Kamu Görevlileri Etik Kurulundan Duyuru

Kamu Görevlileri Etik Kurulundan Duyuru

Kamu Görevlileri Etik Kurulu'nca hazırlanan "Kamu Görevlilerinin Etik Davranış İlkeleri Hakkında Yönetmelik Taslağı"na ilişkin görüş ve önerilerinizi [email protected] adresine iletebilirsiniz.

Bilindiği üzere, kamu hizmetlerinin açıklık, saydamlık, hesap verebilirlik, tarafsızlık, dürüstlük, objektiflik ilkeleri temelinde yürütülmesini teminen, kamu görevlilerinin uyacakları meslekî ve etik ilke ve kuralları belirlemek, kamu görevlilerinin görevlerini eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak yapmalarını sağlamak, etik davranış ilkelerinin uygulanmasını gözetmek ve etik kültürü ülkemizde benimsetmek ve yerleştirmek amacıyla Kamu Görevlileri Etik Kurulu oluşturulmuştur.

Yolsuzlukla mücadele, devlet-birey ilişkilerinde güven ve demokratik ve şeffaf yönetim açısından büyük önem taşıyan kamu görevlilerinin uyması gereken etik ilkelerin belirlenmesi amacıyla hazırlanan "Kamu Görevlilerinin Etik Davranış İlkeleri Hakkında Yönetmelik Taslağı"na ilişkin görüş ve önerilerinizi bekliyoruz.

Görüş ve önerileriniz için : [email protected]
[email protected]

KAMU GÖREVLİLERİNİN ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, kamu görevlilerinin görevlerini yürütürken uymaları gereken etik davranış ilkelerini belirlemek, bu ilkelere uygun davranış göstermeleri açısından onlara yardımcı olmak ve görevlerin yerine getirilmesinde adalet ilkesine zarar veren, toplumda şüphe ve güvensizlik yaratan durumları ortadan kaldırarak kamu yönetimine halkın güvenini artırmaktır.

Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik hükümleri, 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamındaki personel için uygulanır.

Hukuki dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 25/5/2004 tarihli ve 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu uyarınca hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) Kurum ve/veya kuruluş: 25/5/2004 tarihli ve 5176 sayılı Kanun kapsamına dahil kamu kurum ve kuruluşlarını,
b) Kamu görevlileri: 25/5/2004 tarihli ve 5176 sayılı Kanun kapsamına dahil kamu kurum ve kuruluşlarında görevli personeli,
c) Kurul: 25/5/2004 tarihli ve 5176 sayılı Kanun uyarınca oluşturulan Kamu Görevlileri Etik Kurulunu,
d) Kanun: 25/5/2004 tarihli ve 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu,
ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Etik Davranış İlkeleri

Kamu hizmeti bilinci
Madde 5- Kamu görevlileri kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde; vatandaşların günlük yaşamını kolaylaştırmayı, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamayı, hizmet kalitesini yükseltmeyi ve halkın memnuniyetini artırmayı hedeflerler.

Vatandaş odaklılık
Madde 6- Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde; sürekli gelişimi, katılımcılığı, saydamlığı, hesap verebilirliği, öngörülebilirliği, hizmette yerindenliği, beyana güveni, hizmetten yararlananların ihtiyacına ve hizmetlerin sonucuna odaklı olmayı esas alırlar.

Hizmet standartlarına uygunluk
Madde 7- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından, kamu hizmetlerinin standartları ve süreçleri önceden belirlenir, ilan edilir ve hizmetten yararlananlarca bilinmesini sağlayıcı tedbirler alınır. Kamu görevlileri, hizmetten yararlananlara iş ve işlemlerle ilgili gerekli açıklayıcı bilgiler verir, onları hizmet süreci boyunca aydınlatır.

Kurum ve kuruluşların üst yöneticileri ile diğer sıralı yöneticileri, belirlenen hizmet standartlarına ve süreçlerine uygun şekilde hizmetlerin yürütülmesinden sorumludur.

Amaç ve misyona bağlılık
Madde 8- Kamu görevlileri, çalıştıkları kurum veya kuruluşun amaçlarına ve misyonuna uygun davranırlar.

Dürüstlük ve tarafsızlık
Madde 9- Kamu görevlileri, tüm eylem ve işlemlerinde yasallık, adalet ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda vatandaşlara adil, tarafsız ve dürüst davranırlar.
Görevlerini yerine getirirken ve hizmetlerden yararlandırmada, dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk ve cinsiyet ayrımı yapamazlar; insan hak ve özgürlüklerine aykırı veya kısıtlayıcı muamelede, fırsat eşitliğini engelleyici davranış veya uygulamada bulunamazlar.
Kamu görevlileri, siyasi açıdan tarafsız davranırlar ve kamu makamlarının mevzuata uygun politikalarını, kararlarını veya eylemlerini engellemeye teşebbüs edemezler.
Kamu görevlileri, tarafsızlık ilkesinin gereği olarak herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; gerçek veya tüzel kişilere, öncelikli, ayrıcalıklı, taraflı, eşitlik ilkesine aykırı muamele veya uygulama yapamazlar.
Kamu görevlileri, kamu yararı ve hizmet gereklerini dikkate alarak doğruluk ve dürüstlük içerisinde karar verir, takdir yetkisini tarafsız ve hizmet gereklerine uygun bir şekilde kullanırlar.

Saygınlık ve güven
Madde 10- Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla gösterirler.
Kamu görevi, kamu yararına uygun faaliyette bulunmayı gerektiren güvene dayalı bir hizmettir. Bu nedenle kamu görevlileri, halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyecek, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınarak güvenilir işlem ve eylemde bulunurlar.
Kamu görevlileri, halka hizmetin kişisel veya özel her türlü menfaatin üzerinde bir görev olduğu bilinciyle hizmet gereklerine uygun hareket ederler.
Görevin ifası sırasında; halka kötü davranılması, işin savsaklanması, çifte standart uygulanması, tarafgirlik yapılması tarzındaki davranışlar, çıkar beklentisi anlamına gelir ve etik kurallara aykırılık teşkil eder.
Yönetici ve denetçi konumunda bulunan görevlilerin, keyfi davranışlarda ve baskı/hakaret ve tehdit edici uygulamalarda bulunması, mesnetsiz raporlar düzenlemesi, kendileri için mevzuata aykırı olarak konaklama, yemek, ulaşım imkanları ve benzeri çıkarlar talep etmesi, etik kuralların açıkça ihlali olarak kabul edilir.

Nezaket ve saygı
Madde 11- Kamu görevlileri, üstleri, meslektaşları, alt düzeydeki personel ve hizmet ettikleri halkla ile olan ilişkilerinde nazik ve saygılı davranırlar. Hizmetten yararlananlara karşı gerekli ilgiyi gösteriler.

Yetkili makamlara bildirim
Madde 12- Kamu görevlileri, kötü yönetim unsuru içeren, bu yönetmelikte belirlenen etik davranış ilkeleriyle uyumlu olmayan ve yasadışı, uygunsuz ve gayri ahlaki iş ve eylemlerde bulunmaları yönünde kendilerinden talepte bulunulması halinde veya bu tür bir eylem ve işlemden haberdar olduklarında ya da gördüklerinde, durumu yetkili makamlara bildirirler.
Kamu görevlileri, işlerini yaparken karşılaştıkları kamu hizmetleriyle ilgili yasa dışı veya cezai suç niteliğindeki işlem ve eylemlerle alakalı her hangi bir iddia veya şüpheyi, yetkili makamlara bildirirler.
Kurum ve kuruluş amirleri, makul ve iyi niyetle ihbarda bulunan kamu görevlilerinin kimliğini gizli tutar ve kendilerine herhangi bir zarar gelmemesini garanti eder.

Görevin kötüye kullanılması
Madde 13- Kamu görevlileri görev ve yetkilerini, kendileri, aileleri veya üçüncü kişiler lehine doğrudan veya dolaylı olarak herhangi uygunsuz veya yasal olmayan bir menfaat sağlamak amacıyla kullanamazlar.
Kamu görevlileri makam ve görevleriyle bağdaşmayan herhangi bir muameleye girişemezler veya kanunların öngördükleri dışında her hangi bir ekonomik, ticari veya benzeri başka menfaat sağlayamazlar ya da bunlardan kaynaklanan ödemeleri kabul edemezler.
Kamu görevlileri, kendileri, aileleri veya üçüncü kişiler lehine aracılıkta veya tavassutta bulunamazlar, akraba, eş, dost ve hemşehri kayırmacılığı veya siyasal kayırmacılık yapamazlar.
Kamu görevlileri, görevlerini yerine getirirken kullandıkları kamu kaynaklarını, kamu bina ve taşıtları ile diğer kamu mallarını, görevleriyle ilgisi olmayacak şekilde kişisel veya özel amaçlar için kullanamaz ve kullandıramazlar.
Kamu görevlileri, resmi görevlerinin ifası sırasında ya da bu görevlerin sonucu olarak elde ettikleri resmi veya gizli nitelikteki bilgileri, görevleriyle bağdaşmayacak şekilde, kendilerine doğrudan veya dolaylı olarak ekonomik, siyasal veya sosyal nitelikte bir menfaat elde etmek için kullanamazlar.
Kamu görevlileri, doğrudan veya dolaylı olarak, seçim kampanyalarında, birinin seçilmesini sağlamak veya engellemek amacıyla görev yaptığı kurumun kaynaklarını kullanamaz, kullanılmasına yetki veremezler.
Görevleri dolayısıyla öğrendikleri sırlar ile, ilgililere ve üçüncü kişilere ilişkin gizli kalması gereken bilgileri, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında bulunanlar hariç, yetkili merciler dışında hiçbir kurum, kuruluş veya kişiye açıklayamazlar; kendilerinin yararına, üçüncü kişilerin yararına veya zararına kullanamazlar. Bu zorunluluk görevden ayrıldıktan sonra da devam eder.

Hediye yasağı
Madde 14- Kamu görevlisinin görevi nedeniyle, hizmetten yararlananlardan hediye almaması, kamu görevlisine görevi nedeniyle hediye verilmemesi ve görevin istismar edilerek çıkar sağlanmaması temel ilkedir.
(Memurlar.net) Kamu görevlileri, yürüttükleri görevle ilgili bir iş, hizmet veya menfaat ilişkisi olan gerçek veya tüzel kişilerden, doğrudan doğruya veya aracı eliyle, kendisi, ailesi, yakın akrabaları ve arkadaşları için herhangi bir hediye (karşılama, veda ve kutlama hediyeleri; burs, seyahat ve çek hediyeleri; mensubu olduğu vakfa, derneğe veya spor kulübüne yardım istemek dahil); ücretsiz konaklama (otel, tatil köyü, kamp, pansiyon vb), kredi kabul edemezler ve menfaat sağlayamazlar.
Kamu görevlileri, kamu kaynaklarını kullanarak hediye veremez, resmi gün, tören ve bayramlar dışında, hiçbir gerçek veya tüzel kişiye çelenk veya çiçek gönderemezler; görev ve hizmetle ilgisi olmayan kutlama, duyuru ve anma ilanları veremezler.
Yurtiçinde ve yurtdışında nezaket ve protokol kuralları gereğince kabul edilme zorunluluğu bulunan hediyeler, demirbaş listesine kaydedilmek ve kamuda değerlendirilmek üzere kuruma teslim edilir.
Aşağıdaki niteliklere sahip olanlar, yasak kapsamı dışındadır:
a) Görev yapılan kuruma katkı anlamına gelen, kurum hizmetlerinin hukuka uygun yürütülmesini etkilemeyecek olan ve kamu hizmetine tahsis edilmek, kurumun demirbaş listesine kaydedilmek ve kamuoyuna açıklanmak koşuluyla alınanlar (makam aracı ve belli bir kamu görevlisinin hizmetine tahsis edilmek üzere alınan diğer hediyeler hariç),
b) Bilgi içerikli kitap, dergi, makale, kaset, takvim, cd veya buna benzer nitelikte olanlar,
c) Halka açık yarışmalarda, kampanyalarda veya etkinliklerde kazanılan ödül veya hediyeler,
d) Herkese açık konferans, sempozyum, forum, panel, yemek, resepsiyon veya buna benzer etkinliklerde verilen hatıra niteliğindeki hediyeler.
e) Tanıtım amacına yönelik, herkese dağıtılan ve sembolik değeri bulunan reklam ürünleri ile el sanatları ürünleri.
f) Finans kurumlarından piyasa koşullarına göre alınan krediler.
g) Kurum ve kuruluşlara yapılan bağışlar.
Bu Yönetmelik kapsamına giren en az genel müdür, eşiti ve üstü görevliler, bu maddenin 4 üncü fıkrası ve (a) bendinde sayılanlara ilişkin bilgileri herhangi bir uyarı beklemeksizin, her yıl Ocak Ayı sonuna kadar, bir önceki yılda aldıkları (Kurumlarına teslim ettikleri ve etmedikleri) tüm hediyelerin listesini Kurula bildirirler.
Tüm kurumlar, kendilerine teslim edilen hediyeleri, kayıt altına alır ve demirbaşa kaydedildiğini ilgiliye bildirirler.
Kurul, hediye alma yasağının kapsamını, teblig, genelge veya diger emirlerle düzenlemeye yetkilidir.

Kamu malları ve kaynaklarının kullanımı
Madde 15- Kamu görevlileri, kamuya ait malları veya kaynakları korur ve kollarlar, bunları her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri alırlar ve bunların kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri dışında kullanılmamasına dikkat ederler.

İsraf ve savurganlıktan kaçınma
Madde 16- Kamu görevlileri, kamu malları veya kaynaklarının kullanımında israf ve savurganlıktan kaçınırlar; kamusal zamanı, malları, kaynakları, işgücünü ve imkanları kullanırken etkin, verimli ve tutumlu davranırlar.

Bağlayıcı açıklamalar ve gerçek dışı beyan
Madde 17- Kamu görevlileri, görevlerini yerine getirirken yetkilerini aşarak çalıştıkları kurumları bağlayıcı açıklama, taahhüt, vaat veya girişimlerde bulunamazlar, aldatıcı ve gerçek dışı beyanat veremezler.

Bilgi verme ve saydamlık
Madde 18- Kamu görevlileri, halkın bilgi edinme hakkını kullanmasına yardımcı olurlar. Gerçek ve tüzel kişilerin talep etmesi halinde istenen bilgi veya belgeleri, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununda belirlenen istisnalar dışında, usulüne uygun olarak verirler.
Üst düzey kamu görevlileri, kurumlarının, ihale süreçlerini, faaliyet ve denetim raporlarını uygun araçlarla kamuoyunun bilgisine sunarlar.
Kamu görevlileri, kamu hizmetleri ile ilgili temel kararların hazırlanması, olgunlaştırılması, alınması ve bu kararların uygulanması aşamalarından birine, bir kaçına veya bütününe, o karardan doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenecek olanların katkıda bulunmasına imkan sağlarlar.

Yöneticilerin hesap verme sorumluluğu
Madde 19- Yönetici veya denetleyici kamu görevlileri, çalıştığı kurum veya kuruluşun amaç ve politikalarına uygun davranırlar; kamu görevlilerinin kurumun amaç ve politikalarına uygun olmayan işlem veya eylemlerini engellemek için yönetici veya denetici pozisyonunun gerektirdiği önlemleri zamanında almamaları halinde, personelin bu tip işlem veya eylemlerinden dolayı sorumlu kabul edilirler.
Yönetici veya denetleyici kamu görevlileri, yetkisi içindeki personelin yolsuzluk olaylarını önlemek için gerekli tedbirleri alırlar. Bu tedbirler; yasal ve idari düzenlemeleri uygulamayı, eğitim ve bilgilendirme konusunda uygun çalışmalar yapmayı, personelinin karşı karşıya kaldığı mali ve diğer zorluklar konusunda uyanık ve kişisel davranışlarıyla personeline örnek olmayı kapsar.
Üst yöneticiler ile sıralı yöneticiler, personeline etik davranış ilkeleri konusunda uygun eğitimi sağlamak, bu ilkelere uyulup uyulmadığını gözetlemek, etik davranış konusunda tavsiyede bulunmakla yükümlüdür.

Eski kamu görevlileriyle ilişkiler
Madde 20- Kamu görevlileri, eski kamu görevlilerini kamu hizmetlerinden ayrıcalıklı bir şekilde faydalandıramaz, onlara imtiyazlı muamelede bulunamaz.
Kamu görevlerinden ayrılan kişilere, ilgili kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak kaydıyla, daha önce görev yaptıkları kamu kurumundan, doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir yüklenicilik, komisyonculuk, temsilcilik, bilirkişilik, aracılık veya benzeri görev ve iş verilemez.

Mal bildiriminde bulunma
Madde 21- Kamu görevlileri, kendileriyle eşlerine ve velayeti altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, 3628 sayılı Mal Bildiriminde bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda yazılı hükümler uyarınca, yetkili makama mal bildiriminde bulunurlar.
Kurul, mal bildirimlerini gerek gördüğü takdirde inceleme yetkisine sahiptir. Mal bildirimlerindeki bilgilerin doğruluğunun kontrolü amacıyla ilgili kişi ve kuruluşlar (bankalar ve özel finans kurumları dahil) talep edilen bilgileri, en geç otuz gün içinde Kurul'a vermekle yükümlüdürler.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler

Etik davranış ilkelerine uyma
Madde 22- Kamu görevlileri, Anayasaya, kanunlara ve ve diğer mevzuat hükümlerine uygun davranmak zorunda oldukları gibi, görevlerini yürütürken bu Yönetmelikte belirtilen etik davranış ilkelerine de uymakla yükümlüdürler.
Bu yönetmelikte düzenlenen etik davranış ilkeleri, kamu görevlilerinin istihdamını düzenleyen mevzuat hükümlerinin bir parçasını oluşturur.
Yeni göreve başlayan veya yöneticilik ve denetleyicilik gibi görevlere atananlar, bir ay içinde Kurulca düzenlenen "etik sözleşme" belgesini imzalamakla yükümlüdürler. Bu belgeler, personelin özlük dosyasına konulur.
Kamu kurum ve kuruluşlarının yetkili sicil amirleri, personelin sicil ve performansını, bu Yönetmelikte düzenlenen etik davranış ilkelerine uygunluk açısından da değerlendirirler.

Personeli bilgilendirme
Madde 23- Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen ve edilecek olan her düzeydeki personel, istihdama ilişkin koşulların bir parçası olarak etik davranış ilkeleri ve bu ilkelere ilişkin sorumlulukları hakkında bilgilendirilir. Bu davranış ilkelerinde bir değişiklik olduğunda, zamanında kendilerine bilgi verilir.

Eğitim
Madde 24- Etik davranış ilkelerinin, kamu görevlilerine uygulanan temel hazırlayıcı eğitim veya hizmet içi eğitim programlarında yer alması, kurum ve kuruluş yöneticilerince sağlanır.
Kurul, etik kültürün yerleştirilmesi ve geliştirilmesi konusunda her türlü çalışmalar yapar, yaptırır; araştırma, yayın, anket, kamuoyu yoklaması, bilimsel toplantılar ve benzeri etkinlikler düzenler, kamu görevlileri için eğitim programları hazırlar, koordine eder, yürütür veya bu konularda bakanlıklar, diğer kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, mahalli idareler ve konusunda uzman sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapabilir; konusunda uzman kamu ve özel sektör kuruluşlarından hizmet satın alabilir.

Kurumsal etik ilkeleri
Madde 25- Bu yönetmelikle belirlenen etik davranış ilkeleri, kapsama dahil kurum ve kuruluşlarda uygulanmakla birlikte, ayrıca kurum ve kuruluşlar, yürüttükleri hizmetin veya görevin niteliğine göre, kendi kurumsal etik davranış ilkelerini, Kurul'un uygun görüşünü almak kaydıyla yönerge biçiminde düzenleyerek geliştirebilirler.

Rapor isteme yetkisi
Madde 26- Kurul, kamu görevlilerinin arasında etik davranış ilkelerinin yerleşmesi için alınan tedbirleri ve yapılan faaliyetleri, kapsama dahil kamu kurum ve kuruluşların üst yöneticilerinden rapor etmesini istemeye yetkilidir.
Kurul ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarının üst yöneticilerinden, etik davranış ilkeleri konusunda denetim yapılması ve gerekli önlemlerin alınmasını isteyebilir.

Etik görevlisi
Madde 27- Kurum ve kuruluşlarda, etik kültürünü yerleştirmek ve geliştirmek, personelin etik davranış ilkeleri konusunda karşılaştıkları sorunlarla ilgili olarak tavsiyelerde ve yönlendirmede bulunmak üzere, ilgili kurumun insan kaynakları biriminde çalışan dört yıllık üniversite mezunu, tutum ve davranışlarıyla bu Yönetmelikte belirtilen etik davranış ilkelerini benimsemiş kişiler arasından bir etik görevlisi belirlenir.
Etik görevlisinin ne kadar süreyle görev yapacağı ve diğer hususlar, ilgili kurum ve kuruluş yöneticilerince belirlenir. Etik görevlisinin özgeçmiş ve iletişim bilgileri, iki ay içinde Kurul'a bildirilir.
Etik görevlileri, Kurul ile işbirliği içinde çalışır. Kurul, etik görevlileri için belirli aralıklarla eğitim ve bilgilendirme programları düzenleyebilir.

Kurulun inceleme isteme yetkisi
Madde 28- Kurul, bu Yönetmelikte düzenlenen etik ilkelere aykırı davranış ve uygulamalar hakkında, yetkili amirlerden veya kamu denetim birimlerinden inceleme yapmasını isteyebilir.

Görüş bildirme
Madde 29- Kurul, kapsam içindeki kurum ve kuruluşların, etik davranış ilkeleri konusunda uygulamada karşılaştıkları sorunlara yönelik olarak görüş bildirmeye yetkilidir.

Geçici Madde 1- Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren iki ay içinde kapsam içindeki kamu görevlileri, 22 inci maddede düzenlenen "etik sözleşme" belgesini imzalarlar ve bu belgeler personelin dosyasına konulur.

Yürürlük
Madde 30- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 31- Bu Yönetmelik hükümlerini Başbakan yürütür.