Savunma sanayisi ithalattan ihracata geçti
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) verilerine göre Türkiye, savunma ürünleri ithalatı açısından dünya ülkeleri arasında 3'üncü sıradayken; 2006 yılında 11'inci sıraya düştü. İhraç eden ülkeler arasında ise Türkiye 2002'de 31'inci sıradayken; 2006'da 21'inci sıraya yükseldi.
Soğuk savaş döneminin 1990'lı yılların başında sona ermesinin ardından Türkiye'nin savunma ve güvenlik ihtiyaçlarının NATO ittifakına dayanan temel varsayımları, değişime uğrayarak ülkemize özgü ihtiyaçlar ön plana çıkmaya başladı. Türkiye, savunma sanayiinde yeni projeler üreterek ithalattan ihracata geçti.
MSB'nin 2009 yılı bütçesi 14 milyar 532 milyon TL. Bu bütçenin yüzde 42.5'ini personel giderleri, yüzde 6.2'sini sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, yüzde 49.2'sini mal ve hizmet alım giderleri, yüzde 1.2'sini tedavi giderleri, yüzde 0.6'sını cari transferler ve yüzde 0.3'ünü de sermaye giderleri oluşturuyor.
Türkiye'de savunma sanayiini geliştirme çabaları, ağırlıkla 1974 Kıbrıs ambargosundan sonra bir politika olarak şekillenmeye başladı. Artık, her türlü zırhlı araçlar, deniz araçlarının çoğunluğu, komuta kontrol sistemleri, elektronik harp sistemleri, atış kontrol sistemleri, haberleşme sistemleri, gözetleme sistemleri ve belirli güdümlü silahlar milli imkanlarla tasarlanıp Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kullanımına veriliyor. Bu ürünlerde ciddi ihracat başarıları da sağlanmaya başlandı. Hazır alıma ise son alternatif olarak ve mutlaka yerli katkı şartları ile başvuruluyor. Bu kapsamdaki projeler çerçevesinde de tedarik için harcanan kaynağın milli sanayie nitelikli iş payı olarak dönmesi ve önemli bir iş payının Türkiye'de gerçekleştirilmesi öncelikli talepler arasında.
Uygulanan bu politikalar sayesinde, savunma sanayiinin toplam cirosu 2001 yılından 2006 yılına kadar yüzde 113 oranında arttı. 2007 yılında da aynı artış eğilimi devam etti. 2002 verilerine göre Türkiye, savunma ürünleri ithalatı açısından dünya ülkeleri arasında 3'üncü sıradayken; 2006 yılında 11'inci sıraya düştü. Türkiye savunma sanayii ürünü ihraç eden ülkeler arasında 2002 yılında 31'inci sıradayken; 2006 yılında 21'inci sıraya yükseldi.
CN-235-CASA Nakliye Uçağı pilotlarına, gerçek ortamda uçuş eğitimleri, hava radar eğitimi ve acil durum eğitimleri sağlamak maksadıyla, HAVELSAN tarafından geliştirilen Tam Uçuş Simülatörünün tasarımı, yazılımı, entegrasyonu ve testi tamamlanarak 30 milyon ABD dolarına Güney Kore'ye satıldı.
144 SAVUNMA PROJESİ DEVAM EDİYOR
2007-2016 döneminde; milli bütçeden karşılanan toplam 44 adet Savunma Araştırma Geliştirme Teknoloji Programı (SAGTEPR) ARGE Projesi ile kaynağı TÜBİTAK Başkanlığı bütçesinden karşılanmakta olan 100 adet TÜBİTAK Destekli Savunma ve Uzay ARGE Projesi; TÜBİTAK, üniversiteler ve sanayi kuruluşları ile birlikte yürütülüyor.
Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından son yıllarda başlatılan ve yerli geliştirme öngörülen bütün ana sistem projelerinde ana müteahhitler olan savunma sanayii şirketlerine projelerin en az yüzde 50'sini yan sanayie vermeleri mecburiyeti getirildi. İlk defa gelişmiş Çift Pilotlu Temel Eğitim Uçağının tasarımı TUSAS'ta yapılıyor. 2005 yılında başlatılan projede uçağın ilk uçuşunu 2009 yılında gerçekleştirmesi ve 2011 yılında teslim edilmesi planlanıyor.
Envanterdeki F-16 uçaklarının modern mühimmat, elektronik harp ve gelişmiş aviyonik sistemler ile modernize edilmesi için 2005 yılında imzalanan projelerin 2014 yılında tamamlanması hedefleniyor. Proje kapsamında test ve prototip uçaklarının modifikasyonu TUSAS'ta gerçeklestirilecek. Ayrıca, ASELSAN ve MIKES firmalarınca geliştirilen Modern Elektronik Harp Sisteminin Entegrasyonu TUSAS'ta yapılacak.
2003 yılında sözleşmesi imzalanan A400M Modern Ulaştırma Uçağı Geliştirme Projesinde, konsorsiyum kapsamında üretilecek olan 180 uçağın tamamının orta gövde ve bazı alt sistemlerinin tasarım ve imalatından TUSAS sorumlu olup, ilk orta
gövde teslimatını başarıyla tamamladı. Proje kapsamında ilk uçak teslimatının 2010 yılında gerçekleştirilmesi planlanıyor.
2005 yılında başlatılan ve HAVELSAN ana yükleniciliğinde yürütülen Helikopter Simülatörleri Projesi ile tamamen yerli imkanlar ile geliştirilecek simülatörler üzerinde pilotların Sikorsky helikopterlerinde intibak, tazeleme, harbe hazırlık eğitimleri
yapılacak. 2005 yılında başlatılan Yeni Tip Karakol Botu Projesinde ise botların ilk kez tamamen yerli imkanlarla tasarlanması ve inşa edilmesi planlanıyor.