İşte yeni Anayasa'nın genel çerçevesi
AKP Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, yeni Anayasa'nın genel çerçevesini belirlediklerini söyledi. ?Yeni Anayasa'da ilk 4 maddenin aynen korunduğunu" söyleyen Bozdağ, "4. maddenin yeri değiştirilerek değiştirilmesi mümkün olmayan 174. maddeye monte edildi. Yaklaşık 15 madde aynen kaldı. Yaklaşık 25- 30 madde mevcut anayasadan çıkarıldı. Pek çok madde yeniden redakte edildi. Yeni Anayasa'ya ilk kez giren pek çok madde de oldu? dedi.
AKP'li Bozdağ, hazırladıkları yeni anayasa taslağının genel çerçevesini ANKA'ya açıkladı. Yeni anayasa çalışmasının birden bire Türkiye gündemine gelmediğini söyleyen Bozdağ, Türkiye'de 1982 Anayasası'nın yürürlüğe girdiğinden bu yana çeşitli kesimlerden değiştirilmesi yönünde taleplerin olduğunu söyledi.
Türkiye'nin temel hakları öne alan, hukuk devletini güçlendiren, parlamenter sistemi özüne uygun yeni bir anayasaya ihtiyaç olduğunu vurgulayan Bozdağ, ?Sivil Anayasa? çalışması sürecini de şöyle anlattı:
?22 Temmuz seçimlerinin hemen ardından bir komisyon kurularak Türkiye'nin önde gelen hukukçuları, bilim kurulu olarak yeni bir anayasa önerisi hazırladı. Hazırlanan bu öneri üzerinde biz de parti de bir çalışma komisyonu oluşturduk. Daha sonra yeniden bilim kuruluyla bir araya gelerek bu yapılan çalışmayı birlikte müzakere ettik belli duruma getirdik. Çalışma son halini aldı.?
-DEĞİŞTİRİLEMEYEN 4. MADDENİN YERİ DEĞİŞTİ-
AKP Grup Başkanvekili Bozdağ, yeni anayasanın çerçevesini anlatırken, şu bilgileri verdi:
?Yeni anayasa 137 maddeden oluşuyor, 9 geçici madde var. Anayasa'nın ilk dört maddesi, ?Devletin şeklini düzenleyen 1. maddesi, Cumhuriyetin niteliklerini düzenleyen 2. maddesi, Devletin bütünlüğü, resmi dili, bayrağı, milli marşı ve başkentini anlatan 3. maddesi ile değiştirilmeyecek hükümlerini anlatan 4. madde aynen korundu. Anayasa'nın 174. maddesine ise 4. madde değiştirilmeden monte edildi? dedi. Bozdağ, 174 maddenin yeni anayasa farklı sıra madde sayısına göre yeni madde numarası alacağını hatırlattı.
-15 MADDE AYNEN KORUNDU-
Mevcut Anayasa'da yaklaşık 15 maddenin aynen korunduğunu açıklayan AKP'li Bozdağ, ?Değiştirilemeyen maddeler var. Bunlar arasında, yasama ile ilgili madde değişmedi. Anayasa'nın bağlayıcılığı ile ilgili madde değişmedi. Bir kısmı olduğu gibi kaldı. Yaklaşık 15 madde hiç değişmedi? şeklinde konuştu.
Bir kısım maddenin redakte edilerek muhafaza edildiğini kaydeden Bozdağ, maddelerde ki ifadelerin Türkçesi ve yazılışının daha uygun hale getirildiğini söyledi.
-CUMHURBAŞKANLIĞI YETKİLERİ YENİDEN DÜZENLENDİ-
Bir kısım maddenin köklü değişikliklere tabii tutularak Yeni Anayasa'ya koyulduğunu dile getiren Bekir Bozdağ, ?Özellikle Temel hak ve hürriyetlerle ilgili kısım, Cumhurbaşkanının görev yetkileri ile ilgili kısım, parlamenter sistemin gereklerine uygun biçimde düzenlendi? dedi. Buna göre; Cumhurbaşkanlığı yetkileri şu şekilde düzenlendi :
"Cumhurbaşkanı'nın bürokrat atamalarındaki yetkisi daraltılacak. Bakanlar Kurulu'nca hazırlanan atama kararnamelerinden sadece vali ve büyükelçi atanmasına ilişkin olanlar Cumhurbaşkanı'na gönderilecek."
-25-30 MADDE MEVCUT ANAYASA'DAN ÇIKARILDI-
Yaklaşık 25-30 maddenin yeni Anayasa'da yer almadığını belirten Bekir Bozdağ, ?Bunların bir kısmı bir başka maddeyle birleştirildi. Kimi maddelerinde yeni Anayasa'da yer alması uygun görülmedi" dedi.
-RTÜK ANAYASA'YA GİRMEDİ-
Anayasa'ya girmeyen en önemli hükümlerden biri de Radyo Televizyon Üst Kurulu'nu düzenleyen maddenin mevcut anayasadan çıkarıldığını kaydeden Bozdağ, ?Bunun gibi pek çok madde de çıkarıldı? dedi.
-SİVİL ANAYASA'YA İLKKEZ GİREN HÜKÜMLER-
İlk kez Anayasa'ya giren pek çok düzenleme olduğunu belirten Bozdağ, bazı önemli maddeleri şöyle açıkladı :
-KİŞİSEL BİLGİLERİN KORUNMASI-
?Kişisel bilgilerin korunması. ?Herkese kendisiyle ilgili kişisel bilgilerin korunması hakkına sahiptir. Ancak kişinin rızası, kanunun öngördüğü meşru bir sebebe dayalı olarak kullanılabilir. Kendisi hakkında toplanmış olan ya da kayıtlarda yer alan bilgilere erişme bunlarda düzeltme yaptırma, bu bilgilerin amaçları doğrultusunda kullanıp kullanılmadığını öğrenme hakkına sahiptir. Bu çok önemli bir değişikliktir. Daha önceki anayasalarımızda yoktu.?
-BİLGİ EDİNME HAKKI-
?Daha önceki Anayasa'da yer alan Dilekçe ve Başvuru hakkı vardı. Bu maddeye ilk kez bilgi edinmeyi ekledik.Kişilerin bilgi edinmeleri anayasal hak olacak.?
Çocuk Hakları ile ilgili hükümler de ilk kez Anayasa'ya girdi. Birleşmiş Milletler sözleşmelerindeki güvencelerle, çocuk hakları ayrı bir bölüm halinde Anayasa'da yer bulacak. Anayasa'nın mevcut hükümlerinde ?çocukların korunması' konusunda sadece devletin gerekli tedbirleri alacağıyla ilgili genel bir cümle bulunuyor.?
-KAMU DENETÇİLİĞİ-
?Kamu denetçiliği de ilk kez anayasa konan hükümler arasında yer alıyor. Gerçek ve tüzel kişilerin kamu yetkisini kullanmasından doğan şikayet ve taleplerini incelemek üzere kamu denetçiliği kurulabilir. Kamu denetçisi incelemelerini ilişkin yıllık raporlarını TBMM'ye sunar. Kamu denetçisinin görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.?
Yaklaşık 60 madde yeniden düzenlenirken, birçok yeni hükümde ilk kez sivil anayasaya konuldu.
-KADIN HAKLARI-
'Kanun önünde eşitlik' ve 'hiçbir zümreye - sınıfa imtiyaz tanınmayacağı'na yönelik ilke korunacak. Ancak sosyal ve siyasi alanda kadınlara ve korunmaya muhtaç kişilere pozitif ayrımcılık yapılmasını sağlamak amacıyla Anayasal bir ilke getirilecek. Böylece, ihtiyaç duyulan alanlarda pozitif ayrımcılıkla ilgili düzenlemeler yapılabilecek."
AKP'nin, ?Sivil Anayasa? taslağında yapılan bazı değişiklikler ise şöyle :
-İDARİ KARARLARA YARGI YOLU-
"Cumhurbaşkanı'nın tek başına yaptığı işlemlere yargı yolu açılacak. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ile Yüksek Askeri Şura'nın kişilerin kamu haklarından mahrum bırakılmasını öngören kararlarına karşı yargıya gidilebilecek."
-REKTÖRLER VE ANAYASA MAHKEMESİ-
"Adalet Bakanı HSYK üyeliğinden çıkacak. YÖK kaldırılacak. YÖK yerine 'eşgüdüm kurulu' oluşturulacak. Rektörlerin atamasında üniversitede yapılan seçimler esas alınacak. Bu konuda Cumhurbaşkanı'nın yetkisi kaldırılacak.
Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı 17'ye çıkartılacak ve 7 üyesi TBMM'de seçilecek. Cumhurbaşkanı'nın Anayasa Mahkemesi'ne üye atama yetkisi kaldırılacak."