Vatandaş devlet kağıtlarından çıkıyor
Devlet iç borçlanma senetleri vatandaşlar için yatırım aracı olma cazibesini yitirirken, yabancılar devlet iç borçlanma senet portföylerini büyütüyor.
Bankacılık dışındaki gerçek kişilerin ellerinde tuttukları devlet iç borçlanma senetlerinin tutarı geçen yılsonuna göre 4 milyar 598 milyon YTL azaldı. Yabancıların devlet iç borçlanma kağıdı portföyü ise aynı dönemde 7 milyar 743 milyon YTL arttı.
Bankacılık dışı kesimin ellerinde tuttukları devlet iç borçlanma senetlerindeki düşüş eğilimi, ekim ayında da devam etti. Merkez Bankası verilerine göre, 30 Eylül 2005 tarihi itibarıyla 66 milyar 294 milyon YTL olan bankacılık dışı kesimin elinde bulundurduğu Devlet iç borçlanma senetleri 21 Ekim itibariyle 410.5 milyon YTL azalarak, 65 milyar 883 milyon YTL'ye geriledi.
2004 yılsonu itibariyle 67 milyar 75 milyon YTL olan bankacılık dışı kesimin elinde bulunan Devlet iç borçlanma senetlerinin tutarı, 25 Mart 2005 tarihi itibariyle 70 milyar 367 milyon YTL'ye kadar yükselmişti. Bu tarihten itibaren göreceli küçük yükselişlere karşın gerileme eğilimi gösteren bankacılık dışı kesimin devlet iç borçlanma senetleri, 21 Ekim 2005 tarihi itibariyle 65 milyar 883 milyon YTL'ye kadar geriledi. Buna göre, 7 aylık dönem içinde bankacılık dışı kesimlerdeki devlet iç borçlanma senetleri, yüzde 6.4 oranında azalarak, 4 milyar 484 milyon YTL düşüş gösterdi. Bu düşüşün 3 milyar 991 milyon YTL'lik bölümü YTL cinsinden kağıtlardaki azalmadan, 492.5 milyon YTL'lik bölümü de döviz cinsinden borçlanma kağıtlarındaki azalmadan kaynaklandı. Böylece bankacılık dışı kesimin elinde tuttuğu YTL ve dövize endeksli kağıt toplamı 21 Ekim 2005 tarihi itibariyle 62 milyar 195 milyon YTL'ye, yabancı paraya endeksli kağıt tutarı da 3 milyar 688 milyon YTL'ye geriledi.
Bankacılık dışı kesimlerin portföylerinde bulundurdukları devlet iç borçlanma senetleri tutarındaki azalmanın gerçek kişiler için devlet kağıtlarını yatırım aracı olarak cazibesini yitirmesinden kaynaklandığı görülüyor. Gerçek kişilerin ellerindeki devlet iç borçlanma senet tutarı, 36 milyar 403 milyon YTL ile en yüksek düzeyine ulaştığı 25 Mart 2005 tarihine göre 21 Ekim itibarıyla 6 milyar 171 milyon YTL düşüş gösterdi. Böylece gerçek kişilerin elindeki devlet kağıdı tutarı 30 milyar 232 milyon YTL'ye inerken, azalmanın 5 milyar 435 milyon YTL'lik bölümü YTL ve dövize endeksli kağıtlarda, 735.7 milyon YTL'lik bölümü de yabancı para cinsinden kağıtlarda gerçekleşti.
Tüzel kişilerin elindeki devlet kağıtları tutarında ise 25 Mart-21 Ekim döneminde 1 milyar 687 milyon YTL'lik artış oldu. Aylar itibariyle iniş çıkışlar gösteren tüzel kişilerin elindeki devlet kağıtları tutarında, eylül ayında yaşanan artış eğilimi ekimde de devam etti. Böylece 21 Ekim tarihi itibariyle tüzel kişilerin portföylerindeki DİBS tutarı 35 milyar 651 milyon YTL'ye ulaştı. Geçen yılsonuna göre kıyaslandığında tüzel kişilerin ellerinde tuttukları devlet iç borçlanma senet tutarını 3 milyar 406 milyon YTL arttırdıkları belirlendi.
YABANCILAR ARTIRIYOR
Yabancıların ise devlet iç borçlanma senet portföylerini genişlettikleri görülüyor. Yabancıların elindeki DİBS'lerin tutarı, geçen ay sonuna göre 21 Ekim tarihi itibarıyla 492 milyon YTL daha arttı. Böylece yabancıların geçen yılsonunda 16 milyar 797 milyon YTL olan devlet iç borçlanma senet portföyleri, 21 Ekim itibariyle 24 milyar 540 milyon YTL'ye kadar yükseldi. Yabancıların elindeki devlet iç borçlanma senet portföyünde bu yılın başından itibaren gerçekleşen büyüme oranı yüzde 46 oldu.