Meclis konuşmaları deşifre edilecek
TBMM Genel Kurul'daki konuşma kayıtları, dijital ses alma cihazlarıyla yapılmaya
başlandı.
Stenograflar, dijital kayıtlardan yararlanarak konuşmaları deşifre edebilecek.
22. Dönem 4. Yasama Yılı'nın başlamasıyla birlikte, Genel Kurul'daki konuşmaların,
dijital ses kayıt cihazlarıyla kayıt altına alınmaya başlandığı bildirildi.
Genel Kurul'da görev yapan stenograflar, dijital ses kayıt sisteminden faydalanarak,
konuşmaları deşifre etmeye başladı. Komisyonlardaki görüşmelerin ses kaydının,
ilerde dijital cihazlarla yapılabileceği bildirildi.
Stenograflar, ses alma aygıtlarıyla yapılan kaydın "delil" niteliğini
taşımaması nedeniyle, "olayların görgü tanığı, tarafsız görevlisi, inanılır
bilirkişisi ve tarihi belge niteliği taşıyan tutanağın sorumlusu" olarak
görev yapıyor. 1970 yılından beri ses kayıt cihazlarından faydalanan stenograflar,
konuşmaları daha hassas kaydedebilecek ve bilgisayar ortamında saklayabilecek
dijital kayıt sistemine geçilmesiyle, deşifre işlemlerini daha hızlı yapabilecekler.
HIZLI YAZMA ALFABESİ
Meclis tarihine 129 yıldır sessiz tanıklık yapan stenograflar, Meclis görüşmelerine
halk adına tanıklık etme ve duyulan, görülen her saptamayı tutanaklara geçirme
sorumluluğunu taşıyor.
"Kısa yazı" anlamına gelen ve konuşma hızında yazabilmeyi sağlayan
bir alfabe sistemi olan stenografi, daha yüksek hızda yazabilme kolaylığı getiriyor.
Zaman içinde yetersiz kaldığı için eski tutanak müdürlerinden Ahmet Varol'un
geliştirdiği steno sistemi, parlamento stenosunun esasını oluşturdu ve bugünkü
yazım hızına kavuşuldu.
Parlamento stenografları, halen, her kuşağın bir sonraki kuşağa öğretmesiyle
bugüne dek getirilen ve dakikada 250-300 heceye kadar yazabilmeyi sağlayan bu
steno sistemini kullanıyor.
2.5 DAKİKALIK NOTA, 20-45 DAKİKA DEŞİFRE
Stenograflar, görev alanlarının en önemli kısmını oluşturan TBMM Genel Kurulu'nda,
2,5 dakika süreyle ve zincirleme görev yapıyorlar.
Genel Kurul Salonu'nun altındaki koridordan geçerek Başkanlık Divanı önündeki
görev yerine ulaşan stenograf, 7,5 dakika Genel Kurul'da hazır bulunuyor. Toplantının
ses kaydını yapan teknisyenden ses kaydını alan stenograf, sorumlu olduğu 2,5
dakikalık notunu, dijital ses cihazından da yararlanarak, 20 ila 45 dakikada
deşifre ediyor.
Milletvekilinin kürsüden inişinden itibaren yaklaşık 1 saat sonra konuşma tutanağı tamamlanıyor. Meclis Başkanı'nın "oturumu kapattım" sözüne kadar tutulan tutanaklar,
Genel Kurul kapandıktan yaklaşık 1,5 saat sonra okunacak şekilde internette
ilgililerin hizmetine sunuluyor.
TBMM Tutanak Müdürlüğü'nde halen 22'si kadın, 41 stenograf görev yapıyor.