5 bin adımlık tarihi kaleden sadece 13 adımlık sur duvarı kaldı
Samsun'da bin yıl önce Selçuklular tarafından yapılan ve Evliya Çelebi'nin 1640'ta kente gelişinde görüp seyahatnamesinde, çevresini 5 bin adım olarak belirttiği tarihi Samsun Kalesi'nden bugüne 13 metrelik sur kaldı.
11'inci yüzyılda Selçuklular tarafından yapılan Samsun Kalesi zamana karşı direnemedi. Evliya Çelebi'nin seyehatnamesinde, "Çevresi 5 bin adım, 70 kulesi, 2 bin mazgalı ve kapısı ile leb-i deryada şadadi bina bir sengin abad idi" diyerek tanımladığı Samsun Kalesi'nden geriye yaklaşık 13 metrelik sur duvarı kaldı. Samsun İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili Şakir Akkaya, 2 metre yükseklikteki kale duvarının ilk olarak 1991 yılında tespit edilerek Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 'Korunması Gereken Kültür Varlığı' olarak tescil edildiğini söyledi. 2008 yılında İlkadım İlçesi Kale Mahallesi Büyük Camii çevresinde yapılan çevre düzenleme çalışmaları sırasında kale duvarının bir kısmının daha ortaya çıktığını belirten Akkaya, "Bunun üzerine Samsun Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Arkeoloji Müzesi tarafından duvarın bulunduğu bölgede inceleme ve araştırma yapılmasına karar verdi. Yapılan inceleme ve kazının ardından 2009 yılında 13 metrelik kale duvarı ortaya çıkarıldı. Duvarın tamamı tekrar tescillenip koruma altına alındı" dedi.
Büyük Cami'nin hemen bitişiğinde bulunan duvarın yanına bir harita konularak Samsun kalesinin geçmişteki yeri gösterildi. O yıllarda Karadeniz'in kıyısının kale duvarının yanı olduğu belirtildi