Göz bozuklukları, çocuğun okuldaki başarısını etkiliyor

Göz bozuklukları çocuğun okul başarısını etkileyerek, dikkat ve konsantrasyon eksikliğine, ders çalışmada isteksizliğe, başağrısına neden olabiliyor.

Ankara Özel Yüzüncü Yıl Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Samim Öndeş, okul başarısı ve sağlığı etkilenmeden çocukların göz muayenesinin yapılmasının çok önem olduğunu belirterek, "Çocukların ışık ya da cisimleri gözleriyle takip etmeleri doğumdan sonraki 6 haftada başlamaktadır. İlk birkaç ay içinde düzensiz göz hareketleri görülebilirse de en geç 4 aya kadar kaybolurlar. Bu aylarda ortaya çıkacak gözlerde titreme(nistagmus), gözlerin sürekli olarak ovuşturulması (oculodigital refleks), aşina yüzleri tanımama, ebeveynlerin uyanık olması gereken durumlardır. Erken doğan çocuklarda görsel gelişmenin bir miktar gecikebileceği akılda tutulmalıdır. Bu belirtileri gösteren çocukların vakit geçirilmeden bir göz hekimine gösterilmesi uygun olacaktır. Bu belirtiler olmasa da 1 yaşında göz kontrolunun yapılması uygundur.

Çocuğun gözlerinin duruşu ve bazı davranışları olası bir göz bozukluğunun belirtisi olabilir. Çocuk iki gözüyle aynı yere bakıp bakmadığı , gözlerde titreme, süreklilik arz eden bir baş pozisyonu varlığı, gözlerini kısarak bakması,sık sık kırpması ve kaşıması, okurken ya da televizyon seyrederken zorlanma çok yakın veya uzaktan bakma ve okulda meydana gelen başağrıları konusunda veliler uyanık olmalıdırlar. Bütün bu belirtiler göz bozukluğunun habercisi olabilir" dedi.

Kırma kusurları olarak adlandırılan myopi, hipermetropi, astigmat ve bunların karışımlarının, çocuklarda en sık rastlanan göz rahatsızlıkları olduğunu belirten Öndeş, "Okul öncesi çocuklarda özellikle göz tembelliğine neden olabileceğincen tesbit edilmeleri özellikle önem arzeder. Erken fark edilen yüksek kırma kusurları veya iki göz arasındaki kırma kusuru farkları göz tembelliğini önlemede çok önemlidir. Ne kadar erken o kadar iyidir. Görme duyusunun gelişme döneminde, yani doğumdan erken okul yıllarına kadar görsel uyaran eksikliği nedeniyle oluşan görme bozukluklarıdır. Genellikle gözlerin birinde görme kaybı oluşur. Nadiren her iki göz de etkilenebilir. Göz tembelliğinin en sık rastlanan iki sebebi şaşılık, erken yaşlardaki tek veya çift taraflı yüksek kırma kusurları(gözlük ihtiyacı)dır. Görme aksını kapatan konjenital katarakt, kornea bulanıklıkları gibi durumlarda da göz tembelliği gelişebilir. Göz tembelliği erken yakalandığında; maksimum 6 yaşına kadar önlenebilir bir görme bozukluğudur. Tedavinin başarısı yaş ilerledikçe azalır 7-10 yaş civarında pratik etkinliği yoktur denebilir.

Şaşılık iki gözün aynı anda farklı yerlere bakması olayıdır. Her yaşta ortaya çıkabilen tipleri vardır. Çocuklarda yetişkinlere göre çok daha sık görülür. Kayan gözde tembellik gelişir ve derinlik görme duyusu azalır veya tümden kaybolabilir. Şaşılığı tedavi edilmeyen çocuklar dünyayı iki boyutlu televizyondan seyreder gibidir denilebilir. Gözlerinizin tekini kapatarak arabanızı kullanmaya çalışırsanız ne demek istendiği anlaşılacaktır. Yapılması gereken yine erken teşhis ve erken tedavidir. Şaşılık tedavisi hekim, hasta ve ailenin hepsinin dahil olduğu bir tedavidir. Bunlardan biri aksarsa tedavi eksik kalır. Şaşılık tedavisindeki amaç göz tembelliğinin engellenmesi ve kaymanın gözlük ya da ameliyatla düzeltilmesidir. Şaşılık düzeltilse dahi göz tembelliği ile savaş sürmelidir. Bütün bunlar 7 yaş civarına kadar etkilidir. Bundan sonrası fonksiyonel düzelmeden çok gözlerin görüntüsünün düzeltilmesidir. Bütün bunların ışığında doğumdan itibaren yukarıda sayılan anormallikler yoksa ilk rutin kontrolun 1 yaşında olması uygundur. 4 yaşları civarında çocukların uygun eşellerle görme keskinlikleri ölçülebilir. Bu nedenle 4 yaşında yapılacak bir rutin kontrol çok bilgi verici olacaktır. Görme duyusu 7-10 yaşlarında gelişimini tamamlar. Bu sebeple de okula başlarken de mutlaka göz kontrolunun yapılması uygun olacaktır" dedi.