Asgari ücretlinin kaderi gıdanın payına bağlı

Türk-İş, asgari ücretin hesabında gıda harcamalarının toplam harcama içerisindeki payının yüzde 36.4'den yüzde 26.4'e düşürülmesini önerdi. Asgari ücretin
yüzde 35.3 oranında daha fazla belirlenmesine neden olacak bu uygulamaya TÜİK sıcak bakarken, işverenler karşı çıktı.

Türkiye'de asgari ücret hesaplanırken, gıda içi ve gıda dışı harcamalar önemli bir rol oynuyor. TÜİK "yetişkin bir işçinin" günlük gıda harcaması tutarını hesaplayarak Asgari Ücret Tespit Komisyonu'na bildiriyor ve komisyon da bu tutarı esas alarak asgari ücreti hesaplıyor. Bu nedenle de gıda harcamalarının toplam tüketim harcamaları içerisindeki payı asgari ücret rakamının belirlenmesinde önemli bir etkiye sahip bulunuyor.

Edinilen bilgiye göre bu nedenle Türk-İş, TÜİK'in 2004 yılında yaptığı tüketim harcamaları anketinin sonuçlarına dayanarak, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'na asgari ücret hesaplanırken şimdiye kadar yüzde 36.4 olarak esas alınan gıda harcamalarının toplam tüketim harcamaları içerisindeki payının yüzde 26.4'e düşürülmesini önerdi. İşveren kesiminin karşı çıktığı söz konusu öneri kabul edilirse, asgari ücretin daha yüksek miktarda belirlenmesinin yolu açılacak.

Halen uygulanmakta olan asgari ücret TÜİK'in geçen yıl yetişkin bir işçinin dengeli beslenebilmesi için 5.02 YTL (5 milyon 18 bin lira) olarak hesapladığı günlük harcama tutarı esas alınarak belirlendi.

Asgari ücret hesaplanırken gıdanın payı yüzde 36.4 olarak esas alındığı için, işçinin günlük harcama tutarı 13.79 YTL (13 milyon 786 bin lira) olarak hesaplandı. Aynı günlük ortalama harcama tutarı dikkate alınıp, gıda harcamalarının tüketim harcamaları içerisindeki payı yüzde 26.4'e olarak esas alındığında ise, işçinin günlük gıda içi ve dışı harcama tutarı 4.87 YTL'lik artışla 18.65 YTL olarak hesaplanıyor. Gıdanın payı yüzde 34.6 esas alınarak hesaplanan 413.57 YTL'lik aylık harcama tutarı ise gıdanın payı yüzde 26.4 olarak esas alındığında bunun yüzde 35.3 üzerine çıkarak 559.62 YTL'ye yükseliyor.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, geçen yıl TÜİK'in ortalama gıda harcaması tutarını esas alarak hesapladığı 413.57 YTL'yi, toplantının yapıldığı Aralık 2004'te aynı ayın enflasyonu belli olmadığı için son dört yılın aralık ayları TÜFE artış oranlarının ortalaması olan yüzde 2.05 artırarak brüt asgari ücreti 422.10 YTL olarak belirlemişti.

Gıda harcamalarının toplam harcama içerisindeki payının yüzde 26.4'e düşürülmesi durumunda aynı yöntemle brüt asgari ücretin 149.10 YTL'lik artışla 571.10 YTL olarak belirlenmesi gerekiyordu. Eğer, Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Türk-İş'in, TÜİK'in 2004 yılı hanehalkı tüketim harcamaları anketiyle belirlediği gıda harcamalarının toplam harcamalar içerisinde yüzde 26.4 olan payını dikkate alırsa, brüt asgari ücretin yüzde 35.3 oranında daha fazla belirlenmesinin yol açılacak.

TÜİK, 16 Aralık'ta Türk-İş'te yapılacak toplantıya gıda harcamalarının toplam harcama içerisindeki payına ilişkin olarak her iki varsayımı da baz alarak yapacağı hesaplamaları getirecek.

hürriyet