Masaüstü bilgisayarda rekabet için yabancılar geliyor
Güngör Uras'ın yazısı
Türkiye'de büyük bir masaüstü bilgisayar pazarı var. Bu pazarda şimdilik Türk bilgisayar üreticileri hakim.
Yabancılar bu büyük pazardan pay almak istiyor. İlk ciddi teşebbüs Hewlett Packard (HP) firmasından geldi. HP, dünyanın en büyük markasız bilgisayar firması Foxconn ile Türkiye'de bilgisayar üretecek. Foxconn'un Çin ve Çek Cumhuriyeti'nde iki büyük tesisi var. Bu tesislerde değişik markalar için bilgisayar üretiliyor.
Türkiye'de 60 milyon dolar yatırım ile 18 ay içinde Çorlu'da 3'üncü tesisini kuracak. 2 bin kişinin çalışacağı tesisde HP markası ile yılda 200 bin adet masa üstü bilgisayar üretilecek.
Türkiye'de masaüstü bilgisayarlar okullarda, kamu kuruluşlarında, firmalarda kullanılır. KOBİ'lerden büyük talep var. Masaüstü bilgisayarlar genelde büyük ihalelerle satın alınıyor. Örneğin Dünya Bankası'nın okullar için 100 bin adetlik masaüstü bilgisayar ihalesi var. Türkiye'nin özelliği 72 milyon nüfusunun yarısının genç olması. Gençlerin bilgisayar ihtiyacı.
Bilgisayarda ana devreleri belli firmalar üretiyor. Sonra belli firmalar da bunları bir araya getirerek bilgisayarı ortaya çıkarıyor. Türkiye'de de ana devre elemanlarını dünyanın ana üreticisi konumundaki firmalardan alarak bilgisayar üreten firmalar var.
Yerli üretim var
Türk firmaları genelde masaüstü bilgisayar üretiyor. Vestel 15 milyon dolar yatırımla Manisa'da bilgisayar fabrikası kurdu. Dizüstü ve masaüstü bilgisayar üretimine başladı ama şimdilerde üretimi yavaşlattı.
Türk firmalarından Casper 180 bin masaüstü, 60 bin dizüstü bilgisayar üretiyor. Exper 193 bin masaüstü bilgisayar üretiyor. Bilinen üretim miktarı Vestel'de 80 bin, Arçelik'te 70 bin, Crea'da 55 bin, Aidata'da 47 bin, Prozoo'da 36 bin, Escort'ta 15 bin adet.
Geçen yıl 1 milyon 450 bin masaüstü bilgisayar satıldı. Bunların yüzde 90'ı yerli idi. Yabancılarda en büyük payı HP, Siemens Fuji, Lenovo alıyor. HP'den önce Fujitsu-Siemens de Türkiye'de bir Taiwanlı firmaya kendi markasıyla masaüstü bilgisayar yaptırmaya başlamıştı.
Türkiye'de geçen yıl 1 milyon 250 bin adet dizüstü bilgisayar satıldı. Masaüstündekinin tersine dizüstünde yabancıların pazar payı yüzde 90 oranında. Yerli üreticiler 191 bin bilgisayar satabildi. Çünkü dizüstü bilgisayarda toplu (ihaleyle) satış yok. Kişisel tercihler hakim durumda.
Yerli desteklenmeli
Türkiye'deki bilgisayar pazarı başka ülkelerde az rastlanır şekilde canlı. Avrupa ülkelerinde pazar her yıl yüzde 2-3 oranında büyürken Türkiye'de bilgisayar pazarı yüzde 15-20 oranında büyüyor.
Büyüyen pazar Türkiye'de bilgisayar üretimi yapacak tesislerinin kurulması ve gelişmesi için bir şans ama yetmez... Dünyanın dev bilgisayar üreticilerinin teknolojiler, üretim ve pazarlama güçleri ve de piyasaya yerleşmiş markalarıyla rekabet etmek çok güç.
Fakat bir gerçek var. Türk firmaları bugüne kadar hem masa üstünde hem dizüstünde yabancı dev firmaların ürünleriyle rekabet edebilecek ürünler ortaya çıkarabildiklerini ispat ettiler. Bu ürünleri kullananlar mutlu. Yabancılar şimdilerde Türk pazarında onlarla rekabet etmek için Türkiye'de yatırım yapıyor. Bu sevinilecek bir gelişmedir. İçeride yabancılar ve yerliler birlikte yarışacak.
Tabii ki Türk bilgisayar üreticileri için ?koruma? tedbirleri almak söz konusu olamaz. Ama ?teşvik/destek? kaçınılmaz bir zorunluluktur. Daha önce yola çıkmış, büyük teknoloji ve sermaye birikimine, üretim kapasitelerine ve marka tanınırlığına sahip yabancıların yanında Türk firmalarının teknolojiye yönelmelerini, ileri teknolojideki malları üretmelerini istiyor isek buna mecburuz.