Mahkeme: Kayıp kaçak bedeli sebepsiz zenginleşmeye yol açıyor

Sakarya'da yaşayan Mehmet Demir, kayıp kaçak ve sayaç okuma bedelinin iadesi için Sakarya Elektrik Dağıtım AŞ'ye (SEDAŞ) yaptığı başvurudan sonuç alamayınca Serdivan Kaymakamlığı Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı'na şikâyette bulundu. Demir, haksız yere alınan kayıp-kaçak bedelinin hesaplanarak iadesini talep etti.

Şikâyeti inceleyerek karara bağlayan hakem heyeti, abone olmadan ve hiçbir ücret ödemeden elektrik kullanan kişilerin bulunup bedelinin o kişilerden tahsil edilmesinin esas olduğunu kaydetti. SEDAŞ'ın savunmasını yeterli görmeyerek tüketicinin mağdur edildiği sonucuna varan hakem heyeti, kayıp-kaçak ve sayaç okuma bedelinin hesaplanarak Demir'e iade edilmesine karar verdi. SEDAŞ, hakem heyetinin kararına itiraz için tüketici mahkemesi sıfatıyla Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne başvurdu. SEDAŞ'ın avukatı Pınar Çolak Yaşar, kayıp-kaçak bedelinin kaçak enerji kullanımından kaynaklanan bir bedel olmadığını, bedelin elektrik sisteminde ortaya çıkan teknik ve teknik olmayan kaybın maliyetinin kayıp kaçak oranları ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla Enerji Piyasası Denetleme Kurulu (EPDK) tarafından belirlendiğini kaydetti.

Kaçak elektrik kullananlardan alınamayan paranın dürüst vatandaştan alınması gibi bir durumun söz konusu olmadığını savunan Yaşar, SEDAŞ'ın 2010 yılında yaptığı kaçak kontrolü taramalarında kaçak elektrik kullanan bin 907 kişinin suçüstü yakalandığını, bu kişilerin savcılığa sevk edildiğini söyledi.

Demir ise hakem heyeti kararının doğru olduğunu savunarak SEDAŞ'ın talebinin reddedilmesini istedi. SEDAŞ'ın başvurusunu reddeden mahkeme, elektrik kaçağını önleyecek teknik alt yapıyı kurmanın davacı şirketin görevi olduğunu belirtti. Esnafın taşıma sırasında zayi olan malının bedelini tüketiciye yansıtmasının nasıl hukuka aykırı ise kayıp enerji bedelinin de tüketiciden talep edilmesinin o kadar hukuka aykırı olduğunu kaydeden mahkeme, kararında şu görüşlere yer verdi: "Kaçak enerji kullanımını önlemek elektrik dağıtım şirketinin görevidir. Şirketin önleyemediği kaçak enerji kullanımının bedelini abonelerine yansıtması hakkaniyete aykırı olduğu gibi kaçak enerji kullandığı tespit edilenlerden tahsil edilecek kaçak enerji bedeli davacı şirketin mükerrer tahsilat yoluyla sebepsiz zenginleşmesine neden olacaktır. Sayaç okuma bedeli şirketin elektrik dağıtım işinin maliyet unsurları içinde bulunan ve fiyatı içinde yer alması gereken bir bedel olup ayrıca tüketiciye fatura edilmesi de davacı şirketin mükerrer tahsilat yoluyla sebepsiz zenginleşmesine neden olacaktır."

Mahkeme kararının ardından SEDAŞ, Demir'e geçen yılın Nisan-Aralık dönemi arasında tahakkuk ettirilen kayıp kaçak ve sayaç okuma bedelinin ücreti olan 36 lirayı ödeyeceğini bildirdi. Ancak Demir, bu yıl içinde ödediği faturalara yansıtılan kayıp kaçak ve sayaç okuma bedellerinin de ödenmesini talep etti. SEDAŞ'ın olumsuz cevap vermesi üzerine Demir, konuyu yeniden yargıya taşıdı.

KAYIP KAÇAK BEDELLERİ FATURADAN ÇIKARILDI

Kayıp kaçak bedelleri, 31 Mart 2012'ye kadar ayrı bir tahakkuk kalemi olarak faturada gösteriliyordu. Mahkeme kararları ve tüketicilerin açtığı davalar üzerine kayıp kaçak bedelleri artık faturada gösterilmiyor. Kayıp kaçak bedeli 1 Nisan'dan itibaren tüketim birim fiyatına eklenerek tüketicilerin dikkatinden kaçırılıyor.