Dün, tüm Dünya için 'Kara Cuma'ydı
Uluslararası düzeyde alınan önlemlere ve devletlerin devreye girmesine rağmen piyasalardaki kan kaybı dinmiyor. Hisse senetleri tüm dünyada düşmeye devam ediyor. ABD'de önceki gün yaşanan tarihi çöküşün de etkisiyle İMKB?dahil Avrupa borsalarında kayıplar yüzde 8'i buldu
İSTANBUL - Küresel çapta alınan önlemlerin dünya ekonomisinin durgunluğa girmesini önleyemeyeceği korkusu borsalarda sert düşüşlere neden oluyor.
ABD'de açığa satış yasağının kalkmasının ardından önceki gün ABD piyasaları düşüşlerine bir yenisi ekledi. Dow Jones Endeksi, 660 puanlık kayıpla (yüzde 7.2) son beş yılın en düşük düzeyi olan 8 bin 586 puana geriledi. Asya, Avrupa ve İMKB 100 endeksin de, sert satışlar görüldü. Avrupa piyasalarında yüzde 10 seviyelerinde düşüşler, ABD vadeli işlemlerde ise yüzde 3'e yakın kayıp kaydedildi. Dow Jones dün de açılışta yüzde 10 düştü. Fakat gün içinde tepki alımları geldi.
İMKB eksik kalmadı
Gelişmelerin ışığı altında İMKB 100 endeksi de kayıtsız kalamadı açılışta yüzde 8.09'luk düşüşle 28.379 puanda işleme başlayan endeks açılış sonrası toparlanmaya çalıştı fakat nafile. İMKB düşüş yarışında dünya ortalamasına yakın rakamlarda günü tamamladı.
Endeks gün sonunda yüzde 7.72'lik kayıpla 28.495 rakamını gördü. Yatırımcıların, tıkanmış kredi piyasalarına yönelik olarak tüm dünyada alınan tedbirlerin global bir resesyonu önlemeye yetmeyeceği görüşüne yönelmeleri sonucu piyasalar çöktü. Dünya Merkez Bankalarının faiz indirim kararlarına rağmen bu çöküş devam ediyor.
İMKB'de endeks, güne 2.498 puan (yüzde 8.09) düşüşle 28.380 puandan başladı. En düşük 28.380 seviyesini gören endeks ilk yarıyı 29.528 puandan tamamladı. Gün sonunda gerçekleşen işlem hacmi 1 milyar 674 milyon YTL oldu.
Döviz cephesinde ise dolar 1.44'ü gördü. Avro 1.95 seviyelerine ulaştı. Kapanışa yakın dolar 1.4150-1.4250 YTL bandında işlem gördü. Kapanışta dolar 1.42 avro ise 1.92 YTL oldu. Uluslararası piyasada avro/dolar paritesi 1.3579 sent seviyesindeydi. Dolar/yen ise 99.09 seviyesinde oldu. İMKB Tahvil ve Bono Piyasası'nda 23 Haziran 2010 vadeli yeni gösterge tahvilin bileşik faizi 0.65 puan artarak yüzde 20.71 düzeyinden işlem gördü.
İMKB nereye gider?
Uzmanlar, İMKB 100 endeksinde önümüzdeki günlerde yurtdışı piyasalardaki gelişmelere paralel seyrin devam etmesini bekliyor. Teknik olarak destekler 26.500, 26.900, 27.400, 27.800, 28.200 ve 28.900, dirençler ise 29.500, 29.800, 30.100, 30.500, 30.900 ve 31.500 olarak izlenebilir.
29.000 seviyesinin aşağı yönlü kırılması durumunda, endeks 28.900 destek seviyesi altına geri çekilebilir. Yukarı yönlü hareketlerde endeks 29.500-29.800 bandında seyredebilir. Endekste yükselişlerde kâr realizasyonları görülebilir. İşlem hacmi ve para giriş/çıkışları piyasanın yönü açısından takip edilmeye devam ediliyor.
Japon Borsası tuş
Japonya'da borsanın temel göstergesi Nikkei Endeksi, önceki güne göre, yüzde 9.77 (881.06 puan) düşerek 8.276,43 puana geriledi.
Tokyo Borsası, son 21 yıldaki en büyük düşüşünü gösterdi. Bu 1987 Ekim'inde yaşanan ?Kara Pazartesi'den bu yanaki en büyük değer kaybı. Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda kayıplar bir ara yüzde 10'u buldu. Avrupa'nın en büyük 300 şirketini kapsayan ?FTSEurofirst 300' endeksi yüzde 8 düşerek Temmuz 2003'ten bu yana en düşük seviyesine geriledi.
Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda kayıplar bir ara yüzde 10 olurken, gün sonunda borsada FTSE 100 Endeksi yüzde 5.24 değer kaybederek 4.087 puana geriledi.
Düşüş durmuyor
Almanya'da borsanın temel göstergesi DAX Endeksi de yüzde 7.58 azalarak 4.538 puana, Fransa'da CAC 40 Endeksi yüzde 10.46 değer kaybederek 3.105 puana indi. Madrid Borsası yüzde 9.84, Brüksel Borsası yüzde 7.59, Zürih Borsası yüzde 5.09, Lizbon Borsası yüzde 7.32, Milano Borsası yüzde 7.39 ve Atina Borsası yüzde 8.61, Prag Borsası ise yüzde 13.8 değer kaybetti.
Rusya ve Endonezya yok
Avusturya Borsasında ise hisseler yüzde 10'dan fazla düşünce işlemler durduruldu. Borsalarda en fazla, bankacılık sektörü ve enerji şirketleri hisseleri değer kaybetti. Barclays bankasının hisseleri yüzde 15.6, Santander bankasının yüzde 9.8 ve HSBC'nin yüzde 4.3 geriledi. Günü tarihi kayıpla kapatan Tokyo Nikkei Endeksi gibi diğer Asya Borsalarında da benzerlik görüldü. Tokyo Borsası yüzde 9.77, Hong Kong Borsası'nda Hang Seng endeksi yüzde 7.79, Singapur'da Straits Times endeksi yüzde 6.6'dan fazla, Hindistan'da borsa yüzde 7.53, Filipinler'de yüzde 8.3, Şanghay'da yüzde 3.71, Güney Kore Borsası bugün yüzde 9 geriledi. Avustralya Borsası yüzde 8.20, Yeni Zelanda Borsası da yüzde 4.72 değer kaybetti. Endonezya Borsası önceki günkü büyük değer kayıpları ardından dün açılmadı. Rusya'da da borsalar dün yine kapatıldı.
Brezilya da ara verdi
Latin Amerika'da Brezilya borsası çok düşünce işlemler durduruldu. Borsalar Arjantin'de yüzde 8.80, Meksika'da yüzde 4.99 düştü.
Çöküşlerin tetiğini Dow Jones çekti
Tüm dünyada alınan tedbirlerin global bir resesyonu önlemeye yetmeyeceği görüşüne yönelmeleri sonucu ABD borsaları önceki gün adeta çöktü, Dow Jones Endeksi, önceki gün 9 bin puanın altına inmişti. Dün de açılıştan kısa bir süre sonra yüzde 5.24 kadar geriledi.
Dow Jones (DJ) Endeksi, 30 büyük Amerikan şirketinden oluşuyor. Büyük satışlar sonrasında Dow Jones endeksi Mayıs 2003'ten beri ilk defa 8 bin 600 puanın altını gördü. Endeks, tam bir yıl önce ulaştığı tüm zamanların en yüksek değerinin yüzde 40 altına inmiş oldu. Nasdaq ve S&P 500 endeksleri de beş yılı aşkın süredir görülen senenin en düşük seviyelerindeler. Finans, enerji ve sağlık sektöründeki kâğıtların en fazla kayıp yaşadığı DJ, en son 6 Ağustos 2003'te 9 bin puan düzeyinin altına düşmüştü. Dün de DJ yüzde 10'a yakın bir kayıpla açıldı. Gün içinde gelen tepki alımları endeksi bir ara az da olsa artıya geçirse de kaybın önüne geçilemedi. Gün sonunda DJ yüzde 2.37 ekside kapatarak endeks 8.359'a indi. Önceki gün en fazla kayıp, yaklaşık yüzde 33 ile General Motors (GM) hisselerinde yaşandı.
GM yerle bir oldu
DJ şirketlerinden biri olan GM hisseleri önceki gün boyunca sürekli değer kaybetti ve endeksteki düşüşün de önemli etkenlerinden biri oldu. Hisselerdeki düşüşün nedeni ?GM'in performansına ilişkin kaygılar' olarak açıklandı. GM hisseleri, önceki gün sonunda 1950 yılının Mart ayından bu yanaki en düşük düzeyine indi. GM hisselerindeki bu büyük düşüş de DJ'nin 600 puandan fazla düşmesine neden oldu.
Petrol bir yılın en düşüğünde
Küresel büyümenin yavaşlayacağına ilişkin beklentilerle petrole talebin azalacağı düşüncesiyle petrol fiyatlarında düşüş sürüyor. ABD ham petrolünün varil fiyatı 80.59 dolara gerileyerek, son bir yılın en düşük seviyesine indi. Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 4.78 dolar gerileyerek 77.29 dolara indi. ABD ham petrolünün varil fiyatı, 147.27 dolarla tüm zamanların en yüksek değerini gördüğü 11 Temmuz'dan bu yana yaklaşık yüzde 47 değer kaybetti. Öte yandan kriz zamanlarında güvenli liman olarak görülen altının ons fiyatı yüzde 2 artışla 931 dolara çıktı. ABD altın vadeli işlemleri sert bir yükseliş görürken, altının spot fiyatı yatırımcıların borsalardaki ağır kayıplarının ardından güvenli liman arayışları sonrasında önceki gün geç saatlerdeki yükselişinin ardından dün de son iki ayın en yükseğine ulaştı.
Borsalardaki düşüşe neden engel olunamıyor?
Yatırımcılar, tıkanmış kredi piyasalarına yönelik olarak tüm dünyada alınan tedbirlerin global bir resesyonu önlemeye yetmeyeceği görüşünde.
Amerikan hükümetinin devasa kurtarma planı ve bellibaşlı Merkez Bankalarının faiz indirimleri de bu çekingenliği gidermiş görünmüyor.
Kredi piyasasında sıkışıklık halen devam ediyor. Korkulan durum, işten çıkarmaların iyice artması ve küresel bir resesyona girilmesi.
Finans uzmanları, Amerika Birleşik Devletleri hükümetinin, İngiltere'de olduğu gibi, ülkedeki bankaların hisselerini devralabileceğini ve böylece bankaların yeniden piyasaya borç vermeye başlayabileceklerini söylüyor.
ABD Başkanı George W. Bush, ABD'de piyasaların işlemlere başladığı saatlerde, ekonomiye ilişkin bir açıklama yaptı. Bush'un bu konuşması piyasaları yatıştırma ve güven kazandırma amaçlı oldu.
ABD Başkanı George Bush, Amerikan Hazinesi'nin sorunun kaynağı olarak gösterilen likiditeyi artırmak için harekete geçmiş olduğunu da söyledi. Bu tablo karşısında Washington'da bir araya gelecek olan G7 ülkelerinin maliye bakanları da, ortak bir müdahale için baskı altında olacağa benziyor.
Yen, yatırımcıların küresel finansal sistemin sallanmakta olduğu korkusuyla yöneldikleri panik satışları ve güvenli liman alımlarıyla keskin artış gösterdi ve avroya karşı son üç yılın en yüksek değerine ulaştı. Öte yandan, Japonya Merkez Bankası dün piyasaya 45.2 milyar dolar para verdi.
Rusya'da yine işlem yok, ?aç kapa' seansına devam
Aşırı düşünce kapatılan, bir gün sonra aşırı yükselince yine kapatılan Rusya borsasında yine işlem yapılamadı. Wall Street ve Asya borsalarında gelen aşırı satış haberleri yüzünden Rus borsalarındaki işlemlere yeni bir emre kadar ara verildi.
Rus haber ajansı RİA Novosti, dünkü işlemlerde yüzde 10'luk bir artış sağlayarak yaralarını sarmaya çalışan MICEX ve RTS endekslerinin ikinci bir emre kadar işlemlere açılmaması kararı alındığını duyurdu. Rus yetkililer, ABD ve Asya borsalarında gelen yüksek satış haberlerinin Rus borsasında benzer bir krize neden olabileceği kaygısı taşıdılar.