ÖTV indirimi orta sınıfa yarayacak, ikinci el otomobili vuracak

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı yeni önlem paketinde yer alan ve Resmi Gazete'de bugün yayımlanarak yürürlüğe girmesi beklenen Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimi, küçük, orta sınıf otomobil ve hafif ticarilerde yüzde 13'lük avantaj sağlayacak.

Ford Focus, Renault Megane, Toyota Corolla gibi araçların yer aldığı bu segmentte fiyatların 2 bin 500 TL ile 5 bin TL arasında gerilemesi öngörülürken, ikinci elde de aynı oranlarda fiyat gerilemesi yaşanması handikap olarak yorumlanıyor. Otomotivcilere göre haziran ortasına kadar sürecek olan vergi indirimi sıfır otomobil almak isteyen tüketici için fiyatları olabilecek en cazip seviyeye getirecek.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan'ın verdiği bilgiye göre önlem paketi kapsamında, 3 ay boyunca motor hacmi 1600 cc ve altındaki araçlara uygulanan yüzde 37'lik ÖTV oranı yüzde 18'e, 1600-2000 cc arasındakilere uygulanan yüzde 60'lık oran yüzde 54'e, 2000 cc ve üzerindekilere uygulanan yüzde 84'lük oran ise yüzde 80'e çekilecek.

Rekabet zammı engelliyor

Otomotiv sektörü bir yandan düşen ihracat diğer yandan iç talebin durması yüzünden uzun süredir sıkıntı içindeydi. 150 bin adeti bulan stokların da baskısıyla yılbaşından bu yana döviz kurundaki önemli artışlara rağmen zam da yapamıyordu. Üç ay içinde stokları azaltan veya kur baskısına dayanamayan markalardan Nissan, yılbaşından bu yana yüzde 4, Mazda yüzde 5, Dacia yüzde 6, Volkswagen Ticari yüzde 8'e varan oranlarda zam yapmıştı. Fiyatları başta euro olmak üzere döviz bazında açıklayan BMW, Mercedes, Volvo gibi firmalar ise, kur sabitleme yöntemine gitmişti.

ÖTV indiriminin devreye girmesiyle markalar, özellikle motor hacimleri 1.6 litreye kadar olan modellerinde 3 bin TL'den başlayan indirimleri 3 ay boyunca devreye sokacak. Bu durumda otomobil fiyatları ÖTV indiriminin sona ereceği haziran ortasına kadar zam görmeyecek. Ancak 2010 model yılının gelmesi ve stokların erimesiyle birlikte, temmuz ayından itibaren fiyatlarda kurun gidişatına bağlı olarak "revize" yapmak durumunda kalınacak. Bu gelişmeler ışığında otomotiv sektörü temsilcilerine göre haziran ortasına kadar tüketiciler için en uygun fiyatların bulunacağı ortam yaratılmış olacak.

İkinci elde pazar durur

ÖTV indirimi 2'inci el pazara ise olumsuz etki yapacak. İndirimin devreye girmesinin ardından yaklaşık bir hafta süreyle "acil" satışlar dışında, 2. el pazarının durması bekleniyor. Özellikle düşen sıfır kilometre fiyatları tüketiciyi birinci ele yöneltirken, araç kiralama firmaları ve galerilerin elindeki 2. el stoklarında hareketlilik tamamen duracak. Sıfır kilometre fiyatların yerine oturmasının ardından, aracını yeni otomobille değiştirmek isteyenlerin ya da düşen 2. el fiyatlardan yararlanmak isteyenlerin pazarı hareketlendirmesi bekleniyor.

Doğuş Oto Değerlendirme (DOD) Genel Müdürü İlhami Eksin, yılbaşından bu yana 2. elde fiyatların yüzde 10-20 arasında düşük seyrettiğini, ÖTV indiriminin devreye girmesiyle bu oranın yüzde 30'ları bulacağını vurguluyor.

Bu durumda takasla, sıfır araç almak isteyenler için orta vadede büyük kayıp yaşanmasa da mevcut aracını sıfır kilometre almadan sadece "satmak" isteyenler bu gerilemeden olumsuz etkilenecek.

Hafif ticarilerin binek modellerinde yüzde 10'luk ÖTV diliminin yüzde 1'e indirilmesi durumunda ise, yılbaşından bu yana yüzde 49,1 düşerek 13.6 bin adete gerileyen hafif ticari satışlarının ivme kazanması bekleniyor. Bu indirimin devreye girmesiyle hafif ticarilerde 3.6 bin TL'ye varan indirimler yaşanacak.

LÜKS ARAÇLARA ÇARE DEĞİL

ÖTV indirimi bu yılın ilk 2 ayında ekonomik daralmadan en fazla etkilenen lüks araçlara ise fazla yaramayacak. İlk 2 ayda binek otomobil satışları yüzde 30 azalırken, Mercedes E serisi, Audi A6, BMW 5 serisi gibi fiyatları yaklaşık 65 bin eurodan başlayan araçların yer aldığı lüks E segmenti yüzde 43 geriledi. Fiyatları 150 bin eurodan başlayan Mercedes S serisi, BMW 7 serisi gibi araçların yeraldığı F (üst lüks) sınıfı ise yüzde 40 gerileyerek 261 adete düşmüştü. Bu sınıflarda ÖTV indirimi sadece 4 puan öngörüldüğünden, indirim oranı yüzde 1,8 olarak yansıyacak. Buna göre fiyatı 110 bin euro olan lüks bir Audi'nin fiyatı sadece 2 bin euro ucuzlayacak. Doğuş Otomotiv Audi Genel Müdürü Gino Bottaro, "ÖTV indirimi fiyatı 17 bin euro olan 1.6 litre bir Audi'de 2 bin 500 Tl indirim yaparken, 2 litre üzerindeki lüks modelde sadece 2 bin euro indirim yapacak. Ancak yine de üst segmentte bekleyişin sona ermesi bakımından olumlu. En azından kaporo verenler alıma geçebilir" dedi.

FİRMALAR İNDİRİME HEMEN BAŞLADI

ÖTV indirimi firmaları harekete geçirdi. Bugün itibariyle Subaru markası tüketicilere "takas" imkanı da veren ve yaklaşık 5 bin TL'yi bulan oranda indirim yaptı. ÖTV indirimine ek olarak uygulanan takas indirim kampanyası çerçevesinde Subaru Impreza 30.9 bin TL, Forester 57.1 bin TL oldu. Bayraktar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bayraktar, vergilerin indirilmesiyle ithalatın artacağına ilişkin kısır görüşlerin, son 5 aydır yapılamayan satışlara ve otomobil ithalatında peşin olarak ödenen vergilere de engel olduğunu söyledi. Paketin geç açıklanmasının da tüketiciyi uzun süreli bir beklentiye soktuğunu ve olası satışları önlediğini anlatan Bayraktar, "Alınan bu karar merhem niteliğindedir, tedavi edici değil, kısa süreli bir rahatlama etkisi yaratacaktır. Sektörde 3 ay sonra ne olacağını bugünden planlamak gerekir" dedi.

DEVLET DE OTOMOTİVCİ DE 2 AYDA KAYBETTİ

Nissan Otomotiv Genel Müdür Yardımcısı İlkim Sancaktaroğlu ise, otomobil pazarındaki talep daralması nedeniyle ilk 2 ayda hem sektörün hem de devletin kaybının büyük olduğunu söyledi. Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok ülkenin pazarı canlandırıcı tedbirleri devreye soktuğunu hatırlatan Sancaktaroğlu, 2009 ocak ve şubat aylarında binek ve hafif ticari satışların yaklaşık yüzde 38 gerilediğine dikkat çekti. Ocaktaki yüzde 38 satış daralmasının devletin ÖTV gelirlerini yaklaşık yüzde 30 düşürerek 153.5 milyon TL'ye indirdiğini vurgulayan Sancaktaroğlu, "Hesaplarımıza göre devlet de ilk 2 ayda sırf ÖTV açısından geçen yıla oranla yaklaşık 140 milyon TL daha az gelir elde etti. Dolayısıyla vergide desteğin önceden yapılması gerekiyordu" diye konuştu.