Para piyasalarında geçtiğimiz hafta neler oldu?
Şenol Aydoğan
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) işlem gören hisse senetleri geçen hafta ortalama yüzde 7,00 oranında değer yitirdi.
Ortadoğu'daki olayların dünyanın büyük petrol üreticilerinden Libya'ya sıçraması ve ülkede üretimin yarıya düştüğüne ilişkin haberler, geçen hafta petrol fiyatlarında önemli artışlara neden oldu.
Brent petrolün fiyatı 119,48 dolara ve West Texas Intermediate (WTI) petrolün fiyatı da 103 dolara kadar çıkarken, yaklaşık son 2,5 yılın en yüksek seviyesi olarak kaydedilen bu fiyatların global ekonomik toparlanmayı yavaşlatacağına ve enflasyona sebep olabileceğine ilişkin endişeler riskten kaçma eğilimi artırdı. Petrol fiyatlarındaki artışın, petrol ithalatçısı ülkelerin enerji faturalarını artıracağı yorumları yapılıyor.
Rusya, enflasyona ilişkin endişelerle politika faiz oranlarını 25 baz puan artırarak yüzde 8'e ve bankaların zorunlu karşılık oranlarını da yüzde 3'ten yüzde 3,5'e yükseltti. Rusya borsası, petroldeki yükselişten olumlu etkilenen nadir borsalardan oldu. Petrol fiyatındaki artıştan Rusya'nın yanı sıra Kazakistan, Venezüella ve Nijerya gibi petrol ihracatçısı ülkelerin de fayda sağlaması, enerji ihtiyacını büyük ölçüde kömürden karşılayan Çin'in ise petroldeki yükselişten sınırlı ölçüde etkilenmesi bekleniyor.
Ortadoğu'daki olaylardan (Libya'ya gelinceye kadar) etkilenmeyerek yükselişlerini sürdürmüş olan gelişmiş ülke borsaları bu hafta petrol fiyatlarındaki sıçramanın da etkisiyle yüzde 2-3 dolayında gerilediler.
Riskten kaçma eğilimi ve enflasyon endişeleri, değerli metal fiyatlarında da önemli artışlara neden oldu. Altın 1.418,41 dolara kadar yükseldi. Gümüş de 34,330 dolarla son 30 yılın en yüksek seviyelerini gördü. Daha sonra gerileyen altın 1.410,50, gümüş de 33,326 dolardan kapandı. Global ekonomik toparlanmaya daha bağlı bir seyir izleyen bakır ise son bir ayın en düşük seviyelerine geriledi.
Haftanın bir diğer öne çıkan gelişmesi EUR/USD'nin 1,38 (1,3840) seviyesinin üzerini test etmesi oldu. Parite kasım başında 1,42 seviyelerini gördükten sonra İrlanda kriziyle birlikte hızlı düşüşe geçmiş ve ocak ayında 1,30'un altına gerilemişti. Uzmanlar, euro bölgesinde enflasyonun yüzde 2,4'e yükselmesi sonucunda Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) önümüzdeki hafta yapılacak toplantının ardından faiz artırım sinyali verebileceğine ilişkin beklentilerin, avronun değer kazanmasında etkili olduğunu vurguluyor.
Yurtiçi piyasalarda, artan petrol fiyatlarının cari açığı ve enflasyonu yükseltebileceğine ilişkin endişelerle olumsuz bir hafta geride kaldı. Faiz, özellikle enflasyon endişeleriyle yüzde 8,82 ile son 8 ayın en yüksek seviyelerini test ettikten sonra yüzde 8,63 seviyesinden kapandı.
Faizdeki bu yükselişin yanında global borsalardaki satışların da etkisiyle İMKB 100 Endeksi haftanın ilk dört gününde yüzde 8'e yakın geriledi.
Endeks, son gün yaşanan toparlanmayla yüzde 1,0'lik artış kaydetti. Türk Lirası'nda da geçen hafta önemli bir dalgalanma yaşandı. Döviz sepeti 1,91 ile global ekonomik krizin derinleşmiş olduğu Mart 2009'dan bu yana en yüksek seviyeleri test etti. Ancak haftanın son günü bir miktar gerileyerek 1,90'ın altına indi.
İMKB, haftaya yüzde 1,30'luk düşüşle başladı. Düşüşler salı, çarşamba ve perşembe günleri de devam etti. Hisse senetleri günlük bazda salı günü ortalama yüzde 0,72, çarşamba günü ortalama yüzde 2,36 ve perşembe günü ortalama yüzde 3,76 oranında değer yitirdi. İMKB 100 Endeksi cuma günü ise yüzde 1,00 oranında yükseldi.
-GELECEK HAFTA- Uzmanlar, geçen hafta yaşanan satışlarla uzun vadeli yükseliş kanal desteğinin kırılmasının teknik açıdan olumsuz görünümü artırdığını savunarak, yeni haftada, tepki hareketleri beklenmekle birlikte, olası tepki yükselişlerinde 61.950 ve 62.900 seviyelerinin haftalık işlemlerde direnç seviyeleri olarak izlenebileceğini kaydediyor.
Yükseliş hareketlerinin güç kazanması ve endeksin tekrar uzun vadeli yükseliş trendinin içine girebilmesi için 62.900 seviyesinin üzerinde kapanış gerçekleşmesi gerektiğini belirten uzmanlar, endeksin haftalık işlemlerdeki desteklerinin 60.900 ve 59.800 seviyelerinde bulunduğunu ifade ediyor.
-ÖZETLE PİYASALAR- İMKB Tahvil ve Bono Piyasasındaki oranlarda yükseliş eğilimi devam etti.
Türk Lirası karşısında haftalık bazda tüm döviz türleri değer kazandı. Altın fiyatları yükselirken, mevduat faizlerinin ortalamalarında harhangi bir değişim olmadı.
Hisse senetleri haftalık bazda ortalama yüzde 7,00 oranında değer yitirdi. 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı yüzde 2,56, Cumhuriyet altınının satış fiyatı yüzde 2,55 oranında arttı. Yatırım fonlarının seyrini izleyen A.A Fon Endeksi geçen hafta yüzde 1,00 oranında düşüş gösterdi. Önceki hafta sonundaki oranlara göre, 1 aylık mevduat faizinin haftalık net getirisi yüzde 0,12, haftalık reponun net getirisi yüzde 0,11 olarak gerçekleşti.
-BORSA ENDEKSLERİ- İMKB 100 Endeksi, hafta boyunca 4.618,42 puan düşerek 65.985,76 puandan 61.367,34 puana indi. Hisse senetlerindeki haftalık ortalama düşüş yüzde 7,00 oldu.
İMKB Mali Endeks 7.547,34 puan düşerek 98.486,57 puandan 90.939,23 puana, İMKB Sanayi Endeksi 2.354,13 puan düşerek 53.261,79 puandan 50.907,66 puana ve İMKB Hizmetler Endeksi 3.634,95 puan düşerek 43.153,61 puandan 39.518,66 puana indi.
Böylece, mali grup hisseler ortalama yüzde 7,66, sanayi grubu hisseler ortalama yüzde 4,42 oranında ve hizmetler grubu hisseler de ortalama yüzde 8,42 oranında değer yitirdi.
-KAZANANLAR VE KAYBEDENLER- Borsada geçen hafta işlem gören 362 hisse senedinden 20'si değer kazanırken, 337 hisse senedi değer yitirdi, 5 hissenin değeri değişmedi.
Geçen hafta en yüksek oranlı artış, yüzde 15,38 ile Mert Gıda hisselerinde oldu. Yüzde 13,92 oranındaki artışla Fenerbahçe Sportif hisseleri ikinci ve yüzde 12,03'lük artışla da Uşak Seramik hisseleri üçüncü olarak sıralandı.
En yüksek oranlı gerileme ise yüzde 41,27'lik düşüşle ÇBS Printaş hisselerinde oldu. ÇBS Boya hisseleri yüzde 36,99'luk düşüşle ikinci, Selçuk Gıda hisseleri yüzde 29,79'luk düşüşle üçüncü sırada yer aldı.
-DÖVİZ- Geçen hafta Türk Lirası karşısında tüm döviz türleri değer kazandı.
İstanbul serbest piyasada önceki hafta sonuna göre ABD Dolarının Türk Lirası satış fiyatı 0,0170 lira ve yüzde 1,08 artarak 1,5960 liraya, avronun satış fiyatı 0,0430 lira ve yüzde 2,00 artarak 2,1940 liraya yükseldi.
İngiliz Sterlinin satış fiyatı 0,0250 lira ve yüzde 0,97 artarak 2,6000 liraya, İsviçre Frangının satış fiyatı da 0,0750 lira ve yüzde 4,50 artarak 1,7400 liraya çıktı.
Bugün öğle saatlerinde ise İstanbul serbest piyasada ABD Doları 1,5960 liradan, avro 2,1940 liradan, İngiliz Sterlini 2,6000 liradan ve İsviçre Frangı da 1,7400 liradan satılıyor.
-ALTIN- Haftalık bazda, Kapalıçarşı'da alınıp satılan 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı yüzde 2,56, Cumhuriyet altınının satış fiyatı yüzde 2,55 oranında arttı.
Cuma günü kapanış itibariyle külçe altının gram satış fiyatı 72,10 liraya, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da 483 liraya yükseldi.
İstanbul Altın Borsası'nda (İAB) 24 ayar altının gram fiyatı da yüzde 2,88 artarak 72,00 lira oldu.
-YATIRIM FONLARI- Yatırım fonlarına katılma belgeleri önceki hafta sonuna göre ortalama yüzde 1,00 oranında değer yitirdi.
Yatırım fonlarının fiyat seyrini izleyen A.A Bileşik Fon Endeksi geçen hafta boyunca 8.880 puan düşerek 1.047.87 puandan 1.038.507 puana indi.
Geçen haftanın en çok değer kazanan katılma belgeleri, yüzde 4,66'lık artışla Denizbank B Tipi Altın Fon, yüzde 4,57'lik artışla TEB B Tipi Altın Fon ve yüzde 4,55'lik artışla HSBC Yatırım B Tipi Altın Fon olarak sıralandılar.
Haftanın en çok değer yitiren üç katılma belgesi ise yüzde 11,60'lık düşüşle Global A Tipi Değişken Fon, yüzde 10,65'lik düşüşle Global B Tipi Değişken Fon ve yüzde 10,41'lik düşüşle MEKSA A Tipi Değişken Fon oldular.
-TAHVİL-BONO-FAİZ-REPO- İMKB Tahvil ve Bono Piyasasında oluşan ağırlıklı ortalamalar üzerinden yapılan hesaplamalara göre, çeşitli vadelerdeki kağıtların haftalık net getirileri yüzde 0,12 ile yüzde 0,16 arasında oldu.
Geçen hafta, mevduat faizlerinin ortalamalarında herhangi bir değişim olmadı. Önde gelen ve değerlendirmeye alınan 10 kamu ve özel bankanın faiz oranlarının ortalamaları üzerinden yapılan hesaplamalara göre, bir önceki hafta sonu geçerli olan oranlar itibariyle 1 ay vadeli mevduat faizinin haftalık net getirisi yüzde 0,12'yi buldu.
Önceki hafta sonunda İMKB Repo Ters Repo Pazarı'nda ağırlıklı ortalama faizi yüzde 6,5 dolayında bulunan haftalık reponun net getirisi de yüzde 0,11 olarak gerçekleşti.