Doğu'daki aileler, 'Kızlara özel YİBO' istiyor

EMRULLAH BAYRAK

ANKARAMardin'deki katliamla ilgili Vali Hasan Duruer'in "Kız çocuklarının okutulması konusunda örf, adet ve inançları göz önüne alarak ayrı okullar, yurtlar yapılması gerekiyor." açıklaması tartışma konusu oldu.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yapılan çalışmalar, vatandaşların, kız çocuklarını karma eğitim sisteminde okutmak istemediğini ortaya koyuyor.

Kız çocuklarını okula göndermeyen ailelerin gösterdiği gerekçelerin başında karma ve taşımalı eğitim geliyor. Dicle Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Aytekin Sır da özellikle köylerde ailelerin 13 yaşından sonra kızlarını karma eğitim verilen okullar göndermekten kaçındığını söyledi.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 17 Haziran 2003 tarihinde 10 ilde başlatılan 'Haydi Kızlar Okula' kampanyası çerçevesinde binlerce kız çocuğu okula kazandırıldı. Bölge milletvekilleri de kızların okutulması için tarla tarla dolaşarak aileleri ikna etmeye çalışıyor.

Ancak 'Haydi Kızlar Okula Kampanyası Yürütme Kurulu' bölgedeki çalışmaları sırasında bir takım sıkıntılarla karşılaşıyor.

Edinilen bilgilere göre kurulu en çok zorlayan sorunların başında ekonomik sıkıntıların yanında ailelerin kız kızlarını karma eğitim sistemi kapsamında okutmak istememesi geliyor.

Aileler, kızlara özel Yatılı İlköğretim Bölge Okulu (YİBO)'ların sayılarının çoğaltılmasını, taşımalı eğitimde yalnız kızları taşıyan servislerin oluşturulmasını istiyor. Kız çocuklarını okula kazandırma çalışmalarını aksatan bir başka unsur da taşımalı sistem. Köy ilköğretim okullarının bir çoğunda 6-7-8'inci sınıflar bulunmadığı için 5'inci sınıftan 6'ya geçişte kız öğrencinin eğitimine başka bir merkezdeki okulda devam etmeleri gerekiyor.

ÇOCUKLARINI OKULA GÖNDERMEYEN AİLELER İMAM VE MÜFTÜLERİN YARDIMI İLE İKNA EDİLİYOR

Ancak aileler çocuklarını, 'kızımız artık büyüdü' diyerek erkek öğrencilerle aynı servis araçlarında okula taşınmasına karşı çıkıyor. Bu yüzden özellikle 7. sınıftan itibaren kızların okula devamında büyük bir düşüş yaşanıyor. Çocuklarını okula göndermeyen aileler imam ve müftülerin yardımlarıyla da ikna edilmeye çalışılıyor.

Geleneksel sebeplerle çocuklarını okula göndermeyen aileler, köyün, mahallenin ileri gelenleri ve o yerleşim biriminde yetişip şu an toplumda saygın yerler edinen kişilerle işbirliği yapılarak ikna ediliyor.

Dicle Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aytekin Sır ise köylerde ailelerin 13 yaşından sonra kızlarını karma okullara göndermediğini belirtiyor.

Kampanyalar sayesinde binlerce kız çocuğunun okullaştığını dile getiren Sır, şöyle konuşuyor: "Bu oran şimdilerde ancak yüzde 40'lara ulaştı. Halen kız çocuğunu okula göndermek istemeyen aileler var. Bazı aileler 13 -14 yaşındaki kızlarının büyüdüğünü düşünerek okuldan alıyor. Liseyi okuyan kız sayısı köylerde çok azdır. Köylerde aileler 13 yaşından sonra kızlarını erkek çocuklarla aynı okula göndermiyor. Muhafazakar düşünen bu aileler, kızlarının büyüdüğünü, erkek çocuklarla aynı okulda bulunmasını istemiyor. Bu nedenle köylerde kızlara özgü okul açılmalı. Bu tür ailelerin köylerde yatılı bölge okulları gibi kız çocuklarına yönelik özel okulların açılması gerekiyor."