Mortgage'ın püf noktaları

Kira öder gibi ev sahibi olma fırsatına az bir zaman kaldı. 2006 yılında Mortgage sistemine girmek isteyenler ev ve ödeme koşullarını iyi düşünerek karar vermeli..

Mortgage sistemi için uzmanlar acele etmemek gerektiğini söylüyor. Bu nedenle, alacağınız ev ve ödeyeceğiniz kredi ile ilgili bilgileri en ince detayına kadar düşünmenizde fayda var

Karar verirken acele etmeyin

Sistem başlar başlamaz konut kredilerinde olduğu gibi bilinçsiz bir şekilde hücum yaşanmaması için tedbirler de alınmış durumda. Siz de sisteme girmeden önce, mutlaka iyi düşünmelisiniz. Alacağınız ev ve ödeme koşullarınızla ilgili olarak, mutlaka en ince detayına kadar araştırmanızı yapın. Bu konuda ödeme yapacağınız bankalardaki yetkililerden emlakçılara kadar, herkesle fikir alışverişinde bulunmakta fayda var.

7-Konut finansmanı nedir?

TASARININ 12. maddesinde şöyle yanıt verilmiş: ''Konut edinmeleri amacıyla tüketicilere kredi kullandırılması, konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması, sahip olduğu konutların teminatı altında tüketicilere kredi kullandırılmasıdır. Bu kapsamda kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler de konut finansmanı kapsamındadır.''

8-Mevcut konut kredisi sistemi nasıl işliyor?

BANKALAR alacağı evin tapusunu teminat olarak ipotek altına alıp 20 yıla kadar, yüzde 1.10'a inebilen sabit faizlerle YTL veya dövize endeksli konut kredisi veriyor. Bu şartlarda, 100 bin YTL'lik kredinin aylık ödemesi 1.325 YTL euro cinsinden yüzde 0.67 faiz oranı ile 864 euro 1.468 YTL'ye geliyor. Dolar cinsinden 0.72 faiz oranı ile 900 dolar.

9-YTL ile mi yoksa döviz ile mi borçlanmak avantajlı?

YTL daha ucuz, ama enflasyondan dolayı artış riski var. Dövize endeksli olanlar ise daha pahalı, ama tüketici kur riskini alıyor. Bir kriz anında aylık ödemeniz YTL bazında artabilir. Ancak artık bankalar zor dönemlerde tüketicinin faizini kendi istekleriyle yükseltemiyor. Tüketiciyi Koruma Kanunu'na göre kredi imzalandığı andaki ödeme planı karşılıklı mutabakat olmadan değiştirilemez.

10-Değişken faizle ödeme yapmak faydalı mı?

TÜRKİYE ortamında faizlerin düşeceğini bekliyorsanız, değişken faizli bir kredi anlaşması yaparsanız, faizler düşünce sizin de ödemeleriniz düşer. Buna karşın değişken faizde faizler de yükselirse bundan tüketici zarar görecektir. Türk tüketicisi çok büyük ihtimalle sabit faizli isteyecek. Faiz riskini tüketiciye yükledikleri için değişken faizli kredide bankalar tüketiciye daha düşük faiz sunabilir. Faizler, örneğin yüzde 1.10 seviyesine inse, aylık ödeme miktarı 1.325 YTL'den 1.233 YTL'ye iniyor, tüketiciye ayda 92 YTL'lik bir avantaj sağlıyor.

11-İnşa halindeki konutlar sisteme nasıl eklenecek?

SADECE yapı kullanma iznine (yani bitmiş konutlara) sahip olanlara bu imkanı sağlasanız, Türkiye'deki mevcut konutların yüzde 70'inin bu belgesi yok, dolayısıyla olanların fiyatı çok yükselecek. Bankalar ve bu işi finanse etmek isteyenler o yüzden inşa halindeki konutları da sisteme katmak istedi. Bunlar sisteme alınmakla birlikte uygulamanın nasıl olacağı henüz kesinleşmedi. Yasanın çıkmasından ve ikincil mevzuatın oluşmasından sonra bu konular kesinlik kazanacak. Belki de inşa halindekiler ilk etapta bu ikincil piyasada sunulamayacak.

12- Sistemin püf noktaları neler?

Vatandaş ödeme gücüne göre bir daire bulacak. Dairenin değerinin yüzde 25'i vatandaşın cebinde olacak. Kalan tutar için kredi talep edebilecek.

* Ev kredisi talep eden kişi, taksitleri ödeyememe ihtimaline karşın sigorta yaptıracak ve 2-3 ay boyunca bu taksitleri ödeyecek.

* Vatandaşın kendisinin bulduğu ve almayı planladığı konutla ilgili bir değerlendirme de yapılacak. Bu değerlendirmeyi yapabilecek bir şirket kurulacak ve evin değeri o şirket tarafından belirlenecek.

* Vefat halinde mirasçılar devam ettirebilecek.

* Yeni ya da eski ev alınabilecek. Yenisi bitmiş olmalı.

* Satın alınan daire için Doğal Afet Sigortası yaptırılacak.

* Sistemde herhangi bir kısıtlama yok. 2 eve kadar alınacak bu tür kredilerle ilgili ödenecek faizlerin vergi matrahından düşürülmesi ile ilgili teşvik mekanizması getirilecek.

* Bankalar aldıkları ipoteği, İpotek Finans Kuruluşu'na (İFK) devredecek. İFK'nın yüzde 49'u devlet (kamu bankaları ve TOKİ), yüzde 51'i özel sektöre (yerli ve yabancı bankalar ya da özel finans kuruluşları) ait olacak. İFK, stoğunda yer alan ipotekleri menkul kıymete dönüştürecek. İpotek fon katılma belgesi, varlığa dayalı menkul kıymet ihraç edecek.