Güler: 14 yıllık gecikmenin maliyeti 4.7 milyar dolar

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Ilısu ve Cizre Barajlarının yapımının 14 yıl gecikmesinin Türkiye'ye maliyetinin 4.7 milyard dolar olduğunu açıkladı. Bakan Güler, "Eğer bu iki barajın inşaatları planlamalarında öngörüldüğü gibi 1990 yılında bitirilmiş olsa idi bugüne kadar geçen 14 yılda elde edilebilecek enerji geliri toplam 4.7 millar dolar olacaktı. Bu barajlar yapılmadığı için 14 yılda 4.7 milyar dolar enerji geliri Basra Körfezi'ne akarak yok olmuştur. Halen her geçen sene 336 milyon dolar enerji geliri Körfeze akarak yok olmaktadır" dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Antalya Milletvekili Feridun Fikret Baloğlu'nun soru önergesine verdiği yazılı cevabında, "Bilindiği üzürü DSİ Genel Müdürlüğü ülkemiz tarihi eserlerine çok büyük önem vermekte olup geliştirdiği projelerden etkilenmesi muhtemel tarihi ve kültürel eserlerin kurtarılmasına yönelik çalışmaların yapılmasına her türlü mali ve teknik desteği sağlamaktadır. Ilısu baraj gölü ve etki alanında 1988 yılından bu yana Kültür ve Turizm Bakanlığı kontrolünde bu tür çalışmalar yürütülmektedir. Bu proje ile 1992 yılında Malta'da aralarında Türkiye7nin de bulunduğu ülkelerce imzalanan 'Avrupa Arkeolojik Kültür Mirasını Koruma Sözleşmesi' hükümlerinde yer alan bütünleşik koruma yaklaşımına göre, kamu yararı bulunan büyük projelerin uygulanmasında belgelenerek koruma ilkesi göz önüne alınmış bulunmaktadır" ifadelerini kullandı.

Bu projede DSİ Genel Müdürlüğü'nün Hasankeyf'e büyük öncelik verdiğini, Hasankeyf'te kazıların daha etkin ve hızlı bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla verebileceği her türlü mali ve teknik desteği sağlamaya çalışıtğını belirten Bakan Güler, proje kapsamında 1998 yılından bu yana DSİ Genel Müdürlüğü tarafından aktarılan ödeneğin toplamda yaklaşık 2 milyon 180 bin ABD Doları olduğunu, ayrıca bundan sonra da kredi anlaşması yürürlüğe girene kadar geçecek sürede milli bütçeden yarılacak ödeneğin yanı sıra Hasankeyf'in kurtarılma çalışmalarında kullanılmak üzere kredi kapsamında 25 milyon euro ayrıldığına dikkat çekti.

"Esasen Sayın Başbakanımız tarafından verilen talimat gereği DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Hasankeyf'teki eserlerin restorasyonu çok özel olarak ele alınmaktadır" diyen Bakan Güler, amaçlarının Türkiye'nin gururu olabileçek büyük bir barajı Türkiye'ye kazandırırken, tarihi olan ve çok büyük önem verdikleri Hasankeyf ilçesinin tarihi özelliğe sahip turistik bir ilçe olarak varlığını sürdürmesini sağlamayı hedeflediklerinin altını da çizdi. Bakan Güler, açıklamalarında su ifadelere de yer verdi:

"Ilısu Barajı'nın ömrü memba gelişmesiz olarak 325 yıldır. Yapımı halinde Ilısu Barajı'nda enerji üretimi yılda 4 milyar kWh olacakır. Ilısu Barajı mansabında yapılacak ve yapımı tamamen Ilısu Barajı'na bağlı Cizre Barajı'yla birlikte yılda toplam 5 milyar kWh enerji üretilecektir. Ilısu Barajı'nın yapılması ile sularla gelen sediment bu barajda tutulacağnıdan Ilısu Barajı'ndan hemen sonra yapımı planlanmış olan 46 m yükseklikteki Cizre Barajı ancak yapılabilir hale gelmektedir. Ilısu Barauı'nın yapılmaması durumunda Cizre Barajı 6 yıldatamamen sediment ile dolacak ve görev yapamaz hale gelecektir. Bu sebeple Ilısu ve Cizre barajları birlikte yapılması zorunlu olan ikili baraj sistemini oluşturmaktadır. Bu projenin maliyeti yaklaşık 2.3 milyar dolardır. Bu iki projenin başlangıçta enerji üretim faydası yılda 336 milyor dolarolmaktadır. Eğer bu iki barajın inşaatları planlamalarında öngörüldüğü gibi 1990 yılında bitirilmiş olsa idi bugüne kadar geçen 14 yılda elde edilebilecek enerji geliri toplam 4.7 millar dolar olacaktı. Bu barajlar yapılmadığı için 14 yılda 4.7 milyar dolar enerji geliri Basra Körfezi'ne akarak yok olmaştur. Haler her geçen sene 336 milyon dolar enerji geliri Körfeze akarak yok olmaktadır. Ek olarak Cizre Barajı'ndan gerçekleşecek sulamalar ile elde edilmesi planlanan yıllık 100 milyon dolar tarım geliri de heba olmaktadır. Bu sebeple zaman kaybetmeden biran önce projenin inşaatının başması gerekmektedir."

CHP'li Baloğlu ise, bakanın bu açıklamalarına tepki göstererek, "Bakan Ilısu Barajı'nda proje değişikliği yapılmayacağını açıkladı. Hasankeyf tehlikede" dedi