve öngörülen biçim ve yetki koşullarına uyularak çıkarılması dışında, söz konusu düzenleme yetkisinin kullanılmasına kamu hukuku yönünden herhangi bir engel bulunmadığı açıktır.
14/07/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 22/01/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 15/03/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmış olan Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin ''Tanımlar'' başlıklı 4/1. maddesinin (m) bendinde ''Unvan değişikliği sınavı: En az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin görevlere atanabilmek için yapılan yazılı (Ek ibare:RG-29/9/2017-30195) ve sözlü sınavı'', bu Yönetmelik'te belirtilen hizmet gruplarındaki kadro/pozisyonlara görevde yükselme suretiyle atanabilme şartlarını düzenleyen 6. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde (Değişik:RG-29/9/2017-30195) ''Görevde yükselme yazılı ve sözlü sınavında başarılı olunması''; ''Sınav şartı'' başlıklı 9. maddesinde (Değişik:RG-29/9/2017-30195) "(1) 5inci maddede yer alan görevlere görevde yükselme veya unvan değişikliği suretiyle atanacakların yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmaları gerekir.''; ''Sözlü sınav'' başlıklı 12. maddenin 1. fıkrasında (Değişik:RG-29/9/2017-30195) ''5inci maddede yer alan görevlere atanacaklardan yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar aday, yazılı sınav sonuçlarının kesinleşmesinden itibaren yirmi işgünü içerisinde sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip olan personelin tamamı sözlü sınava alınır.''; ''Başarı sıralaması'' başlıklı 13. maddesinin 1. fıkrasında (Değişik:RG-29/9/2017-30195) ''Görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş kadro veya pozisyon sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilir ve Teşekkül internet sitesinde ilan edilir.'' hükümleri yer almaktadır.
15/03/1999 günlü, 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in (Değişik 17/10/2016-20169380 K.) "Sınav şartı" başlıklı 8. maddesinde, "görevde yükselme veya ünvan değişikliği suretiyle atanacakların yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmaları gerekir." kuralına yer verilmiş; 12/A maddesinde sözlü sınav; 12/B maddesinde başarı sıralaması konuları düzenlenmiştir.
657 sayılı Yasa'nın "Temel İlkeler" başlıklı 3. maddesinde, öngörülen "Kariyer" ve "Liyakat" ilkelerini gerçekleştirmek amacıyla hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek için çıkarılan dava konusu Yönetmelik'te yazılı ve sözlü sınavların ikisinin birlikte başarılması, belirlenen görevlere atanabilmenin temel koşulu olarak belirlenmiştir.
Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakatı ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir.
Bu itibarla, belirtilen unvanların yürüttükleri görevin önem ve özelliği dikkate alındığında, bu kadrolara atanacakların, mesleğin gerektirdiği bilginin ölçülmesi amacıyla yapılacak yazılı sınav yanında, mesleki ehliyete yönelik diğer özel niteliklere de sahip olup olmadıklarının tespiti açısından tamamlayıcı nitelik taşıyan sözlü sınava alınmalarında hizmet gereklerine, üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davalı idarenin süreye ilişkin itirazı yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ:
Davacı Sendikanın; 29/09/2017 günlü, 30195 sayılı Resmi Gazete'de Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in yayımlanması üzerine, anılan Yönetmelik'in yukarıda belirtilen hükümlerinin iptali istemiyle görülmekte olan davayı açtığı anlaşılmaktadır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
Anayasa'nın -dava konusu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte yürürlükte olan şekliyle- 124. maddesinde, (mülga) Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
657 sayılı Kanun'un "Temel İlkeler" başlıklı 3. maddesinde, "Sınıflandırma", "Kariyer" ve "Liyakat" ilkeleri bu Kanun'un temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi, Devlet memurlarına yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamak; liyakat ilkesi ise, Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini yeterlik sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak olarak tanımlanmıştır.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; bu Yönetmelik'in amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, Devlet memurları ile 08/06/1984 günlü, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan sözleşmeli personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir.
Yönetmelik'in "Sınav şartı" başlıklı 8. maddesinde; "Görevde yükselme veya unvan değişikliği suretiyle atanacakların yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmaları gerekir." kuralına; "Sözlü sınav" başlıklı 12/A maddesinde; "Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro veya pozisyon sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip olan personelin tamamı sözlü sınava alınır.
İlgili personel, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından;
a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Liyakati, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu,
d) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
e) Genel kültürü ve genel yeteneği,
f) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
esas alınarak yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Her üyenin vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak personelin sözlü sınav puanı tespit edilir. Sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır." kuralına; "Başarı sıralaması" başlıklı 12/B maddesinde; "Görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş kadro veya pozisyon sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilir ve kurumların resmi internet sitesinde ilan edilir.
Başarı puanlarının eşit olması halinde, sırasıyla;
a) Hizmet süresi fazla olanlara,
b) Daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara,
c) Üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara,
öncelik verilmek suretiyle, en yüksek puandan başlamak üzere başarı sıralaması belirlenir.
Görevde yükselme sınavında başarılı olmalarına rağmen, ilan edilen kadro veya pozisyon sayısı nedeniyle ataması yapılamayacak personelden en fazla asıl aday sayısı kadar personel, kurumlarca ihtiyaç duyulması halinde başarı sıralaması listesinde yedek olarak belirlenebilir." hükmüne yer verilmiştir.
Geçici 12. maddesinde ise; kurumların, görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerini, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içerisinde (mülga) Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmelik'e uygun hale getireceği, kurum yönetmelikleri yürürlüğe konuluncaya kadar mevcut yönetmeliklerin bu Yönetmelik'e aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği, söz konusu yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde uygulama yapılacağı öngörülmüştür.
Dava konusu düzenleyici işlemin değerlendirilmesi:
Dava konusu Yönetmelik'in değişiklikten önceki halinde başarı puanının şube müdürü ve müdür kadrolarına yapılacak atamalarda sözlü sınav; diğer kadro ve pozisyonlara yapılacak atamalarda yazılı sınav puanının esas alınması suretiyle belirleneceği düzenlemesi bulunmakta iken, Yönetmelik maddelerinde yapılan değişikliklerle Yönetmelik'in 5. maddesinde yer alan tüm görevlere yapılacak unvan değişikliği ve görevde yükselme suretiyle atamalarda yazılı sınavın yanı sıra sözlü sınavda da başarılı olunması gerektiği, başarı sıralamasının yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalamasının esas alınması suretiyle tespit edileceği düzenlenmiştir.
Dava konusu Yönetmelik'in 1. maddesinde; bu Yönetmelik'in amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir. Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme düşüncesi yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde görülmesinin gereklerinden biri de hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesidir.
İdarenin, personelinin mesleğe alınma, yetiştirilme, görevde yükselme veya unvan değişikliklerinde ve yeterlik sınavlarını belirli şartlara bağlama konusunda takdir yetkisi bulunduğu kuşkusuz olup, bu yetkinin hukukun genel ilkelerine, üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak kullanılması halinde iptali söz konusu olacaktır.
Dava konusu Yönetmelik ile görevde yükselme suretiyle atanacaklar için yazılı ve sözlü sınavda başarılı olma koşulu getirilmiş olup, yazılı ve sözlü sınavların ikisinin birlikte başarılması, belirlenen görevlere atanabilmenin temel koşulu olarak belirlenmiştir. Görevde yükselme usul ve esaslarının, Genel Yönetmelik ile düzenlenmesindeki amaç, personelin önceden belirlenmiş somut ve objektif kurallara göre hangi kadro ve pozisyonlar için görevde yükselmeye tabi olduğunu, bu kadro ve pozisyonlar için hangi koşulların arandığını bilmesini ve buna göre kendisini hazırlamasını sağlamaktır.
Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakatı ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir.
Bu itibarla, mesleğin gerektirdiği bilginin ölçülmesi amacıyla yapılacak yazılı sınav yanında, mesleki ehliyete yönelik diğer özel niteliklere de sahip olunup olunmadığının tespiti açısından tamamlayıcı nitelik taşıyan sözlü sınavda ve yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte sözlü sınav getiren dava konusu düzenlemelerde üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 29/09/2017 günlü, 30195 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 1. maddesi ile değişikliğe konu Yönetmelik'in 4. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendine eklenen "ve sözlü" ibaresinin; 3. maddesi ile, 6. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yapılan değişikliğin; 5. maddesi ile 9. maddesinde yapılan değişikliğin; 7. maddesi ile 12. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin ve 8. maddesi ile 13. maddesinin 1. fıkrasında yapılan değişikliğin iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan ...TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen ....-TL vekalet ücreti ile harç pulundan kaynaklanan ...TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
3. Posta giderleri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 23/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C. DANIŞTAY İKİNCİ DAİRE
ESAS NO: 2021/17301
KARAR NO: 2022/1423
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : . Başkanlığı
VEKİLİ: Av..
KARŞI TARAF (DAVACI) : .
VEKİLİ: Av..
İSTEMİN KONUSU:
. Bölge İdare Mahkemesi. İdari Dava Dairesince verilen. günlü, E:., K:. sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem:
Dava; Kamu İhale Kurumunda birim müdürü olarak görev yapan davacı tarafından, 04-29 Haziran 2018 tarihleri arasında 10 kişilik kadro için yapılan Yönetim Hizmetleri Uzmanlığı Görevde Yükselme Sınavında 12. olarak yedek listede yer alması üzerine Kamu İhale Kurumu Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 7. maddesine 13/03/2015 günlü, 26264 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren değişiklikle eklenen (ı) bendinin birinci ve ikinci alt bentlerinin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
... İdare Mahkemesinin . günlü, E:., K:. sayılı kararıyla;
Yetki kurallarının, dar ve özel anlamda kamu düzenine ilişkin hükümlerden olduğu, idari işlemlerin en önemli unsurları arasında yer aldığı, yetki unsurundaki sakatlıkların sonradan verilecek onay ya da izinle giderilemeyeceği, idarenin yetki kurallarına sıkı bir şekilde uymak zorunda bulunduğu ve yetki kurallarının dar yorum ve uygulama yöntemlerine bağlı tutulması gerektiğinin idare hukukunun bilinen ilkelerinden olduğu; dar anlamda yetki unsuru denilen karar alma yeteneğinin; konu, yer ve zaman itibarıyla Anayasa ve yasalarla belli organ, makam ve kamu görevlilerine tanınmış bir güç olduğundan yetki devrinin hukuken geçerli olabilmesinin böyle bir devrin daha önce kanunda açıkça öngörülmüş bulunmasına bağlı olduğu, 4734 sayılı Kanun'un 53. maddesinde; Kurumun hizmet birimleri ile bunların görev ve sorumluluklarının, personelin atanma ve çalışma usul ve esasları ile çalıştırılacak sözleşmeli personelin unvanı, sayısı, niteliklerinin Kurulun önerisi ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceğinin öngörüldüğü, daha önce yargı merciince Kamu İhale Kurulunca bu konuda yönetmelik çıkartılamayacağına karar verildiği; her ne kadar davalı idarece Devlet Personel Başkanlığının yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna yapılacak atamaların görevde yükselme sınavına bağlı olarak düzenlenmesinin kariyer ve liyakat ilkelerine daha uygun olduğu yönünde görüş verdiği ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik'te düzenleyici kuruluşlara görevde yükselme sınavlarını düzenleme konusunda yetki verildiği gerekçesiyle kurum personelinin yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna atanması hususunun Kamu İhale Kurulunca Kamu İhale Kurumu Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 7. maddesinin (ı) bendinde düzenlendiği ileri sürülmüş ise de, söz konusu Devlet Personel Başkanlığına ait görüşün yetki unsuru yönünden Kurulca hazırlanan yönetmeliğe hukuki sıhhat kazandırmayacağı gibi yetki unsuru yönünden görüş verilmediği; öte yandan, davalı idare personelinin atanmaları noktasında yönetmelik çıkarma yetkisinin kanunda münhasıran Cumhurbaşkanına verildiği, bu durumda kanunla verilen bir görevin yönetmelik ile yapılmış olsa dahi yetki devrine konu olmasının da mümkün olmadığı, bu nedenle ilgili yönetmelik maddesinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu Kamu İhale Kurumu Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 7. maddesinin (ı) bendinin birinci ve ikinci alt bentlerinin iptaline hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti:
.Bölge İdare Mahkemesi. İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla;
Dava konusu Yönetmelik'in dayanağını Genel Yönetmelik'in oluşturduğu, Genel Yönetmelik'in kapsam maddesi incelendiğinde, kurumların müdür ve daha alt görevlere yapılacak görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamalarının, Genel Yönetmelik kapsamında olduğunun görüldüğü; bu durumda kurumların da ancak müdürlük ve alt kadrolara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarının görevde yükselme yönetmelikleri kapsamında düzenlenebileceğinin açık olduğu; dava konusu düzenleme incelendiğinde, yönetim hizmetleri uzmanlığı kadrosuna başvurabilecek unvanlar arasında birim müdürü kadrosunun da sayılmış olduğu ve söz konusu kadronun müdürlük kadrosunun üstü niteliğinde düzenlendiği,
Davalı idarenin. sayılı Ankara Bölge İdare Mahkemesi. İdari Dava Dairesi dosyasına sunmuş olduğu savunma dilekçesinde, yönetim hizmetleri uzmanlığı unvanının, birim müdürü kadro unvanının üstünde ve daire başkanı kadro unvanının altında bir pozisyonda yer aldığının ve bu unvanın kurum personelinin görevde yükselme yoluyla yükselebileceği nihai üst unvan durumunda bulunduğunun belirtildiği, bütün bu anlatımlar ışığı altında, yönetim hizmetleri uzmanlığı unvanının, birim müdürlüğü (müdürlük) unvanının üzerinde yer alan bir unvan olduğu, Genel Yönetmelik'in kapsam maddesi dikkate alındığında, görevde yükselme yönetmelikleriyle en üst unvan olarak müdürlük unvanına yapılacak atamaların düzenlenebileceği dikkate alındığında, müdürlük unvanının üzerinde yer alan bir unvanın görevde yükselme yönetmeliği kapsamında görevde yükselme şeklinde düzenlenmesine olanak bulunmadığı, dava konusu düzenlemede bu yönden de hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davalı idare istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan gerekçe de eklenilmek suretiyle reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Kamu İhale Kurumu Teşkilatı ve Personelinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'le onbeş kişilik yönetim hizmetleri uzmanı kadrosunun ihdas edildiği, Kamu İhale Kanunu ve anılan Yönetmelik'ten Kurum personelinin atanma ve çalışma usul ve esaslarının Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanı) tarafından çıkarılacak yönetmelikle, Kurum personelinin ücretleri ile diğer mali ve sosyal haklarının ise Kamu İhale Kurumu tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirleneceğinin anlaşıldığı, yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna atanma şartlarının ilk defa 21/12/2010 günlü ve 27792 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Kurumu İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nde düzenlendiği, anılan düzenleme henüz taslak aşamasındayken, taslağa ilişkin görüşleri sorulan kurumlardan Devlet Personel Başkanlığının 24/08/2010 günlü görüş yazısında; anılan hükmün Kurumca hazırlanacak görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliğinde düzenlenmesinin daha uygun olacağının; Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğünün 22/11/2010 tarihli görüşünde ise "söz konusu kadroya atanabilmek için sınav şartı konulmasının ve benzer statüye sahip kadrolara da aynı imkanın verilmesinin, eşitlik ilkesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda belirtilen kariyer ve liyakat ilkelerine daha uygun bir düzenleme olacağının değerlendirildiğinin" belirtildiği,
Kamu İhale Kurumu İnsan Kaynakları Yönetmeliği'nin yürürlüğe girmesinden sonra ilk atamaların, atama şartlarını sağlayan kurum personeli arasından 2011 yılında gerçekleştirildiği, ancak atamaların yapılmasından hemen sonra hem atamaların hem de Yönetmelik hükmünün iptali istemiyle çok sayıda dava açıldığı ve söz konusu davalarda "Davalı idarenin, münhasıran bu konuda Yönetmelik çıkarma yetkisi bulunmadığı ve usulüne uygun olmayan yetki devri sonucu çıkarılan Yönetmeliğe dayanılarak tesis edilen dava konusu işlemlerde ve bu işlemler uyarınca yapılan atamalarda hukuka uyarlık bulunmadığı" şeklindeki gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, mahkeme kararının gereklerini yerine getirmek üzere ilgili personelin tamamının önceki görevlerine yeniden atandıkları,
31/05/2013 günlü, 28663 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişiklikle yönetim hizmetleri uzmanı kadrosunun Kurum Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 5/1 maddesinin (b) bendine (araştırma ve planlama hizmetleri grubu) eklenerek, görevde yükselmeye tabi hizmet grupları ve kadrolar arasında sayılmak suretiyle sınav sürecine tabi tutulması gereken kadrolar arasına dahil edildiği; 13/03/2015 günlü, 29294 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik değişiklikleri ile Kamu İhale Kurumu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin kadrolara ilişkin özel şartların düzenlendiği 7/1. maddesine eklenen (ı) bendi ile söz konusu kadroya görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak özel şartların belirlendiği,
Yönetmeliğin 5. maddesinde görevde yükselmeye tabi kadrolar ile unvan değişikliğine tabi kadroların sayıldığı, aynı Yönetmeliğin 7. maddesinin (ı) bendinde ise unvan değişikliğine tabi olan mühendis, mimar, istatistikçi, programcı ve mütercim-tercümanın belli şartlar altında görevde yükselmeye tabi kadrolardan olan yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna atanabileceğinin hüküm altına alındığı, davacı bu listeye göre unvan değişikliğine tabi olan istatistikçi ve mütercim tercümanın görevde yükselme sınavına giremeyeceğini iddia etse de, Yönetmeliğin 5. maddesinde sayılan listenin kimlerin hangi sınava girebileceğini değil, hangi unvana hangi sınavla sahip olunabileceğini belirleyen bir liste olduğu, unvan değişikliğine tabi kadroların unvan değişikliği sınavına ilişkin hükümler doğrultusunda elde edilmesinden sonra görevde yükselme sınavına tabi kadroların sınavına girilmesini engelleyen herhangi bir hüküm bulunmadığı,
Yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna sınavla atanabileceği öngörülen kadro unvanlarından üçünün görevde yükselmeye tabi hizmet grupları içinde (birim müdürü, araştırmacı ve çözümleyici) beş kadro unvanının ise unvan değişikliğine tabi kadrolar arasında yer aldığı (mimar, mühendis, mütercim-tercüman, istatistikçi ve programcı), Kurumun ücret sistemi içinde bu kadro unvanlarında bulunan personele aynı ya da birbirine yakın ücretler ödendiği, söz konusu kadro unvanları arasında Kurumun ücret yapısı itibarıyla da herhangi bir ayrıma gidilmediği,
Kamu kurumlarında görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin usul ve esasların genel olarak Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine Dair Genel Yönetmelik hükümlerine göre belirlendiği, düzenleyici ve denetleyici kurumlara ise anılan hususta kendi personeline yönelik düzenleme yapma yetkisinin verildiği savunulmaktadır.
KARŞI TARAFIN CEVABI:
Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Kamu İhale Kurumunda birim müdürü olarak görev yapan davacı, 04-29 Haziran 2018 tarihleri arasında 10 kişilik kadro için yapılan Yönetim Hizmetleri Uzmanlığı Görevde Yükselme Sınavı'nda 12. olarak yedek listede yer alması üzerine Kamu İhale Kurumu Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin 7. maddesine 13/03/2015 günlü, 26264 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren değişiklikle eklenen (ı) bendinin birinci ve ikinci alt bentlerinin iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan davayı açmıştır.
01/03/2011 günlü, 27861 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Kurumu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin dava konusu edilen 13/05/2015 günlü, 29294 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelikle Değişik 7. maddesi şu şekildedir:
"Görevde yükselme sınavı suretiyle atanacaklarda aranacak özel şartlar
Bu Yönetmelik kapsamındaki görevlere, görevde yükselme suretiyle atanacaklarda; Kurum kadrolarında çalışma süresi belirtilmeyen görevler için, Kurum kadrolarında en az iki yıl süreyle görev yapmış olmak şartı ile ilan edilen kadrolar için Kurumda alt görevlerde çalışmış olma şartı ve süresini sağlayan personel bulunmaması durumu hariç olmak üzere alt görevlerde ise en az bir yıl süreyle çalışmış olmak şartı ve aşağıdaki diğer özel şartlar aranır.
.......
ı) Yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna atanabilmek için;
1) En az dört yıllık fakülte veya yüksekokullardan ya da dengi okullardan mezun olmak,
2) En az 10 yıl kamu hizmeti bulunmak ve Kurumda en az 3 yıl birim müdürü, araştırmacı, mühendis, mimar, istatistikçi, çözümleyici, programcı veya mütercim-tercüman kadrosunda çalışmış olmak."
İLGİLİ MEVZUAT:
22/01/2002 günlü, 24648 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Kanunu'nun "Kamu İhale Kurumu" başlıklı 53. maddesinde; Kurumun hizmet birimleri ile bunların görev ve sorumlulukları, personelin atanma ve çalışma usul ve esasları ile çalıştırılacak sözleşmeli personelin unvanı, sayısı ve niteliklerinin Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanı) tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun hükmüne dayanılarak hazırlanan ve 01/12/2009 günlü, 27419 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Kurumu Teşkilatı ve Personelin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in "Personelin atanması ve istihdam politikası" başlıklı 39. maddesinde, "Kurumun istihdam politikası ve planlamasına ilişkin hususlar ile personelin göreve alınmasına, hizmet şartlarına, niteliklerine, atanma ve yetiştirilmelerine, hak, ödev ve sorumluluklarına, görevde yükselmeleri ile disiplin ve diğer özlük işlerine ilişkin usul ve esaslar 657 sayılı Kanun hükümleri dikkate alınarak Kurul tarafından çıkarılan bir yönetmelikle düzenlenir." hükmüne; "Yeni ihdas olunan unvanlar ve hakları" başlıklı Geçici 1. maddesinin 2. fıkrasında, "23/6/2008 tarihli ve 2008/13858 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu İhale Kurumunun Teşkilatı ile Kurum Personelinin Mali ve Sosyal Hakları, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikle yeni ihdas olunan unvanlar ile bu Yönetmelikle yeni ihdas olunan Yönetim Hizmetleri Uzmanı unvanının aylık ücret ve diğer mali ve sosyal hakları, Kurum içi hiyerarşik yapıyı bozmamak ve bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren uygulanmak üzere, Kurul tarafından belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
18/04/1999 günlü, 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde "Bu Yönetmelik, özel kanunlardaki düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla;
a) 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kadrolarda,
b) İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelere ait memur kadrolarında,
c) Düzenleyici ve denetleyici kurumlara ait memur kadrolarında,
d) Özelleştirme kapsam ve programında bulunan kuruluşlar da dahil olmak üzere kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarına ait memur kadroları ile sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilen personelin, müdür ve daha alt görevlere yapılacak görevde yükselme mahiyetindeki asaleten atamaları ile en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin unvan değişikliği mahiyetindeki asaleten atamaları hakkında uygulanır..." düzenlemesi; Geçici 7. maddesinde, "Düzenleyici ve denetleyici kurumlar, 657 sayılı Kanuna tabi personeline ilişkin görevde yükselme ve unvan değişikliğine dair yönetmeliklerini, Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu maddenin yayımı tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yürürlüğe koyar." düzenlemesi yer almıştır.
01/03/2011 günlü, 27861 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Kurumu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin "Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi hizmet grupları ve kadrolar" başlıklı 5. maddesinde;
"(1) Görevde yükselmeye tabi hizmet grupları ve kadrolar şunlardır:
a) Yönetim Hizmetleri Grubu; 1) Birim müdürü, 2) Özel büro müdür yardımcısı, 3) Birim şefi.
b) Araştırma ve Planlama Hizmetleri Grubu; 1) Yönetim Hizmetleri Uzmanı, 2) Araştırmacı.
c) Bilgi İşlem Hizmetleri Grubu; 1) Çözümleyici.
ç) İdari Hizmetler Grubu; 1) Büro görevlisi, bilgisayar işletmeni, ayniyat memuru, arşiv memuru, dava takip memuru, iletişim görevlisi, santral memuru, 2) Şoför. d) Destek Hizmetleri Grubu; 1) Dağıtıcı.
(2) Unvan değişikliğine tabi kadrolar:
a) Mimar, mühendis, avukat, istatistikçi, programcı, mütercim - tercüman, hemşire, teknisyen." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Kuruluş ve görevleri yasayla düzenlenen idare, görev alanlarını ilgilendiren yasaların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelik çıkarma yetkisini haiz olmakla birlikte, idarenin bu yetkiyi kullanabilmesi için kanunla yetkilendirilmiş olması gerekmektedir. Yetki unsuru kamu düzenindendir ve idari işlemlerin kanuniliği ilkesinin doğal sonucu olarak idare, dayanağını yasadan almayan bir yetkiyi kullanamaz. Bu kapsamda, yasada işlemin belli bir yer ya da kişi tarafından tesis edilmesi öngörülmüş ise, işlem ancak bu yer ya da kişi tarafından tesis edilmesi durumunda sıhhat kazanacak; kanunda öngörülmeyen yer ya da kişi tarafından işlemin tesis edilmesi halinde, işlem kişi yönünden yetkisizlik nedeniyle hukuka aykırı olacaktır.
4734 sayılı Kanun'un yukarıda belirtilen 53. maddesinde; Kurumun hizmet birimleri ile bunların görev ve sorumluluklarının, personelin atanma ve çalışma usul ve esasları ile çalıştırılacak sözleşmeli personelin unvanı, sayısı, niteliklerinin Kurulun önerisi ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanlığı) tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği öngörülmüş, bu hüküm dayanak alınarak Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan Kamu İhale Kurumu Teşkilatı ve Personelinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in 39. maddesi ile de Kurum personelinin görevde yükselmelerinin Kurul tarafından çıkarılan bir yönetmelikle düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
Öte yandan, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in Geçici 7. maddesinde düzenleyici ve denetleyici kurumlara 657 sayılı Kanun'a tabi personeline ilişkin görevde yükselme ve unvan değişikliğine dair yönetmeliklerini düzenleme konusunda yetki verilmiştir.
Hukuk kurallarının uyuşmazlığa uygulanması sırasında aynı konunun farklı mevzuat hükümlerinde farklı şekilde düzenlenmesi durumunda, somut uyuşmazlığa hangi kuralın uygulanacağı konusunda doktrin ve yargı içtihatlarıyla kabul edilmiş bazı ilkeler bulunmaktadır. Bunlardan biri de "üstün kural ilkesi"dir. Bu ilkeye göre, aynı konuyu farklı şekilde düzenleyen hukuk kurallarından hangisi normlar hiyerarşisinde daha üstte bulunuyor ise, uyuşmazlığa o kuralın uygulanması gerekmektedir.
Dava konusu uyuşmazlıkta da Kurum personelinin atama işlemleriyle ilgili düzenleme yapma konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilirken, görevde yükselmeye ilişkin Genel Yönetmelik'te bu konuda düzenleme yapma yetkisi Kuruma bırakılmıştır. Şu halde, yukarıda anılan üstün kural ilkesi gereğince uyuşmazlıkta 4734 sayılı Kanun'un 53. maddesinin uygulanması gerektiğinden, Kurum personelinin atamaya ilişkin düzenlemelerinin Bakanlar Kurulu (Cumhurbaşkanlığı) tarafından çıkarılması gerektiği, davalı Kurumun münhasıran bu konuda Yönetmelik çıkarma yetkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan 4734 sayılı Kanun'a dayanılarak Bakanlar Kurulu kararıyla çıkarılan Kurum Personelinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in görevde yükselmeye tabi atamalar konusunda çıkarılacak Yönetmelik konusunda Kurul'a yetki vermesinin de usulüne uygun bir yetki devri olarak kabul edilmesi olanaklı değildir.
Bu durumda; yönetim hizmetleri uzmanı kadrosuna görevde yükselme sınavına tabi olarak atanma şartlarının Kurum tarafından çıkarılan Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nde düzenlenmesinde yetki unsuru yönünden hukuka uyarlık, dava konusu düzenlemenin iptali yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararında da sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. . Bölge İdare Mahkemesi. İdari Dava Dairesince verilen. günlü, E:., K:. sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7035 sayılı Kanun ile değişik 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara ve bir örneğinin de. Bölge İdare Mahkemesi. İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın, kararı veren. İdare Mahkemesine gönderilmesine 22/03/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.