İcra dairelerinde memur başına ortalama 10 bin dosya düşüyor
Adliyelerde icra dosyaları gün geçtikçe kabarıyor. Raflarda yer bulunamadığı için icra dosyaları artık koridorlarda muhafaza edilmeye başlandı. Kaybolan dosyalar ise memurların başını ağrıtıyor.
İcra yoluyla borçlular, adreslerini bildirmediği için bulunamıyor. Bu şekilde milyonlarca dosya adliyelerde birikiyor. İstanbul'da Şişli'deki bir icra dairesinde 80 bin, İstanbul Adliyesi'ndeki icra dairesinde yaklaşık 40 bin dosya işlem görüyor. Koridorlara, merdiven aralıklarına konulan dosyalar kayboluyor ve bunun üzerine icra memurları disiplin cezası alıyor.
2000 yılında Türkiye genelinde 7 milyon olan icra dosya sayısı 2001'de ekonomik kriz ile birlikte 2,5 milyon artarak 9,5 milyon dosyaya ulaştı. Bu rakam 2002'de 10 milyon oldu. 2003'te de 9 milyon 300 bin rakamına geriledi. Ancak, bu gerilemeye rağmen icra dairelerinde günlük görülen dosya sayısı katlanarak arttı. Bir türlü sonuçlandırılamayan dosyalar her yıl iş yükü olarak icra dairelerinin üstünde kaldı. 2000'de günlük bakılan ortalama dosya sayısı 450 iken, bu, 2003'te 554 oldu.
İcra dairelerinde çalışanlar, dosyaların her yeri doldurması sebebiyle oturacak yer bulmakta zorlanıyor. Her yıl üst üste yapılan raflar bile artık yetmiyor. Dosyalar balyalar halinde koridorlara, merdiven aralıklarına yığılıyor. Kapanan dosyalar da arşiv dolduğu için adliyenin önüne bırakılıyor. İstanbul'un önemli iş, ticaret ve banka merkezlerinden olan Şişli ilçesindeki altı tane icra dairesinde binlerce dosya işlemde. Bir icra dairesinde yılda yaklaşık 25 bin dosya işleme konuluyor. Önceki yıllardan kalan dosyalarla birleşince toplam sayı 80 bini buluyor. İcra müdürleri, adliyede fizikî yetersizlik olduğunu ve dosyalar rafları doldurdukça her yıl yeni dolap yaptırdıklarını belirtiyor. Dolap yaptıkları için odada kendilerine oturacak yer kalmadığından yakınan müdürler, ertesi güne fazladan iş kalmaması, işleyişin tıkanmaması için akşam 22.00'ye kadar çalıştıklarını vurguluyor. Dosyaları kaybettikleri için disiplin cezasına çarptırıldıklarını belirten bir icra yetkilisi, ?Hepimizin yönü kapıya doğru, bütün giren çıkanı görüp, dosyaları takip ediyoruz. Bu şekilde kaybolmayı engellemeye çalışıyoruz.? diyor. Yetkililer ayrıca, 3 bin dosyanın bulunduğu ilçelerde de 6 memurun, 30 bin dosyaya bakan dairelerde de aynı sayıda memurun çalışmasından yakınıyor.
Doç. Dr. Abdurrahim Karslı, 2001 ekonomik krizinin dosya yoğunlaşmasında önemli etkisinin olduğunu söyledi. ?Her ekonomik krizde olduğu gibi, 2001'de de icra takipleri arttı. İflaslar arttı.? diyen Karslı, icra takiplerinin uzun sürmesi sonucunda vatandaşların ?nasıl olsa icra takibi uzun sürüyor' diye borcunu ödemeye gayret etmediğini kaydetti. Karslı ayrıca, adliye binalarının yetersiz olması ve icra dairelerinde çalışan memur sayısının az olmasının da takiplerini yavaşlattığını ifade etti.
İcra davalarına bakan avukat Mehmet Yılmaz, dosya yoğunluğunu ?Kimlik Bildirim Kanunu'nun uygulanmamasına ve ekonomik kriz sonucu vatandaşın alım gücünün daralmasına bağladı. Yılmaz, devletin icra takibi yapılan insanlara ulaşamadığını ve sürüncemede kalan dosyaların biriktiğini anlattı. Bir icra takibinin on yıl sürebildiğini anlatan Yılmaz, devletin icraya düşen vatandaşı koruduğunu öne sürdü. Önceden rahatça işini hallettiği adliyelerde şimdi hacze götürecek memur bulamadığından yakınan avukat Yücel Ceyran, ?Son günlerde yaşadığımız bu yoğunluğu bir de 2001'de yaşamıştık.? diye konuştu. Hakimlerin ümitli olduğu konu ise Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP)'nin hizmete geçecek olması. Bu şekilde işlemlerin bilgisayarda yapılmasıyla en azından kağıda ihtiyaç duyulmayacak. Ve dosya konulacak yer aranmayacak.
zaman