Hangi vitamin hangi besinlerde bulunur?
Mutfaklarımızda yemek yaparken kullandığımız sebzeler, et-balık ve süt ürünleri, tahıllar, kurubaklagiller vb. hepsinin sağlığımız açısından çok önemli yararları vardır. Çünkü hepsi birer vitamin deposudur...
Cumhuriyet Haber Portalı
İstanbul- Hangi vitaminlerin nelerde bulunduğunu hatırlayalım...
A vitamini
Vücudun gelişmesi, göz sağlığı, solunum sistemi ve sağlıklı bir cilt için gereklidir. Kandaki beyaz hücre aktivitesini artırır. Fazlası toksiktir. Hemen her besinde olduğundan ek olarak tablet şeklinde almaya gerek yoktur. Karaciğer, yağsız et, süt, tereyağı, yumurta, yeşil yani brokoli ıspanak ve sarı havuç kayısı gibi sebzelerde bulunur.
Beta karoten
Zararlı bileşenlerle savaşır. Toksik değildir. Kanseri önlemede etkilidir. A vitamininden zengin besinler beta karotenden de zengindirler.
Selenyum
Bağışıklık sistemini destekler. Kanserle savaşta etkilidir. Kümes hayvanları, deniz ürünleri, soğan, sarımsak, kırmızı biberde bulunur.
Demir
Kanda oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin üretiminde etkilidir. Çeşitli enzimlerin üretimi ve bazı minerallerin emilimi için gereklidir. Bağışıklık sisteminde çok önemli bir yere sahiptir. Karaciğer, böbrek, yürek, sakatatlar, yumurta sarısı, balık, istiridye, fasulye, ıspanak, buğday ve yulaf unu, hurma, ceviz, fındık, kuru kayısı ve pekmezde bulunur.
Çinko
Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde rol oynayan beyaz kan hücrelerinin üretimine destek olur. Birçok hormon ve enzimin üretiminde rol alır. A vitaminin hücrelere taşınması ve kullanımında etkilidir. Eksikliğinde bağışıklık sistemi zayıflar, halsizlik, yorgunluk gibi belirtiler ortaya çıkar. Ayrıca saç dökülmesine ve yaraların geç iyileşmesine sebep olur. Kırmızı et, kümes hayvanları, kabuklu deniz ürünleri, fasulye, fındık ve bütün hububatlarda bulunur.
B vitamini
B-1, B-2, B-6 ve B-12 vitaminlerini içine alan gruptur. İştah, sindirim ve sinir sistemi için gereklidir. B grubu vitaminler; tahıllar, yağsız et, böbrek, yürek, beyin, karaciğer, yerfıstığı, tavuk, ceviz, yumurta, kepek ekmeği ve yağlı tohumlarda bulunur.
B-1 vitamini
Buğday, pirinç, mısır, yulaf, darı, çavdar ve bunlarla yapılan besinlerde, kepek ekmeğinde, mantar ve bira mayasında bulunur.
B-2 vitamini
Süt, peynir, yoğurt ve koyu yeşil yapraklı sebzelerde vardır.
B-12 vitamini
Karaciğer, et ve yumurtada bulunur.
C Vitamini
Virüslerin çoğalmasını engeller. Tüm bağışıklık reaksiyonlarına katılır. Vücudun direncini artırır, mikrobik hastalıklardan korur, dokuların ve diş etlerinin sağlığı için lazımdır. En çok sigara içenlere gereklidir.
Portakal, mandalina, greyfurt, limon, havuç, çilek, kavun, taze kırmızı ve yeşil biber, beyaz ve kırmızı lahana, maydanoz, kuşburnu ve yeşil sebzelerde bulunur. C vitamini suda eriyen bir vitamin olması sebebiyle çabuk kaybolabilmektedir. Bu yüzden besinleri nasıl pişirdiğimiz çok önemlidir.
Sebze ve meyvelerin önce doğranıp sonra yıkanması ve suda bekletilmesi büyük miktarda C vitamini kaybına neden olur. Bu durumda sebze sadece posa kaynağı olmuş olur. Brokoli, karnabahar gibi sebzelerin haşlama sularının dökülmemesi gerekir. Bu gibi sebzeleri buharda pişirerek C vitamini kaybını en aza indirebilirsiniz.
D Vitamini
Kalsiyum ve fosforun emilerek vücuda faydalı bir hale gelmesi, kemiklerin gelişmesi için lazımdır. Balıkyağı, süt ve tereyağında bulunur.
E Vitamini
Büyüme ve üreme için gereklidir. Vücutta çeşitli reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan bileşenlerin sebep olduğu hasarı önler. Bağışıklık sisteminde önemli olan çeşitli maddelerin salınımını artırır. Beyaz kan hücre aktivitesini artırır. Buğday, pirinç, mısır, darı, çavdar, marul, soya, yerfıstığı, kabak çekirdeği, badem, susam, ceviz, zeytinyağı, ayçiçeği yağı, mısırözü yağı, pamukyağı ve yeşil sebzelerde bulunur.
K Vitamini
Kanın normal sürede pıhtılaşması için gereklidir. Et, karaciğer, domates, kabak, karnabahar, ıspanak ve diğer yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.