Topbaş, Gökçek bitiremedi metrolar ?Ulaştırma'nın oluyor
Belediyelerin bir türlü bitiremediği metro ve raylı sistem projeleri, tüm borcuyla birlikte Ulaştırma Bakanlığı'na devrediliyor
Gülümhan GÜLTEN / VATAN
ANKARA- Büyükşehir belediyelerinin çok yüksek maliyetlerle girdikleri ancak yeterli finansman sağlayamadıkları için bir türlü bitiremedikleri metro ve raylı sistem projeleri Ulaştırma Bakanlığı'na devrediliyor. Meclis'e sevkedilen ?Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı'na konulan bir hükümle, Ulaştırma Bakanlığı, milyar dolarları bulan metro projelerini devralmaya ve tamamlamaya yetkili ve sorumlu kılındı. Ulaştırma Bakanlığı'na verilen bu yeni görev ve sorumluluk 2023 yılına kadar sürecek.
Başta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'i sevindirecek gelişme, kamu yönetiminde devlete yükleyeceği yeni maliyetler nedeniyle pek sevinçle karşılanmadı. Topbaş ve Gökçek, uzun zamandır, yıllar önce başladıkları ve işler sarpa sarınca yarım bıraktıkları metro projelerini devletin yapması için yoğun kulis faaliyeti yürütüyordu. Sözkonusu faaliyet, Meclis'e sevkedilen 22 Nisan 2009 tarihli ?Torba Kanun'la karşılığını bulmuş oldu. Kanun'un 27. maddesiyle getirilen düzenlemede, ?Ulaştırma Bakanlığı, şehiriçi raylı ulaşım sistemlerini ve metroları 2013'e kadar yapabilir, yaptırabilir ve bunların yapımı devam etmekte olanlarını mevcut sözleşmeleriyle devralabilir? denildi.
Toplam yük 6 milyar $
Ankara'da artık yılan hikayesine dönen metro çalışması, yasanın yürürlüğe girmesiyle Ulaştırma Bakanlığı'ndan sorulacak. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek, Ankara'nın 3 bölgesinde iddialı biçimde başlattığı ve 300 milyon dolardan fazla para harcadığı metro inşaatlarını, elektronik ve mekanik aksam için gerekli olan yaklaşık 1.5 milyar doları bulamadığı için adeta çürümeye terk etmişti.
Yasanın kanunlaşmasıyla, söz konusu metroyu mevcut sözleşmeleriyle devralacak olan Ulaştırma Bakanlığı'nın nasıl bir yol izleyeceği merak edilirken, şu haliyle Ankara metrosunun tamamlanması için en az 1.5 milyar dolar gerektiğine vurgulanıyor. İstanbul'da projelendiren metronun maliyetinin ise 2 milyar dolar olduğu belirtiliyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, 2006 yılından bu yana metro ve raylı sistem projelerini devlete bırakmak istediğini dile getirdi. Topbaş, ?Doğrusu devletin bunu alıp yapmasıdır. Bizim bunu kendi kaynaklarımızla yapma imkânımız yok. Ulaştırma Bakanlığı'mıza 'Metroları size verelim. İstanbul'un metrosunu siz çözün' diyorum? diye konuşmuştu. Topbaş ayrıca, Silivri'den Tuzla'ya, Sarıyer'den Beykoz'a kadar toplam 500 kilometrelik metro hattı projelendirdiklerini anlatarak, bu raylı sistemlerin toplam maliyetinin 25 milyar doları bulduğunu söylemişti.
Adana da Bakanlığa
Yerel seçimler öncesinde AKP'nin Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak'ı zor durumda bırakan Adana metrosu da, yasanın yürürlüğe girmesiyle Ulaştırma Bakanlığı'nın konusu olacak.
Seçimlerden bir süre önce Sayıştay tarafından hazırlanan dosyada Adana Büyükşehir Belediyesi'nin çalışmalarına 12 yıl önce, projesine 10 yıl önce başlanan ve firmalara bugüne kadar 533 milyon dolarlık kaynak aktarılan Adana Hafif Raylı Taşıma Sistemi inşaatında 9 milyon TL'lik fazladan ödeme tespit etmişti.
Sadece İstanbul'un maliyeti 25 milyar $
Taksim-4 Levent arasında çalışan metronun Atatürk Oto Sanayi ve Şişhane uzantılarında yapım çalışmaları, her ne kadar yerel seçim öncesi açılışı yapılmış olsa da devam ediyor. Söz konusu projelerin toplam maliyetinin 25 milyar doları bulacağı ifade ediliyor.