Bakan Özhaseki, kaynak isteyen başkanlara sert çıktı

Avrupa'da tarihi gün: Üç ülke Filistin'i devlet olarak tanıdı

Fahiş fiyatta cezaların artırılmasını da içeren teklif Genel Kurulda

Devlet korumasından yararlanmış 600 genç, kamuya yerleştirildi

Öğretim görevlisi iş sonu tazminat davasını kazandı

İDDK, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 7. maddesinin 1. fıkrasının ". haftalık çalışma saati süresi 40 (kırk) saatin altında bulunan personel . hariç olmak üzere" şeklindeki kısmının iptali istemini hukuka uygun buldu.

Kaynak : Memurlar.Net - Özel

Haber Giriş : 19 Ağustos 2023 00:10, Son Güncelleme : 24 Temmuz 2023 10:58

Yazdır

Dava:

Ankara Üniversitesine bağlı Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezinde (TÖMER) öğretim görevlisi (akademik öğretici) olarak çalışmakta iken isteği üzerine 13/11/2018 tarihi itibarıyla emekli olan davacı tarafından, iş sonu tazminatı ödenmeyeceğine dair Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğünün . tarih ve . sayılı işleminin, bu işlemin dayanağı olan 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinin 1. fıkrasının ". haftalık çalışma saati süresi 40 (kırk) saatin altında bulunan personel . hariç olmak üzere" şeklindeki kısmının iptali istenilmiştir.

Danıştay 12. Daire iptal istemini reddetmişti

657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinde, sözleşmeli personele iş sonu tazminatı ödeneceği ve ödenecek miktarın Bakanlar Kurulunca kararlaştırılacağının belirlendiği, iş sonu tazminatı ödenebilmesinin, sözleşmeli personelin haftalık çalışma süresinin 40 saatin altında kalmaması koşuluna bağlanmasına ilişkin dava konusu düzenlemede, Bakanlar Kurulunun açık takdir hatası bulunmadığı; bir başka ifadeyle, üst normda yer alan temel kurala aykırı bir düzenlemenin olmadığı, idareye tanınan takdir yetkisinin ölçüsüz kullanılmadığı sonucuna varıldığı,

İDDK: Kural hak daraltıcı niteliktedir

Kanun koyucu tarafından, 657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin 1. fıkrasının (B) bendinde, kısmi zamanlı veya tam zamanlı çalışan ayrımına gidilmeksizin sözleşmeli personele "verilecek iş sonu tazminatı" ifadesine yer verilmiş olması karşısında; anılan hükümle sadece verilecek iş sonu tazminatı miktarına ilişkin esas ve usulleri belirleme yetkisi tanınan yürütme organınca getirilen, iş sonu tazminatı ödenmesi bakımından haftalık çalışma saati süresi 40 (kırk) saatin altında bulunan sözleşmeli personelin tamamen hariç bırakılması yolundaki, Kanun normunu yararlanacaklar bakımından daraltıcı mahiyette olan dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/1835
Karar No : 2023/161

İSTEMİN KONUSU:
Danıştay Onikinci Dairesinin 23/11/2021 tarih ve E:2019/2465, K:2021/6027 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem:

Daire kararının özeti:

Danıştay Onikinci Dairesinin 23/11/2021 tarih ve E:2019/2465, K:2021/6027 sayılı kararıyla;

Anayasa'nın 128.; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4.; 28/06/1978 tarih ve 16330 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu ekinde yer alan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın değişik 7. ve 13/1.; 04/11/1981 tarih ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 31.; 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 7.; davacı ile davalı idarelerden Ankara Üniversitesi Rektörlüğü arasında imzalanan Hizmet Sözleşmesi'nin 4. maddesi hükümlerine yer verildikten sonra;

Düzenleyici işlem yönünden;

Bireysel işlem yönünden;

Ankara Üniversitesine bağlı Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezinde 2547 sayılı Kanun'un 31. maddesi ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 7. maddesi kapsamında sözleşmeli personel statüsünde öğretim görevlisi olarak çalışan davacının, haftalık çalışma süresinin kırk saatin altında kaldığı hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığı gibi, davacı ile davalı idarelerden Ankara Üniversitesi Rektörlüğü arasında imzalanan hizmet sözleşmesinin 4. maddesinde de, davacıya haftalık 24 saate kadar zorunlu ders görevi ve bunun yanında 8 saate kadar ek ders görevi verilebileceği belirtildiğinden, davacının haftalık çalışma süresinin kırk saatin altında kaldığı hususunun tartışmasız olduğu,

Bu durumda; haftalık çalışma saati süresi 40 saatin altında kalan davacıya, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesi uyarınca iş sonu tazminatı ödenmemesine ilişkin işlemde de hukuka aykırılık bulunmadığı, gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :

Davacı tarafından, Dairece haftalık çalışma süresi hususunda araştırma yapılmadığı, bu konunun taraflar arasında tartışmasız olduğunun belirtildiği, çoğu zaman sözleşmesinde yer alan 32 saatten fazla çalıştığı, davalı Üniversitenin sözleşme hükmüne dayanmak suretiyle iş sonu tazminatı ödememesinin Dairece tasdik edildiği; Yükseköğretim Kurulu Genel Kurulunun 16/09/2005 tarihli kararının 1/D maddesinde, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 31. maddesi uyarınca ders saati ücreti karşılığında öğretim görevlisi olarak görevlendirilenler için haftalık ders yükü zorunluluğu aranmayacağının belirtildiği, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nda yer alan 32 saate ilişkin zorunluluğun ek ders ücretine ilişkin olduğu; dava konusu düzenlemenin iptali talep edilen kısmının ise, sözleşmeli personel olarak çalıştırılan kişiler arasındaki iş sonu tazminatı ve ikramiye yönünden farklılık oluşturması ve kamuda çalışan diğer personel ile sözleşmeli çalışanlar arasında eşitsizliğe yol açması sebebiyle eşitlik ilkesine, statü hukukuna, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na, hukuki güvenlik ve hukuk devleti ilkelerine aykırı olduğu; dava konusu düzenlemenin hukuka uygun olduğu düşünülse dahi, maddenin devamında yer alan istisna hükmünün kendisini de kapsadığının açık olduğu, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı sözleşmeli öğretmenler ile davalı üniversiteye bağlı TÖMER'de öğretici statüsünde istihdam edilen sözleşmeli öğretim görevlilerinin aynı gerekçe ile istihdam edildiği ve özlük haklarının Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar kapsamında belirlendiği, bu sebeple TÖMER öğretim görevlilerinin istisna hükmünün dışında tutulmasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:

Davalı . tarafından, temyiz edilen kararın usule ve hukuka uygun olduğu, temyiz dilekçesinde dava sürecinde tartışılmış ve kabul görmemiş iddialar dışında yeni bir iddia bulunmadığı, haksız ve mesnetsiz olan temyiz talebinin reddi
gerektiği savunulmaktadır.

Davalı . Üniversitesi Rektörlüğü tarafından, haftalık çalışma saati süresi 40 saatin altında kalan davacıya, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesi uyarınca iş sonu tazminatı ödenmemesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, idarelerince hukuka ve mevzuata uygun hareket edilmiş olduğundan davacının temyiz taleplerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ .'ÜN DÜŞÜNCESİ :

Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

Davacı, 15/01/1994-31/01/2013 tarihleri arasında 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 31. maddesi ve Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliği'nin 15. maddesine göre; 02/04/2013-13/11/2018 tarihleri arasında ise 2547 sayılı Kanun kapsamında ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 7. maddesi uyarınca sözleşmeli Türkçe Öğretim Görevlisi (öğretici) olarak görev yaptıktan sonra, emeklilik talebi üzerine 13/11/2018 tarihinde görevinden ayrılmıştır.
15/01/1994-31/01/2013 tarihleri arasındaki dönemine ait kıdem tazminatı davacıya ödenmiştir.

Davaya konu Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü Merkez İdari Koordinatörlüğünün . tarih ve . sayılı işlemi ile; 02/04/2013 - 13/11/2018 tarihleri arasındaki döneme ilişkin iş sonu tazminatının, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesi uyarınca, çalışma saati süresi 32 saat olarak sınırlandırılan TÖMER öğretim görevlilerinin haftalık çalışma saatinin 40 saatin altında olması sebebiyle ödenmesinin mümkün bulunmadığı bildirilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
....

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Dava konusu düzenleyici işlem yönünden;

27/04/2005 tarih ve 25798 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 21/04/2005 tarih ve 5335 sayılı Kanun ile, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin 1. fıkrasının (B) bendinde değişiklik yapılarak anılan bendin ikinci paragrafına; "Bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları" ibaresinden sonra gelmek üzere "ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler ve bu hususlara ilişkin esas ve usuller" ibaresi eklenmiştir.

İş sonu tazminatı, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesinde yer alan "kıdem tazminatı" esas alınmak suretiyle ortaya çıkan, kamu kurumlarında istihdam edilen sözleşmeli personelin sözleşmesinin feshedilmesi ya da yenilenmemesi halinde, yeni bir iş edinmede karşılaşacağı güçlükler ve kamu hizmetine sağladığı katkı göz önüne alınarak, geçmiş hizmetlerine karşılık olmak üzere sözleşmeli personele tanınan Devlet memurlarının emekli ikramiyesi ve işçilerin kıdem tazminatına benzer bir hak olduğu anlaşılmaktadır. Öte yandan, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 13. maddesinde "Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmi süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz. Kısmi süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir." hükmü bulunmaktadır.

02/09/2005 tarih ve 25924 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 03/08/2005 tarih ve 2005/9245 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın dava konusu 7. maddesinde yapılan değişiklikle, sözleşmeli personelin belirli koşullarda iş sonu tazminatından yararlanmasına ilişkin düzenlemeler getirilerek, iki yıl kesintisiz çalışma şartını taşıması ve haftalık çalışma saati süresinin kırk saatin altında kalmaması kaydıyla sözleşmeli personele belirli durumlarda iş sonu tazminatı ödenebileceğinin kurala bağlandığı görülmektedir.

Dava konusu bireysel işlem yönünden;

Dava konusu olayda, davacıya, 02/04/2013 - 13/11/2018 tarihleri arasındaki döneme ilişkin iş sonu tazminatının, haftalık çalışma saatinin 40 saatin altında olması sebebiyle, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 7. maddesinde yer alan koşula uymadığından bahisle ödenmediği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen gerekçelerle dava konusu düzenlemenin hukuka aykırı olduğu saptandığından, anılan düzenlemeye dayanılarak tesis edilen bireysel işlemin de hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :

Açıklanan nedenlerle;

1.Davacının temyiz isteminin kabulüne;

2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 23/11/2021 tarih ve E:2019/2465, K:2021/6027 sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,

4. Kesin olarak, 06/02/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.